Oʻzbek milliy akademik drama teatri: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq Teglar: Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali |
MalikxanBot (munozara | hissa) Bot v1: wikified |
||
Qator 1:
'''Oʻzbek milliy akademik drama teatri''' — Oʻzbekistonda yangi sahna sanʼatini shakllanishi va rivojlanishiga karvonboshilik qilgan teatr jamoasi, eng keksa va yirik teatrlardan. 1913
da M.Behbudiyning "Padarkush" asari bilan ochilgan (jadidlarning "Turon" nomli teatr truppasi spektakli). Truppaning badiiy rahbari Abdulla Avloniy, maʼnaviy va moddiy homiylari Munavvarqori Abdurashidxonov singari Toshkentning moʻʼtabar kishilari tashkil etgan. Ijrochi kuchlar Abdulla Avloniy, Nizomiddin Xoʻjayev, Badriddin Aʼlamov, Shokirjon Rahimiy, Muhammadjonqori Poshshaxoʻjayev, Fuzail Jonboyev, Hasanqori, Sameʼqori Ziyoboyev, Qudratilla Yunusiy singari 24 kishidan iborat boʻlgan. Truppada "Toʻy" (N.Qudratilla), "Baxtsiz kuyov" (A.Qodiriy), "Advokatlik osonmi?" (A.Avloniy), "Mazluma xotin" (H.Muin), "Pinak", "Oʻliklar" (M.Qulizoda) singari asarlar sahnalashtirilgan. 1918
1918—21 yillar Uygʻur, Gʻulom Zafariy, Badriddin Aʼlamovlar boshchiligidagi Abror Hidoyatov, Abdurahmon Akbarov, Fatxulla Umarov, Karim Yoqubov, Shokir Najmiddinov, Muzaffar Muhamedov, Mahsuma Qoriyeva, Yatim Bobojonov, Obid Jalilov, Sayfi Olimov, Bosit Qoriyev singari teatr kelajagiga yoʻl ochgan aktyorlar repertuarini taʼminlagan Abdurauf Fitrat, Gʻozi Yunus, Choʻlpon, Xurshid va boshqalar dramaturglarning xizmatlari katta. "Fanniy uy" (Uygʻur), "Zaharli hayot", "Boy ila xizmatchi", "Tuhmatchilar jazosi", "Iffat qurbonlari" (Hamza), "Yomon oʻgʻil", "Erk bolalari" (Gʻ.Zafariy), "Zaxokki maron" (Gʻ.Yunus), "Chin sevish", "Hind ixtilochilari" (Fitrat), "Yorqinoy", "Xalil farang" (Choʻlpon) va boshqalar teatr repertuaridan oʻrin oldi. Teatr sahnasida drama, musiqali drama, bolalar teatri yoʻnalishlari vujudga keladi. Bu jarayon 1929
1920
Studiyachilar Moskvadan qaytgach, teatr jamoasi qayta tuzilib, unga Sayfi Olimov boshliq, Boku teatr texnikumini bitirib kelgan Halima Nosirova, Zuhur Qobilov, Karim Yoqubov, Rahimberdi Bobojonov, shuningdek, yoshlardan Shukur Burhonov, Olim Xoʻjayev, Nabi Rahimov, Karim Zokirov, Shohida Maʼzumovalgr qoʻshiladilar. 1927— 30 yillar "Arslon", "Halima", "Farhod va Shirin" kabi spektakllar sahnalashtirildi.Teatrga 1929
Teatrda Ikkinchi jahon urushi va undan keyingi yillar "Hamza", "Jaloliddin Manguberdi", "Alisher Navoiy" va boshqalar, urushga javoban "Front", "Oʻlim bosqinchilarga" kabi spektakllar qoʻyildi.
Qator 15:
1960—90 yillar teatr jamoasida avlod almashinuvi jadallashdi. T.Xoʻjayevdan keyin A.Qobulov, I.Otaboyev, .Yoʻldoshev, R.Hamidov, X.Apponov, X.Qoʻchqorov, S.Kapriyelov, T.Isroilov, L.Fayziyevlar rej. sifatida faoliyat koʻrsatdilar. T.Azizov, P.Saidqosimov, O.Yunusov, L.Yusupova, R.Ibrohimova, O.Norboyeva, T.Jamilova, D.Ismoilova, M.Ibrohimova, G.Zokirova, T.Tojiyev, L.Oripov, L.Karimov, R.Avazov, Yo.Ahmedov, E.Komilov, L.Moʻminov, S.Umarov, Yo.Saʼdiyev, J. Zokirov, M.Abduqunduzov, Gʻ.Hojiyev kabi aktyorlar teatrning faol ijodkorlariga aylandilar. Teatr repertuaridan zamon va zamondoshlar qiyofasi ijtimoiy hayot illatlaridan bahs yurituvchi drama va komediyalar — "Imon", "Koʻrmayin bosdim tikonni" (I.Sulton), "Shubha", "Qotil", "Parvoz", "Parvona" (Uygʻun), "Tobutdantovush", "Ayajonlarim" (A.Qahhor), "Togʻa va jiyanlar" (R.Bobojon), "Olma gullaganda" (O. Yoqubov), "Oltin devor" (E.Vohidov), "Komissiya", "Qiyomat qarz", "Shoshma, quyosh","Oʻz arizasiga koʻra" (Oʻ.Umarbekov), "Oʻgʻrini qaroqchi urdi" (Shukrullo), "Kelinlar qoʻzgʻoloni", "Kuyov" (S.Ahmad) va boshqalar sahnaga qoʻyildi. Tarixiy drama janrida M.Shayxzodaning "Mirzo Ulugʻbek", I.Sultonning "Nomaʼlum kishi" pyesalari misolida tub sifat oʻzgʻarishi yuz berdi. Asarlar tarixiy, falsafiy mavzui ayniqsa, badiiy yetukligi bilan rej. va ijrochilar uchun keng imkoniyatlar berdi. Ketmaket shu janrda "Zebunniso", "Abu Rayhon Beruniy", "Abu Ali ibn Sino" (Uygʻun), "Nodirabegim" (T.Toʻla), "Yulduzli tunlar" (P.Qodirov) spektakllari qoʻyildi. Bu spektakllardagi aktyorlar ijrosi jamoa uchun namuna maktabi boʻldi. "Shoh Edip", "Qirol Lir", "Mariya Styuart", "Gʻariblar", "Oʻlimdan kuchli", "Tirik murda", "Asrga tatigulik kun", "Oy tutilgan tunda" kabi mumtoz asarlar namunalari teatr tarixida alohida oʻrin tutadi.
Oʻzbekiston mustaqillikka erishgach, teatr faoliyatida keskin oʻzgarishlar roʻy berdi. Ijodiy jamoa har tomonlama erkin ish yuritish, repertuar tuzish imkoniyatiga ega boʻldi. 2001
Teatr binosi 2001
Zal devorlari ganchkorlik usulida darpardalar koʻrinishida bezatilib, oraliqlariga bir maromda takrorlanuvchi zarhallangan koʻk koshinkori vertikal yoʻllar ishlangan. Sahna pardasi zardoʻzi kashtalar bilan jozibador bezatilgan. Katta (540 oʻrin) va kichik (110) zaldagi oʻrindiq, foye va zinaning yogʻoch toʻsiqlari Italiyadan keltirilgan; zalning poydevori yashma toshlaridan, foye poli och rangli marmardan qadama usulida ishlangan. Eshiklar yogʻoch oʻymakorligida jozibador bezatilgan.
Qator 27:
{{no iwiki}}
{{OʻzME}}
[[Turkum:Markaziy Osiyoning eng keksa teatrlari]]
|