Massagetlar: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
MalikxanBot (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
'''Massagetlar''' ([[yunon tili|yun.]] Massagetai) — [[Kaspiy dengizi]]ning [[sharq]]iysharqiy [[sohil]]isohili, [[Orol dengizi]] atroflari, [[Amudaryo]] va [[Sirdaryo (daryo)|Sirdaryo]]ning quyi oqimida miloddan avvalgi 8— 4-asrlarda yashagan [[koʻchmanchilik|koʻchmanchi]]qadimiy vasharqiy boshqaeroniy [[qabila]]larqabilalar guruhining yunon adabiyetlaridaadabiyotlarida uchraydigan umumlashma nomi bo'lib [[Skiflar madaniyati]]<nowiki/>ning bir qismini tashkil qilgan.<ref>Grousset, René. ''The Empire of the Steppes''. Rutgers University Press, 1989, <nowiki>ISBN 0-8135-1304-9</nowiki>, p. 547.</ref>
 
M.Massagetlar toʻgʻrisidahaqida fanda turlihar xil qarashlarfikrar mavjud. Ayrim [[olim]]larolimlar fikricha, "M.Massagetlar" nomi "masyo" — "[[baliq]]" soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, "baliqxoʻrlar" maʼnosini anglatgan. Boshqa bir fikrga koʻra, "M.Massagetlar" atamasinomi "maye", "saka" va "ta" soʻzlaridan tarkib topib, "[[saklar]]ning katta uyushmasi"ni bildirgan. Uchinchi bir taxminga koʻra, "M.Massagetlar" soʻzi "mazagetlar" — "ulugʻ [[getlar]]" degani boʻlib, M.ningMassagetlarning oʻzi esa qad.qadimiy xitoy manbalaridagi "da(katta) [[yuyechji]]lar" bilan aynan bir xalqdir. Bu fikrga S. P. Tolstoye ham qoʻshilgan, u Sirdaryoning quyi oqimi boʻyidagi arxeologik [[yodgorlik]]larni M.gaMassagetlarga mansub deb hisoblagan. S. P. Tolstovning fikricha, M.Massagetlar konfederatsiyasi tarkibiga [[xorasmiylar]], apasiaklar, sakaravaklar, sak-amyurgiylar, [[derbiklar]], toharlar ([[dahlar]]), osiylar (yatiylar, asianlar, [[usunlar]], yaksartlar), otasiylar (augasiylar, augallar) kirgan. [[Gerodot]]ning yozishiga koʻra, M.Massagetlar — koʻchmanchilar. Ular piyoda va otda jang qiladilar, [[ot]]lariningotlarining [[koʻkrak]]larigakoʻkraklariga sovut kiydirganlar. Koʻproq [[kamon]], [[nayza]] va sagariy ([[oybolta|oy-bolta]]) kabi [[jang]] qurollari ishlatganlar. M.ningMassagetlarning barcha [[jihoz]] va qurol-aslahalari [[mis]] va [[oltin]]dan yasalgan. Roʻzgʻor buyumlarini esa boʻyoq bilan boʻyaganlar. M.Massagetlar malikasi [[Toʻmaris]] bilan boʻlgan jangda [[Axomaniylar davlati|Ahamoniylar davlati]]nij asoschisi [[Kir II Buyuk|Kir]] halok boʻlgan. [[Strabon]]itg maʼlumotiga koʻra, M.Massagetlar [[Quyosh]]gaoftobga topinganlar va unga atab otlarni [[qurbonlik]] qilganlar. Strabon koʻchmanchilar bilan bir qatorda Orol boʻyidagi [[botqoqlik|botq-oklik]]larbotqoqliklar va [[orol]]chalardaorolchalarda yashab, terimchilik va [[baliq ovlash]] bilan mashgʻul boʻlgan qavmlarni, shuningdek, [[xorazmiylar]] va otasiylarni M.gaMassagetlarga mansub deb bilgan.
 
M.Massagetlar konfederatsiyasi Qadimiy [[qadimgi Xorazm|qad. Xorazm]] davlatining asosiy harbiy kuchini tashkil qilgan. Bu, ayniqsa, [[Oʻrta Osiyo]]gaOsiyoga [[Iskandar Maqduniy|Iskandar Makduniy]] bostirib kelgan davrda yaqqol namoyon boʻlgan.
 
== Adabiyot ==