Bosna (taom): Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Khronos13 (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
MalikxanBot (munozara | hissa)
Bot v1: Tuzatishlar
Qator 1:
'''Bosna''' ({{lang-de|Bosna}}) — [[Avstriya|Avstriya]] va Germaniya, oq non va o'tkir soslar asosida mashhur bo'lgan taom. Bosna Amerika [[Hot dog]]<nowiki/>ga o‘xshaydioʻxshaydi, lekin yorqin o‘tkiroʻtkir va baharatlı ta’mga ega. Tilshunos Heinz Dieter Pol "bosna" nomini Avstriyada "bosniyalik" sifati birinchi navbatda o‘tkiroʻtkir va baharatlı idishlar bilan bog‘liqliginibogʻliqligini tushuntiradi<ref>{{Книга|автор=Heinz Dieter Pohl|заглавие=Die österreichische Küchensprache: ein Lexikon der typisch österreichischen kulinarischen Besonderheiten : mit sprachwissenschaftlichen Erläuterungen|ссылка=https://books.google.com/books?id=Ln1nAAAAMAAJ|издательство=Praesens-Verlag|год=2007-01-01|страниц=204|isbn=978-3-7069-0452-0}}</ref>.
 
== Tarix ==
[[Zalsburg|Zaltsburgda]] yashagan [[Bolgariya|bolgariyalik]] Zanko Todorov retsept muallifi hisoblanadi. 1949-yilda Todorov Zaltsburgdagi Augustiner Bräu pivoxonasida pech o‘rnatdioʻrnatdi va u erda o‘zoʻz retsepti bo‘yichaboʻyicha dudlangan va grilda qovurilgan sosiskali hot-dog sotishni boshladi<ref>{{Citeveb webmanbasi|url=http://magazin.salzburgerland.com/das-weltberuhmte-bosna-eine-erfindung-aus-salzburg/|title=Die weltberühmte Bosna, eine Erfindung aus Salzburg|publisher=magazin.salzburgerland.com|accessdate=2016-07-04|archive-date=2016-06-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20160602155041/http://magazin.salzburgerland.com/das-weltberuhmte-bosna-eine-erfindung-aus-salzburg/|deadlink=no}}</ref>. Bu taom Zaltsburgda tezda mashhur bo‘ldiboʻldi va 1950-yilda Todorov Zalsburgning tarixiy xududi Getraydegasse (Getreidegasse) ko‘chasidakoʻchasida o‘ziningoʻzining Balkan Grill do‘koninidoʻkonini ochdi<ref>{{Citeveb webmanbasi|url=http://www.visit-salzburg.net/deutsch/sehenswuerdig/getreidegasse.htm|title=Getreidegasse, Salzburg : Sehenswürdigkeiten in Salzburg|publisher=www.visit-salzburg.net|accessdate=2016-07-04|archive-date=2017-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20170825095900/http://www.visit-salzburg.net/deutsch/sehenswuerdig/getreidegasse.htm|deadlink=no}}</ref>.
 
Dastlab, yangi taom „nadanitsa“ (''Nadanitza'') deb nomlangan. Todorov o‘ziningoʻzining yangi do‘konidadoʻkonida Bosa so‘zisoʻzi yozilgan peshtaxta o‘rnatishgaoʻrnatishga qaror qilgan, ammo buyurtmani bajargan rassom xatoga yo‘lyoʻl qo‘yibqoʻyib, Bosna deb yozib qo‘yganqoʻygan. Taomning asl nomi avstriyaliklar uchun eslab qolish qiyin bo‘lganligiboʻlganligi va pazandachilik kontekstida bosna soʻzi o‘tkiroʻtkir va achchiq taʼm bilan bog‘liqbogʻliq bo‘lganligiboʻlganligi sababli, yangi Zaltsburg hot-dogi tez orada „bosna“ nomi bilan mashhur bo‘ldiboʻldi<ref>{{Citeveb webmanbasi|url=http://www.echosalzburg.at/index.php?option=com_content&view=article&id=385:dem-bulgaren-sei-dank&catid=27:chronik&Itemid=56|title=Dem Bulgaren sei Dank|author=Dani Steixner|publisher=www.echosalzburg.at|accessdate=2016-07-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160817003112/http://www.echosalzburg.at/index.php?option=com_content&view=article&id=385:dem-bulgaren-sei-dank&catid=27:chronik&Itemid=56|archivedate=2016-08-17|deadlink=yes}}</ref>.
 
Boshqa versiyaga ko‘rakoʻra, bosna 1974-yilda [[Lins|Lintsda]] paydo bo‘lganboʻlgan. Retsept muallifi [[Yugoslaviya|Yugoslaviyalik]] Petar Radisalevich deb hisoblanadi, u Zaltsburgga tashrif buyurgan va retseptni boshqa shaharga olib o‘tganoʻtgan.
 
== Ingredientlar ==
Bosna qovurilgan bratvurst sosiska, oq non (uzunligi bo‘ylabboʻylab kesilgan) va xantal, piyoz va karri aralashgan achchiq sousdan iborat. Ko‘pinchaKoʻpincha xantal ketchup bilan almashtiriladi yoki suyultiriladi. Sousga chili yoki qayin qalampiri ham qo‘shiladiqoʻshiladi.
 
Non pechda yoki grilda qovuriladi, shundan so‘ngsoʻng kesmasiga sosiska va sous joylanadi<ref>{{Citeveb webmanbasi|url=http://www.ichkoche.at/bosna-rezept-179784|title=Bosna - Rezept|accessdate=2016-07-07|archive-date=2016-08-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20160817110618/http://www.ichkoche.at/bosna-rezept-179784|deadlink=no}}</ref>.
 
== Turlari ==
Bosnaning o‘lchamlarioʻlchamlari va aniq retsepti har bir sosiskaxonada o‘zgachaoʻzgacha farq qiladi, ammo ularning barchasi bir necha turga bo‘linadiboʻlinadi:
 
* kichik bosna — bitta sosiskadan tayyorlanadi;
* o‘rtachaoʻrtacha bosna — ikkita sosiskadan tayyorlanadi;
* katta bosna — uchta kichik yoki bitta katta sosiskadan tayyorlanadi;
* Zailbosna (''Seilbosna'', nemis tilidan: ''Seil'' — arqon va ''Bosna'') — sosiskaning usti jigarrang yoki qora qarsildoq bo‘lgunchaboʻlguncha qovuriladi va sousga ko‘proqkoʻproq ziravorlar qo‘shiladiqoʻshiladi.
 
Boshqa retsept variantlari:
 
* '''Kafka'''<ref>{{Книга|автор=Christoph Wagner|заглавие=Universität der Genüsse|ссылка=https://books.google.com/books?id=sSBdDAAAQBAJ|издательство=Haymon Verlag|год=2015-08-12|страниц=398|isbn=978-3-7099-3667-2}}</ref>: bratvurst sosiska o‘rnigaoʻrniga kezekrainer ishlatiladi;
* '''Shaytonning''' bosnasi (''Teufelbosna''): sousga yangi chili bo‘laklariboʻlaklari qo‘shiladiqoʻshiladi;
* '''Sarimsoqli bosna''' (''Knoblauchbosna''): odatdagi xantal sousi o‘rnigaoʻrniga sarimsoq sousi ishlatiladi;
* '''Pishloqli bosna''' (''Käsebosna''): eritilgan pishloq qo‘shiladiqoʻshiladi;
* '''Yaguar''': qovurilgan cho‘chqachoʻchqa go‘shtigoʻshti kolbasasi va tuzlangan piyoz qovurilgan bulochkaga joylashtiriladi, ustidan xamma joyiga achchiq va o‘tkiroʻtkir ziravorlar aralashmasi sepiladi va achchiq sous surtiladi. Bu tur, ayniqsa, [[Augsburg|Augsburgda]] mashhur;
* '''Augsburg bosnasi''': yaguardan deyarli farq qilmaydi. Sous va ziravorlar achchiq bo‘lmaydiboʻlmaydi va bulochka qovurilmaydi;
* '''Krjecek''' (Krecek)<ref>{{Citeveb webmanbasi|url=http://eatdrinkcooking.blogspot.co.at/2015/08/bosna-aus-salzburg.html|title=eatdrinkcooking: Bosna aus Salzburg|publisher=eatdrinkcooking.blogspot.co.at|accessdate=2016-07-09|archive-date=2016-08-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20160812084200/http://eatdrinkcooking.blogspot.co.at/2015/08/bosna-aus-salzburg.html|deadlink=no}}</ref>: Bratvurst o‘rnigaoʻrniga Bern kolbasasi ishlatiladi.
 
== Manbalar ==