Shpayer shartnomasi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Wentra30 (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Wentra30 (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
 
[[Fayl:Partium1570.PNG|right|thumb| 1570 yilda Yanos Zapolyaning mulki.]]
'''[[Speyer|Shpayer]] shartnomasi''' ({{Lang-de|Vertrag von Speyer}} ; {{Lang-hu|Speyeri szerződés}} )  — tarixshunoslikda, Maksimilian II boshchiligidagi Qirollik Vengriya nomi bilan mashhur boʻlgan ikki Vengriya qirolligi va Yanosh Zsigmond Zapolya boshqargan Sharqiy Vengriya qirolligi oʻrtasidagi tinchlik shartnomasi va [[:en:Diet of Speyer (1570)|V Shpeyer Reyxstag,]] tomonidan [[1570]]-yilda ratifikatsiya qilingan. Zapolyai Vengriya qirolining nominal vakolatlarini isteʻfogaisteʼfoga chiqardi, ammo Maksimilian Yanosh Jigmondni "Transilvaniya„Transilvaniya shahzodasi"shahzodasi“ deb tan oldi va buning evaziga Transilvaniya hukmdori Vengriya [[Vengriya qirolligi|Qirolligining]] vassaliligida Transilvaniyani saqlab qolgan holda Gabsburgni Vengriya qiroli deb tan oldi. <ref>''Anthony Endrey.'' [https://books.google.com/books?ei=a9K0T9OtNsjf8APq7-AI&id=ewYiAAAAMAAJ The Holy Crown of Hungary.] — Hungarian Institute, 1978. — P. 70.</ref> <ref name="Pettegree">''Andrew Pettegree.'' [https://books.google.co.uk/books?id=ZdSVnJDClesC&pg=PA192&dq=Eastern+Hungarian+Kingdom+1570&hl=en&sa=X&ei=IwW1T8PUFMGV8QOx-dneDw&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=Eastern%20Hungarian%20Kingdom%201570&f=false The Reformation World.] — Routledge, 2000. — P. 192.</ref>.
 
Shuningdek, kelishuv shartlariga koʻra, Yanosh II Zsigmond Zapolyai Princeps Transsylvaniae ''et partium regni Hungariae dominus'' unvonini oldi  — Transilvaniya shahzodasi va Vengriyaning bir qismi, hukmdori <ref name="Keul">''István Keul.'' [https://books.google.co.uk/books?id=5J09mqMWiogC&pg=PA40&dq=1538+Eastern+Hungarian+kingdom&hl=en&ei=izZiTuHiAoOM-wa0_s3_CQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDIQ6AEwAQ#v=onepage&q=1538 %20Eastern%20Hungarian%20kingdom&f=false Early modern religious communities in East-Central Europe: ethnic diversity, denominational plurality, and corporative politics in the principality of Transylvania (1526—1691).] — BRILL, 2009. — P. 61.</ref>.
 
Ushbu shartnoma, birlashgan Vengriya tamoyilini tasdiqladi: '''Partium''' va '''Transilvaniya''' Yanosh II ga oʻtkazildi, ammo ''imperator shahzodasi'' sifatida. Zapolyalar oldin Zatissiyani nazorat qilishgan, ammo shartnoma ularga [[Gabsburglar]] Zapolya oilasining kuchiga qarshi chiqishidan qoʻrqmasdan, bu hududga egalik qilish imkonini berdi. Qaysidir maʻnodamaʼnoda, zapolyaliklar hudud uchun titul almashgan.
 
Shpeyerda, shartnoma imzolanishi bilan, Sharqiy Vengriya qirolligi oʻz faoliyatini toʻxtatib, Partium va Transilvaniya knyazligiga boʻlingan.