Hind tili: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Rtfroot (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
k Rtfroot tahrirlari 146.198.9.8 versiyasiga qaytarildi
Teg: Eski holiga qaytarish
Qator 1:
{{Til
| nom = Hind tili
| milliy nom = हिन्दी
| mamlakatlar = [[Hindiston]]
| biluvchilar = 180 000 000 (1991)
| o'rin = [[Hindiston]]
| til oilasi = [[Hindyevropa tillari|Hindyevropa]]
Qator 6 ⟶ 9:
| yozuv = [[devanagari]]
| turkumlanishi = Turkumlanishi
| til_kodlari = Til kodlari
|xarita=Hindi 2011 Indian Census by district.svg}}
| iso1 = hi
'''Hind tili''' ({{lang-hi|हिन्दी}}), hindiy — hind tillaritn biri; [[Hindiston|Hindistonning]] rasmiy tili va [[Hindiston|Hindistonda]] tarqalgan asosiy adabiy tillardan biri. [[Uttar-Pradesh]], [[Madhya-Pradesh]], Hariyana, [[Bihar]], [[Rojasthon|Rojasthan]], [[Ximachalpradesh|Himachal-Pradesh]] shtaglarida hamda Dehli ittifoqiy hududida tarqalgan. Unda 250 mln.ga yaqin kishi soʻzlashadi (oʻtgan asrning oxirlari). H. lahjalari struktura jihatidan farqlanuvchi 2 guruhga ajraladi: khari boʻli, hariyani, braj, kanaoʻji, bundeli lahjalaridan iborat gʻarbiy guruh va avadhi, bagheli, chhat-tisgarhi lahjalaridan iborat sharqiy guruh.
| iso2 = hin
| iso3 = hin
}}
'''Hind tili''' ({{lang-hi|हिन्दी}}), hindiy — hind tillaritn biri; [[Hindiston|Hindistonning]] rasmiy tili va [[Hindiston|Hindistonda]] tarqalgan asosiy adabiy tillardan biri. [[Uttar-Pradesh]], [[Madhya-Pradesh]], Hariyana, [[Bihar]], [[Rojasthon|Rojasthan]]Rajasthan, [[Ximachalpradesh|Himachal-Pradesh]] shtaglarida hamda Dehli ittifoqiy hududida tarqalgan. Unda 250 mln.ga yaqin kishi soʻzlashadi (oʻtgan asrning oxirlari). H. lahjalari struktura jihatidan farqlanuvchi 2 guruhga ajraladi: khari boʻli, hariyani, braj, kanaoʻji, bundeli lahjalaridan iborat gʻarbiy guruh va avadhi, bagheli, chhat-tisgarhi lahjalaridan iborat sharqiy guruh.
 
Yaqin qarindosh tillar orasida Hind tili ham geografik, ham tipologik jihatdan markaziy oʻrinni egallaydi: gʻarbroqda joylashgan tillarga qaraganda Hind tilida eski flektiv shakldar kamroq, ayni paytda unda agglyutinatsiya sharqiy (mas, bengal tili) tillardagidek rivojlanmagan. Fonetikasida un-lilarning choʻziqligi va burunlashu-vi (nazalizapimsi) maʼno farqlash xususiyatiga ega. Undoshlar, aksari \ind-oriy tillaridagi kabi, 5 lokal qator boʻyicha taqsimlanadi. Morfologiyasida otlarning koʻmakchilar yordamida yasaladigan va feʼllarning yordamchi feʼllar bilan hosil qilinadigan analitik shakllari koʻplab uch-raydi. Hind tilida sanskrit tilining lugʻaviy va soʻz yasovchi vositalari keng qoʻllanadi. Shu jihagi bilan arabcha va forscha lugʻaviy va boshqa unsurlar qoʻlla-iadigan urdulyai farq qiladi.