Shayboniylar: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Fixed
yaxshi sayt nu lekin ozgina imlo hatolarsiz yozishga harakat qilib o'rganinlar!!!OMAD YOR BO'LSIN!!!
Qator 3:
'''Shayboniylar''' — [[Buxoro xonligi]]ni boshqargan sulola (1500—1601). [[Muhammad Shayboniy|Shayboniyxon]] asos solgan.
 
Shayboniyxon 15-asrXVasr oxiri va 16-asrXVIasr boshlarida tojtaxttoju taxt uchun oʻzaro kurashayotgan temuriy shahzodalar (qarang [[Temuriylar]])nhht oʻzaro nizolari oqibatida Movarounnahrning asosiy shaharlari: Samarqand va Buxoroni osonlik bilan egallab, yangi davlatga asos solgan. Keyinchalik Movarounnahrning qolgan hududi va Xuroson ham bu davlat tarkibiga kiritildi. Ismoil I Safaviy bilan boʻlgan jangda Shayboniyxon oʻldirilgach (1510)-yil, Koʻchkunchixon xon qilib koʻtarilgan. Uning vafotidan soʻng oʻgʻli Abu Saidxon qisqa muddat (1530—33)1530—33yy hukmronlik qildi. Shayboniyxonning jiyani Ubaydullaxon davrida poytaxt Samarkanddan Buxoroga kuchirilgan va davlatning rasmiy nomi Buxoro xonligi deb ataladigan boʻlgan. Xususan, Ubaydullaxon Sh. sulolasini saklabsaqlab qolish va uni mustahkamlashda muhim rol oʻynadi. Ubaydullaxon vafot etgach (1540), xonlik qisqa muddat 3 qismga boʻlinib, [[Buxoro]]daBuxoroda [[Abdulazizxon]], 1557-yildan Abdulla Sulton (Abdullaxon II;, Iskandarxonning oʻgʻli);, Samarqandda Abdullaxon I, Abdullapshfxon, Baroqxon; Balxda Pirmuhammadxon hukmronlik qilishgan. Abdullaxon II bu tarkrklikka barham berib, xonlik hududini birlashtirgan va uni yanada kengaytirgan. Abdullaxon II vafot etgach, uning oʻgʻli [[Abdulmoʻmin]]xonAbdulmoʻminxon va amakivachchasi [[PirmuhammadxonPirmuhammadxonI II]] (Sulaymon sultonning oʻgʻli) qisqa muddat xon boʻlishgan. 16-asrXVIasr oxiri — 17-XVII asr boshlaridagi murakkab qaramaqarshiliklar natijasida Sh. hokimiyatdan ayrilishdi. Soʻnggi shayboniy Pirmuhammadxon II oʻziga qarshi chiqqan Samarqand hokimi Boqi Muhammad bilan 1601 y. iyunda SamarkandSamarQand yaqinidagi Bogʻi Shamolda boʻlgan jangda magʻlubiyatga uchragach, taxtni topshirishga majbur boʻldi. Shunday qilib, 1601-yildan Buxoro xonligini yangi turkiy sulola — ashtarxoniylar (yani joniylar) boshqarishga kirishgan.
 
== Adabiyotlar ==