Atom yadrolari izomeriyasi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash (via JWB)
MalikxanBot (munozara | hissa)
k Bot v1: Tuzatmalar
Qator 1:
'''Atom yadrolari izomeriyasi''' – baʼzi [[atom]] [[yadro]]larining nisbatan uzoq yashash vaqtiga ega uygʻongan (metastabil) holatlarda boʻlish hodisasi. Bu hodisani 1921 -yilda nemis olimi. Bu ikki izotop oʻzidan R-zarra chiqarib, bir xil izotop U234, ammo ularning yarim – yemirilish davri har xil boʻlib, UZ uchun 6,66 soat, U uchun 1,175 min. Xuddi shunday hodisani [[1935-yil]] B. V. Kurchatov, I. V. Kurchatov, L. V. Misovskiy va L. I. Rusinovlar Vg80 izotopida kuzatganlar. Atom yadrolari izomeriyasi quyidagicha tushuntiriladi: sunʼiy element atom yadrolarining asosiy va uygʻongan holatlarida hosil boʻladi. Koʻpchilik yadrolar juda qisqa vaqt (10-22 – 10_10s)da nurlanish yoki ichki konversiya natijasida uygʻongan holatdan asosiy holatga oʻtadi. Baʼzi yadrolar (izomer yadrolar)da maʼlum uygʻongan holat nisbatan uzoq vaqt (YU-9s dan bir necha oygacha) saqlanib qoladi. Bunday holatlar metastabil holatlar deb ataladi. Veytszekker gipotezasiga asosan metastabil holatlar oʻzining asosiy holatidan kichik energetik oraliq (AYE<0,1 MeV) va katta harakat miqdori momenti bilan farq qiladi. Uyg‘onganUygʻongan holat o‘ziningoʻzining asosiy holatidan katta spini bilan farq qilsa, radiatsion o‘tishoʻtish ehtimoli juda kichik bo‘ladiboʻladi. Masalan, Vg80 uchun metastabil holat spini asosiy holat spinidan 3 ga farq qiladi.
 
Sezilarli miqdorda neytron va proton sonlari toq bo‘lganboʻlgan yadrolarda ham Atom yadrolari izomeriyasi mavjud. Ammo ko‘pginakoʻpgina neytron va proton sonlari juft bo‘lganboʻlgan yadrolarda Atom yadrolari izomeriyasi juda kichik yashash vaqtiga ega; ajoyib istisnolardan biri gafniy-180 yadrosi (T = 5,5 soat)<ref>O‘zMEOʻzME. Birinchi jild. Toshkent 2000-yil</ref>.
 
==Manbalar==