'''Vodiy''' — relefning uzunasiga choʻzilgan botiq shakli. Hosil boʻlishiga koʻra erozion va tektonik V.vodiy boʻladi. V.larningVodiylarning dastlabki shakli, asosan eroziya natijasida, vaqtincha oqar suvlar hosil qilgan jarliklardir. Bir kanchaqancha shunday jarliklar birlashib suvi havzaga quyilgungacha kattalasha boradi. V.Vodiy yon bagʻri baland yoki past, tik yoki qiya, yondan Karagandaqaraganda (profili) botiq, toʻgʻri qavariq yoki zina shaklida (terrasalar) boʻlishi mumkin. Tub jinslarning yotishiga (strukturasiga) qarab sinklinal, antiklinal, monoklinal, uzilma va graben V.larvodiylar boʻladi. Shakliga qarab V.vodiy quyidagilarga boʻlinadi: 1) dara—dara — tortogʻ V.vodiy, yon bagʻirlari tik boʻladi, togʻli joylarda uchraydi. [[Tojikiston]] va Oʻzbekistonning[[Oʻzbekiston]]ning bir qancha tumanlarida tangi deyiladi; 2) kanon — tagi ancha tor, yon bashrlari juda tik, chuqur V.vodiy, togʻ va platolarda uchraydi. [[Oʻrta OsiyodaOsiyo]]da qopchigʻay deyiladi; 3) koʻndalang kesimi V-simonvodiysimon V.vodiy, asosan togʻlarda boʻladi; 4) tagi tekis V.vodiy, tekisliklarda koʻp uchraydi; 5) togʻorasimon V. vodiy — troglar; togʻlarda muzliklarning harakati natijasida vujudga keladi. V.ningVodiyning yon bagʻirlarida terrasalar boʻladi. Tektonik choʻkish natijasida paydo boʻlgan baʼzi bir botiqlar — V.largavodiylarga Oʻrta Osiyodagi Zarafshon vodiysi, Olay vodiysi, Fargʻona vodiysi, Shim.Shimoliy Amerikadagi Kaliforniya vodiysi va b.boshqalar bunga mi-solmisol boʻla oladi. Bunday V.lardavodiylarda aholi koʻpincha zich yashaydi.
