[[Fayl:Stilke Hermann Anton - Joan of Arc's Death at the Stake.jpg|upright|thumb|]]
'''Janna d'Arkd’Ark''' (Fransuzça:{{lang-fr|Jeanne d'Arcd’Arc}}), '''Orlean qizi''', (taxminan 1412-yil, Domremi qişloği qishlogʻi — 1431.30.5-may 1431-yil, Ruan) — Fransiyaning[[Fransiya]]ning milliy qahramoni. Oddiy dehqon oilasida JJ tuğilgantugʻilgan, yoşligidanyoshligidan taqvodor bölibboʻlib ösganoʻsgan. [[Yuz yillik uruşurush]] (1337— 1453) davrida ingliz bosqinçilarigabosqinchilariga qarşiqarshi fransuz xalqining umumxalq kuraşigakurashiga rahbarlik qilib, uruşdaurushda tubdan burilişburilish yasalişigayasalishiga sababçisababchi bölganboʻlgan. Orlean qamalini eşitgaçeshitgach, u Vokuler şahrigashahriga kelib, qalʼa boşliğiniboshligʻini öziningoʻzining zimmasiga Fransiyani inglizlardan xalos etişetish vazifasi yuklatilganligiga işontiraishontira oldi. ErkakçaErkakcha kiyingan va qurollangan Janna katta qiyinçiliklarqiyinchiliklar bilan valiaxd şahzodashahzoda Karl qabuliga kirib (1429 yil fevral) uni keskin harbiy harakatlarni boshlashga daʼvat eta olgan. Yoshgina qizaloqqa fransuz qoʻshiniga qoʻmondonlik qilish topshirilgach, J.d’A. ilohiy mujdalar yordamida birin-ketin ajoyib ğalabalarnigʻalabalarni qölgaqoʻlga kirita boşlaganboshlagan. J.d’A.Janna dʼArk kamaldagi Orleanni xalos qilgaçqilgach (1429 yil 8-may), unga Orlean qizi nomi berilgan. Pate yonidagi jangdagi ğalabagʻalaba (1429 yil 18 iyun), Şampan grafligini ozod qilinishi uning obrösiniobroʻsini yanada oşişigaoshishiga sabab bölganboʻlgan. Janna Reymsni ozod qilib valiaxd Karl VII ni Fransiya qiroli deb eʼlon qilgan va unga toj kiydirish marosimini ötkazganoʻtkazgan (1429 yil 17-iyul). J.d’A.ning oddiy xalq va askarlar örtasidaoʻrtasida obroʻsi oshib ketishi qirol va saroy aristokratiyasiga yoqmagan. Uni harbiy harakatlarga rahbarlik qilishdan chetlatganlar. Kompyen ostonalarida boʻlgan jangda J.d’A.Janna dʼArk inglizlarga ittifoqchi bölganboʻlgan burgundlar tomonidan asir olingan (1430 yil 24 may) va Burgundiya gersogi uni 10000 livrga inglizlarga sotgan. 1430 yil oxirida inglizlar J.d’A.Janna nidʼArkni Ruan shahriga keltirib, çerkovcherkov sudiga topşirganlartopshirganlar. Çerkov sudi uni dahriylik va jodugarlikda ayblagan. J.d’A.niJanna dʼArkni Ruanning markaziy maydonida yoqişganyoqishgan.
Yuz yillik uruş tugagaç, Fransiyada çaqirilgan Oqlov jarayonida J.d’A.ning aybcizligi tula isbotlangan (1456). Rim papasi keyinçalik uni avliyolar qatoriga qöşgan (1920). Hozirgi kunda Janna qatl etilgan joy oq but çekilgan marmartoş bilan belgilangan. U haqida juda köp ilmiy va badiiy asarlar yaratilgan. F. Şiller "Orlean qizi", A. Frans "Janna d’Ark tarixi", B. Şou "Avliyo Janna" pyesaxronikalarini yozişgan. M. Tvenning "Janna d’Ark" tarixiy romani özbek tilida naşr qilingan (T., 1965).▼
▲Yuz yillik uruşurush tugagaçtugagach, Fransiyada çaqirilganchaqirilgan Oqlov jarayonida J.d’A.ningJanna dʼArkning aybcizligi tula isbotlangan (1456). Rim papasi keyinçalikkeyinchalik uni avliyolar qatoriga qöşganqoʻshgan (1920). Hozirgi kunda Janna qatl etilgan joy oq but çekilganchekilgan marmartoşmarmartosh bilan belgilangan. U haqida juda köpkoʻp ilmiy va badiiy asarlar yaratilgan. F.[[Friedrich ŞillerSchiller]] "Orlean„Orlean qizi"qizi“, A. Frans "Janna„Janna d’Ark tarixi"tarixi“, B.[[George ŞouBernard "AvliyoShaw]] Janna"„Avliyo Janna“ pyesaxronikalarini yozişganyozishgan. M.[[Mark TvenningTwain]]ning "Janna„Janna d’Ark"d’Ark“ tarixiy romani özbekoʻzbek tilida naşrnashr qilingan (T., 1965).
== Manbalar ==
{{manbalar}}
*Qahramon Rajabov. [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil▼
== Adabiyot ==
▲* Qahramon Rajabov. [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
