Venger tili: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq |
Tahrir izohi yoʻq |
||
Qator 1:
|nomi= Venger tili
|milliy nom= ''magyar nyelv''
|xarita =
|mamlakatlar= [[Vengriya]], [[Ruminiya]], [[Slovakiya]], [[Ukraina]], [[Serbiya]], [[Xorvatiya]], [[Avstriya]], [[Sloveniya]]
|holati=
|rasmiy= [[Vengriya]]
|biluvchilar=
|tartiblovchi_tashkilot = ''Vengriya Fanlar akademiyasi linvistika instituti''
|oʻrni= 52
|turkumlanishi = Turkumlanishi
|turkum= Yevrosiyo tillari
|til oilasi= [[Ural tillari]]
|yozuv= [[lotin alifbosi]] (venger alifbosi)
|til_kodlari = Til kodlari
|iso1=
|iso2=
|iso3=
}}
'''Venger tili''' (''magyar'', ''magyar nyelv'', eskirgan nomi '''major tili''' (vengercha nomi — ''magyarok'' (moʻdyorok))) — [[vengerlar]] tili. Fin-ugor tillar oilasiga mansub vengerlar tili (Ural tillari), uning tarkibida Mansi va Hanti tillari bilan birgalikda ugor guruhini tashkil qiladi. U asosan Vengriyaning oʻzida va u bilan chegaradosh boʻlgan Ruminiya, Chexiya, Slovakiya, Serbiya va Ukrainaning Zakarpate viloyatlarida tarqalgan. Venger tilida 14 mln. kishi soʻzlashadi.
Yevropada uning uzoq qarindosh tillari [[fin tili]] va [[eston tili]] tillaridir, ammo 19-asrning oxirigacha venger fin-ugor tili ekanligi shubha ostiga olingan. Boshqa tomondan, umumiy lisoniy qardoshlik soni boʻyicha Rossiya hududida yashovchi fin-ugor xalqlari —
==Tarixi==
Qator 30:
Va shunga qaramay, bu xalqlarning assimilyatsiyasiga venger tili va qoʻshni xalqlarning tillari oʻrtasidagi kuchli farq, oʻzlashma soʻzlarni kiritish oʻrniga oʻz soʻz boyligini yaratish istagi toʻsqinlik qildi. 19-asrning oxiriga kelib assimilyatsiya bosimi va Vengriya elitasi tomonidan qirollik ozchiliklarining mahalliy milliy tillarini taʼqib qilish kuchaygan. Trianon shartnomasi Vengriya hududining sezilarli darajada qisqarishiga olib keldi. 1918 yildan soʻng, Vengriyadan tashqari hozirgi zamon chegaralarida — asosan [[Slovakiya]], Transkarpatiya, [[Transilvaniya]] va Voyvodinada venger tilining qoʻllanilishida sezilarli pasayish yuz berdi.
==Venger adabiyoti==
==Yozuvi==
Qator 203:
| ''j''
|-
!
|-
| Q q
Qator 233:
== Manbalar ==
* Венгерский язык // Большая российская энциклопедия. Том 5. — М., 2006
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
|