Yangi yil: Versiyalar orasidagi farq

'''Yangi yil''' — [[Yil|eski yil]] tugaganidan keyin boshlanadigan navbatdagi yil; eski yilning tugashi va yangi yilning boshlanishi nishonlanadigan [[kun]]. Yilning boshlanishi turli [[xalq]]larda har xil vaqtgatoʻgʻri keladi. Koʻpchilik mamlakatlarda, xususan, [[Yevropa|Yevropa mamlakatlari]] har yili Yangi yilni milliy bayram sifatida 1-yanvar ([[Yangi yil kuni]]) kunida nishonlashadi.<ref>{{citeKitob bookmanbasi|last=Forsythe|first=Gary |title=Time in Roman Religion: One Thousand Years of Religious History|url=https://books.google.com/books?id=hTDku_ZQ0JgC&pg=PA14|year=2012|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-52217-5|page=14}}</ref> Hijriy yil hisobi qabul qilingan joylarda esa quyosh yilining turli sanalarida bayram qilinadi. [[Oʻrta Osiyo]] va [[Sharq|Sharq mamlakatlari]]da, shu jumladan, [[Oʻzbekiston]]da [[navroʻz]] bayramini Yangi yilning kirib kelishi tariqasida qadimdan keng nishonlanadi.

Yangi Yil bayrami insoniyatning eng qadimgi bayramlaridan biri boʻlib, qadimgi Bobil va qadimgi Misrda eramizdan avvalgi 3000 yillikda birinchi marta nishonlanishni boshlagan. Garchi Yangi Yil sanalari maʼlum sivilizatsiyalar va madaniyatlarda turlicha nishonlangan boʻlishiga qaramasdan bayramning tub mohiyati bir hilligicha qolib kelgan, yaʼni Yangi Yil bu yangilanish, yangi maqsadlar va oʻtgan yilda qilingan ishlar yuzasidan ijobiy tahlil qilishga asoslangan. Masalan qadimgi Misrda Yangi Yil bayrami Nil daryosining eng toʻlib toshgan davriga, yaʼni Sentyabr oylariga toʻgʻri kelgan boʻlib, misrliklar uchun bu davr dexqonchilik uchun yangi davrni boshlanishi hisoblanib, Ra xudosi sharafiga bayram oʻtkizilib qurbonliklar qilingan. Bobilda yangi yil bahorning birinchi oyidagi yangi oyning tugʻilishi davriga toʻgʻri kelib dexqonchilik uchun yangi davrni boshlanishi boʻlib, yangi yilda dexqonchilikni moʻl koʻl boʻlishini soʻrab mabudlar sharafiga qurbonliklar qilinib bayram qilingan. Bizning qadimgi Oʻrta Osiyoda yangi yil Zardushtiylik udumlariga koʻra bahorning dastlabki oylarida nishonlangan boʻlib, koʻkalamzorlikning kelishi va tabiatning uygʻonishi sifatida nishonlangan. Biz hozirgi kunda nishonlaydigan Navroʻz bayramimiz ana shu Zardoʻshtiylardan qolgan urf-odatlarning mevasidir va uni hozirgi dinimiz Islomga umuman aloqadorligi yoʻqdir. Undan tashqari barcha davrlarda Yangi Yil bayrami turli hil dinlarga bogʻliq holda nishonlanishiga qaramasdan,uning asli xristianlarga borib taqaladi. ular o'zlarini ilohini(musulmon uchun payg‘ambarpaygʻambar) Isoni shu kunda archa daraxti tagida tug‘ulgantugʻulgan shuning uchun archa hamisha yashil rangda deb e'tiqod qilishadi.