[[Fayl:Bucket_of_crabs.jpg|thumb|Tirik qisqichbaqalar joylashgan chelak]]
'''Qisqichbaqa mentaliteti''' ({{lang-en|Crab mentality}}, ba'zidabaʼzida ''qisqichbaqalar joylashgan chelak nazariyasi'') — bu uzoq muddatli oqibatlarni hisobga olmagan holda xudbin xulq-atvorni anglatuvchi tushuncha. Bu nomning kelib chiqishi chelakdagi qisqichbaqalarining xatti-harakatlaridan bilan bog'liqbogʻliq: ba'zibaʼzi qisqichbaqalar chelakning chegarasiga yetgan holatda, ularga o'shaoʻsha chelakda joylashgan boshqa qisqichbaqalar yopishib, tashqariga chiqishlariga to'sqinliktoʻsqinlik qiladi.
Ushbu kontseptsiyakonsepsiya odamlarga qisqichbaqalar va paqirlardan qochish va ijtimoiy zinapoyaga chiqishdan iborat. Ushbu konsepsiya ba'zibaʼzi insoniyat jamiyatlarida aniq bir jamiyat a'zolariaʼzolari ko'proqkoʻproq muvaffaqiyatga erishishlariga murosasizlik mavjudligini tasdiqlaydi. Tadqiqotchi Jon Royeka ushbu mentalitetning ingliz, amerika, irland, yapon, xitoy, hind va Singapur madaniyatlarida namoyon bo'lishigaboʻlishiga oid ko'plabkoʻplab misollarni keltiradi.
== Adabiyot ==
* {{Comment|Макулин А. В.|Артем Владимирович Макулин, кандидат философских наук, доцент и заведующий кафедрой гуманитарных наук Северного государственного медицинского университета}} [http://teoria-practica.ru/rus/files/arhiv_zhurnala/2014/21/philosophy/makulin.pdf ТаксономияTaksonomiya социальноsotsialno-рациональныхratsionalnix иллюзийillyuziy: ментальныеmentalnie ловушкиlovushki, рациоморфностьratsiomorfnost, сrabsrab mentality] // ТеорияTeoriya иi практикаpraktika общественногоobщestvennogo развитияrazvitiya. 2014. № 10.
== Havolalar ==
* Jon E. Royeca [https://web.archive.org/web/20151208013901/http://emanila.com/philippines/crab-mentality-is-universal/ Crab Mentality universaldir] (2010 yil 19-yanvar). "Filippinlik„Filippinlik himoyasida"himoyasida“ turkumining 7-qismi.) (Davolash sanasi: 2014 yil 11-sentyabr).
