Qutb: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Dieri007 (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Dieri007 (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
 
{{tahrirlayapman|Dieri007}}
[[Fayl:DP_Leo_and_Planet.png|right|thumb| Qutb va qizil mitti yulduzdan tashkil topgan DP Aeslon tizimi, (rasm)]]
'''Qutblar''' (shuningdek, AM Gerkules, '''AM Her''' kabi o‘zgaruvchilar) (erkak, birlikda '''qutb''') juda kuchli magnit maydonga ega [[Qoʻshaloq yulduzlar|bo‘lgan qo‘shaloq yulduzlar tizimidagi]] kataklizm o‘zgaruvchilardan biri hisoblanadi. Qo‘shaloqlari dK - — dM spektral sinfdagi mitti yulduz va kuchli magnit maydonga ega (M) issiq ixcham ob'ektdanob’ektdan iborat. Odatda, yorqinlikning o‘zgarish amplitudasi taxminan <sup>1m</sup> ni tashkil qiladi, lekin asosiy komponent [[rentgen nurlari]] bilan nurlantirilganda o'rtachaoʻrtacha yorqinlik 3m ga oshishi mumkin. Yorqinlik o‘zgarishining to‘liq amplitudasi 4-5<sup>m</sup> ga yetishi mumkin<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.astronet.ru/db/msg/1187284}}</ref>.
 
Ko‘pgina kataklizm o‘zgaruvchilarida asosiy ketma-ketlikning yo‘ldosh yulduzidagi modda [[Oq mitti yulduzlar|oq mitti]] yulduz ustiga akkretsion diski shaklida tushadi. Qutblarda yaqinida oq mitti yulduzning magnit maydoni shunchalik kuchliki, u akkretsiya diskining shakllanishiga yo‘l qo‘ymaydi. Gaz oq mitti yulduzning dipol magnit maydonining kuch chiziqlari bo‘ylab akkretsiya voronkasi shaklida tushadi.
 
Bunday ob'ektlarningob’ektlarning tipik magnit maydonlari 10  milliondan 80  million [[Gauss|gaussgacha]] ([[Tesla|1000-8000]] tesla). AN Katta Ayiq yulduzi kataklizmatik o‘zgaruvchilar orasida eng kuchli magnit maydonga ega - — 230  million gauss (23 kT).
 
Qutblar o‘z nomini ular chiqaradigan yorug‘likning ham chiziqli, ham aylana [[Yorugʻlikning qutblanishi|qutblanishga]] ega bo‘lganidan olgan. Qutblanish qutblarni o‘rganish uchun muhim ahamiyatga ega, shuningdek, qo‘shaloq yulduzlar tizimining geometriyasi haqida ma'lumotmaʼlumot beradi.
 
== Shuningdek qarang ==