Sulola vakillari oʻzlarini avval bek (bey), soʻngra sulton ([[Murod I]] dan boshlab) deb ataganlar, keyinchalik eng yuqori diniy unvon — xalifa unvonini ham oʻzlariga qoʻshib olganlar (Salim /dan boshlab). Usmonlilar sulolasi sultonlari quyidagilardan iborat:[[Usmon I]] (1299—1324), [[Urxon]] (1324— 1359), Murod I (13591389), [[Boyazid I]] (1389—1402), Boyazid I oʻgʻillari Sulaymon Chalabey, Muso Chalabeylar, Mehmed Chalabeylarning taxt uchun kurashi (1402—13), [[Mexmed I]] (1413—21), Murod II (1421—44; 1446—51), [[Mehmed II Fotix]] (1444—46; 1451—81), [[Boyazid II]] (1481-1512), [[Salim I]] (1512—1520), [[Sulaymon I Qonuniy]] (1520—66), [[Salim II]] (1566—74), [[Murod III]] (1574-95), Mehmed III (1595— 1603), Ahmad I (1603—17), Mustafo(1617—18; 1622—23), [[Usmon II]] (1618— 22), [[Murod IV]] (1623—40), Ibrohim (164048), [[Mehmed IV]] (1648-87), [[Sulaymon II]] (1687—91), [[Ahmad II]] (1691-95), [[Mustafo II]] (1695-1703), [[Ahmad III]] (1703 — 30), [[Mahmud I]] (1730-54), [[Usmon III]] (1754-57), [[Mustafo III]] (1757—74), [[Abdulhamid I]] (1774-89), [[Salim III]] (1789-1807), [[Mustafo IV]] (1807—08), [[Mahmud II]] (1808 — 39), [[Abdulmajid]] (1839—61), Abdulaziz (1861-76), [[Murod V]] (1876), [[Abdulhamid II]] (1876-1909), [[Mehmed V Rashid]] (1909—18), [[Mehmed VI Vaqiduddin]] (1918—22), Mustafo Kamol (Otaturk) tashabbusi bilan Turkiyada sultonlik tugatilgach (1922 y. 1 noyabr), soʻnggi sulton Mehmed VI xorijga joʻnab ketishga majbur boʻlgan. ▼
'''Usmonlilar sulolasi''' - [[Kichik Osiyo]], [[Bolqon]], Sharqiy Yevropa, Yaqin Sharq, Shim. Afrika, qisman Kavkaz va Qrimda hukmronlik qilgan turk sultonlari sulolasi (1299—1922). Usmonli turk imperiyasi davlatini boshqargan. Sulola nomi uning asoschisi Usmon I ibn Ertoʻgʻrul nomidan olingan.
Movarounnahr va Xurosonda yashovchi oʻgʻuz turklarining qay (qayigʻ) urug‘iga mansub qavm [[Ertoʻgʻrul]] boshchiligida XIII a. 20-yillari — moʻgʻullar istilosi davrida Kichik Osiyoga borib, oʻrnashib qolishgan. Ular saljuqiylarning Koʻniya sultonligi hududida mustaqil beklik tashkil qilishgan. Ertoʻgʻrul beklik boshqaruvini 1281 yilda oʻgʻli Usmon I Gʻoziyga topshirgan. Bu beklik 1299 yilda uzini mustaqil davlat deb eʼlon qilgan. Keyinchalik bu davlat Usmonli turk sultonligi nomi bilan dunyoga tanilib, oʻrta asrlarda jahondagi eng qudratli davlatga aylangan.
▲Sulola vakillari oʻzlarini avval bek (bey), soʻngra sulton ([[Murod I]] dan boshlab) deb ataganlar, keyinchalik eng yuqori diniy unvon — xalifa unvonini ham oʻzlariga qoʻshib olganlar (Salim /dan boshlab). Usmonlilar sulolasi sultonlari quyidagilardan iborat:[[Usmon I]] (1299—1324), [[Urxon]] (1324— 1359), Murod I (13591389), [[Boyazid I]] (1389—1402), Boyazid I oʻgʻillari Sulaymon Chalabey, Muso Chalabeylar, Mehmed Chalabeylarning taxt uchun kurashi (1402—13), [[Mexmed I]] (1413—21), Murod II (1421—44; 1446—51), [[Mehmed II Fotix]] (1444—46; 1451—81), [[Boyazid II]] (1481-1512), [[Salim I]] (1512—1520), [[Sulaymon I Qonuniy]] (1520—66), [[Salim II]] (1566—74), [[Murod III]] (1574-95), Mehmed III (1595— 1603), Ahmad I (1603—17), Mustafo(1617—18; 1622—23), [[Usmon II]] (1618— 22), [[Murod IV]] (1623—40), Ibrohim (164048), [[Mehmed IV]] (1648-87), [[Sulaymon II]] (1687—91), [[Ahmad II]] (1691-95), [[Mustafo II]] (1695-1703), [[Ahmad III]] (1703 — 30), [[Mahmud I]] (1730-54), [[Usmon III]] (1754-57), [[Mustafo III]] (1757—74), [[Abdulhamid I]] (1774-89), [[Salim III]] (1789-1807), [[Mustafo IV]] (1807—08), [[Mahmud II]] (1808 — 39), [[Abdulmajid]] (1839—61), Abdulaziz (1861-76), [[Murod V]] (1876), [[Abdulhamid II]] (1876-1909), [[Mehmed V Rashid]] (1909—18), [[Mehmed VI Vaqiduddin]] (1918—22), Mustafo Kamol (Otaturk) tashabbusi bilan Turkiyada sultonlik tugatilgach (1922 y. 1 noyabr), soʻnggi sulton Mehmed VI xorijga joʻnab ketishga majbur boʻlgan.
== Adabiyot ==
|