Qoʻmiq tili: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
MalikxanBot (munozara | hissa)
k Bot v1: Tuzatmalar (xato haqida xabar berish)
Rtfroot (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Qator 21:
|turkumlanishi = Turkumlanishi
|til_kodlari = Til kodlari
|xarita=Кумыки в Дагестане.svg}}
}}
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Qoʻmiq tili''' — [[Turkiy tillar|turkiy tillarning]] qipchoq guruhiga mansub til; [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasining]] [[Dogʻiston]], qisman Checheniston, [[Ingushiya]], Shim. Osetiya respublikalarida tarqalgan. Soʻzlashuvchilarning umumiy soni 282 ming kishidan ortiq (oʻtgan asrning oxirlari). Qoʻmiq tilida asosan 3 ta: boʻynoq, qaytaq, xasavyurt lahjalari farqlanadi. Ularda fonetik va morfologik tafovutlar mavjud. Qoʻmiq tili qipchoq guruhiga mansub boʻlsa-da, unda oʻgʻuz tillariga xos belgilar ham kuzatiladi.
 
Adabiy Qoʻmiq tili 20-asr boshlarida xasavyurt va boʻynoq lahjalari asosida shakllangan (uning ogʻzaki soʻzlashuv shakli qadimdan mavjud). Yozuvi 17-asr oʻrtalaridan 1928-yilgacha arab grafikasi, 1929—38 yillarda lotin grafikasi asosida boʻlib, 1939-yildan rus grafikasi asosidagi yozuvga oʻtilgan. Qoʻmiq tilida gaz., jur.lar chop etiladi, koʻplab ijtimoiysiyosiy va badiiy adabiyot, boshlangʻich va oʻrta maktablar uchun darsliklar nashr qilinmoqda.
Qator 30:
 
[[Tasvir:Caucasus-ethnic koemyken.png|thumb|Qoʻmiq tili]]
'''Qoʻmiq tili''' — [[Dogʻiston|Dog'istonistonda]]da davlat tili maqomiga ega. [[Turkiy tillar]]ining qipchoq guruhiga kiradi. Qoʻmiq tilida gaplashuvchilar soni 400—500 ming kishi. Qoʻmiq tili Dogʻistonning olti „adabiy tillarining“ biridir. Alifbosi [[kirill alifbosi]]ga asoslangan. Qoʻmiq tili turkiy tillarning qipchoq butogʻining gʻarbiy qipchoq guruhiga kiradi. U qorachoy, bulgar, noʻgʻoy, qaraim, qirim tatarlari tillariga juda yaqindir. Qoʻmiq yozma yodgorliklari 16 asrdan belgili. 17-asrdan boshlab [[Shimoliy Kavkaz]]dagi rus hokimyati bilan aloqada [[rasmiy til]] hizmatini bajargan. Qoʻmiqlar qadimdan [[arab alifbosi]]ni foydalanib keldi 1928-yili [[lotin alifbosi|lotin]], 1938-yili [[kirill alifbosi]]ga almashtirildi. Grammatikasida oʻgʻiz tillarning, Kavkaz xalqlari tillarining taʼsiri ayon. Lugʻat tarkibida [[rus tili]]dan kirgan soʻzlar koʻplab uchiraydi. Qoʻmiq tili qaytagʻ, ter, buynaq, xasavyurt deb nomlanadigan dialektlariga ajraladi.
 
== Orfografiya ==