Fleshka: Versiyalar orasidagi farq

{{wikify}}'''[[Universal Serial Bus|USB]] Flash Drive''' ('''„fleshka“"fleshka"''')  — kompyuter uchun tashqi axborot tashuvchi qurilma turi.

Flesh-xotirani (ing. [[Flash-Memory]]) „[[Toshiba]]“ kompaniyasi mutaxassisi Fudzi Masuoka <ref> [https://digitalocean.ru/n/8-maya-1943-goda-rodilsya-inzhener-fudzio-masuoka 8 маяmaya 1943 годаgoda родилсяrodilsya инженерinjener ФудзилFudzil МасуокаMasuoka онon являетсяyavlyaetsya изобретателемizobretatelem флешflesh-памятиpamyati]</ref>. [[1984]] yilda yaratgan. Uning nomini esa hamkasbi Syodzi Ariizumi o‘ylab topgan – — u fleshkadagi axborotni o‘chirish jarayoni unga fotoapparat chaqnagichini eslatgani uchun „chaqmoq“ – — „flesh“ nomini taklif etgan. Shundan beri fleshka nomi bilan atab kelinmoqda. Hozirda „[[A-DATA]]“, „Kingston“, „Transcend“ fleshkalari mashhur bo‘lsa, o‘z vaqtida „Intel“, „[[Samsung]]“ va „Toshiba“ bu qurilmaning yetakchi ishlab chiqaruvchilari bo‘lishgan.

Asosan fleshka sig‘imining kattaligi, ixchamligi, elektr energiyasi talab qilmasligi, yuqori tezlikda axborot uzatishi, mexanik va elektromagnit ta’sirlardantaʼsirlardan himoyalanganligi va universalligi (har qanday kompyuterga, televizor, audio-videopleyerga tushaveradi) bilan tavsiflanadi.

Bu qurilma ma’lumotlarnimaʼlumotlarni avtonom ravishda 5yilga qadar saqlaydi. Eng yaxshi namunalari uzog‘i bilan 10 yil ishlashi mumkin.

Fleshkalar turlicha bo‘ladi. Asosiy farqi dizayni, sig‘imi, interfeys turi va qo‘shimcha imkoniyatlarida ko‘rinadi. Sig‘im jihatdan  — fleshkalar xilma-xil. Hozirgi kunda 1 Gbdan, 32 Gb va undan katta sig‘imli fleshkalar mavjud.

=== USB-interfeys standarti ===

USB-interfeysning uchta standarti mavjud: USB 1.0, USB 1.1 va USB 2.0. Ularning asosiy farqi – — bu ma’lumotlarmaʼlumotlar uzatish tezligi. Masalan, USB 1.1 da o‘qish tezligi 600-800 Kb/s, yozish tezligi esa, 500-700 Kb/s ni tashkil qiladi. Ya’niYaʼni, bunday fleshkaga 32 Mb li axborotni yozishga taxminan 45-55 sekund, 512 Mbli multfilmni yozish uchun esa, 19-20 daqiqa vaqt ketadi. Hozirda kompyuterlarda asosan USB 2.0 interfeysi mavjud, ularda ma’lumotuzatishmaʼlumotuzatish tezligi ancha yuqori.

=== USB Flash – — ichida nima bor? ===

Fleshkalar – — aslida sodda tuzilishga ega qurilma. Ular quyidagi qismlardan iborat bo‘ladi:

- PCB platasi;

- USB-raz'yomraz’yom;

- kontroller va flesh ozuqasi stabilizatori;

- kvarsli rezonator.

=== PCB ===

Bu  — ko‘p qatlamli bosma plata, fleshkaning barcha elementlari unga o‘rnatiladi (kompyuterning ona platasiga o‘xshaydi). Fleshkani shikastlanishini qanday bilish mumkin? Fleshka bir ishlab, bir ishlamay qoladi.

=== USB-raz'yomraz’yom ===

Bu – — fleshkaning “tilcha”si„tilcha“si. Unda sifatsiz kavsharlanish natijasida, shuningdek, qo‘pollik bilan ishlatish tufayli uzilishlar bo‘lishi mumkin. Buning oqibatida kompyuter fleshkani tez-tez “ko‘rmay”„ko‘rmay“ qoladi.

=== Stabilizator ===

U – — kompyuterdan kelayotgan kuchlanishni kontrollerva flesh-xotira uchun yetarli bo‘lgan kuchlanishga aylantirib, bir maromda ushlab turadi. Ba’ziBaʼzi fleshkalarda bo‘lmaydi yoki kontrollerning ichiga o‘rnatilgan bo‘ladi. Stabilizator ishdan chiqsa, fleshka yo umuman aniqlanmaydi, yoki “noma’lum„nomaʼlum qurilma”qurilma“ sifatida ko‘rinadi. USB-raz'yomningraz’yomning qutblari almashib qolganda ishdan chiqadi.

=== NAND mikrosxema ===

Energiya talab qilmaydigan xotira. Eskirganligi yoki boshqa sabablarga ko‘ra uning ba’zibaʼzi bloklari shikastlanadi. Natijada yozish va o‘qish imkonsiz bo‘lib qoladi. Qayta formatlash orqali tuzatsa bo‘ladi, lekin fleshkaning umumiy sig‘imi kamayadi.

=== Kontroller ===

NAND-xotira va ma’lumotlarmaʼlumotlar uzatishni boshqarish mikrosxemasi. Unda NAND-xotira, ishlab chiqaruvchi haqidagi ma’lumotlarmaʼlumotlar va fleshka ishlashi uchun zarur boshqa axborotlar saqlanadi. Fleshka kompyuterdan noto‘g‘ri chiqarib olinsa ishdan chiqadi. Kontroller buzilganligini fleshka noma’lumnomaʼlum qurilma sifatida ko‘rinishidan, uning xotirasi juda kam yoki umuman nol bo‘lib ko‘rinayotgandan bilsa bo‘ladi.

Kontroller va flesh-xotira faoliyati uchun asos bo‘luvchi chastotani shakllantiradi. Uning ishdan chiqishi juda kam uchraydi, lekin shunday bo‘lsa, fleshkani kompyuter umuman “ko‘rmaydi”„ko‘rmaydi“ yoki “noma’lum„nomaʼlum qurilma”qurilma“ sifatida qabul qiladi.