Tokio: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
213.230.78.160 (munozara) tomonidan qilingan 2680188-sonli tahrir qaytarildi
Teg: Bekor qilindi
Tahrir izohi yoʻq
Teglar: Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali
Qator 4:
| bayroq =
| gerb =
| xaritatasvir = Tokyo Montage 2015.jpg
| xarita =
| xarita_izohi =
| subdivision_type = Mamlakat
Qator 34 ⟶ 35:
| ilovalar =
}}
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->'''Tokio''' ([[yapon tili]]da:{{lang-jp|東京, Tōkyō}}) — [[Yaponiya]]ning poytaxti boʻlib, soʻzma-soʻz tarjima qilganda „Sharqiy poytaxt“ maʼnosini bildiradi. Tokio Yaponiyaning viloyat hamda shahar statusiga ega oʻziga xos maʼmuriy birligi boʻlib hisoblanadi. Mamlakatning iqtisodiy, moliyaviy va madaniy markazi. Aholisining soni va sanoatning oʻsish surʼatlari boʻyicha dunyodagi yirik shaharlar orasida yetakchi oʻrinlardan birini egallaydi. [[Xonsyu]] orolining janubi-sharqiy qismida, Kanto tekisligida, Edogava, Arakava, Sumida, Tama daryolarining Tokio qoʻltigʻiga quyilish yerida joylashgan. Iqlimi [[Subtropik mintaqalar|subtropik]], mussonli, eng sovuq oy — yanvarning oʻrtacha temperaturasi 3,G, eng issiq, oy — avgustniki 25,6°. Yillik yogʻin 1343&nbsp;mm. Seryogʻin mavsumda tez-tez [[tayfun]] boʻladi. Tokio seysmik faol zonada joylashgan.<ref name=":0" />
 
Aholisi 13,23 mln. kishi (2013-yil 1-aprel holatiga). Poytaxt prefekturasi (Syutoken) yoki Katta Tokio tarkibiga 4 ta prefekturaning shahar va shaharchalari kiritiladi, aholisi 28 mln kishidan ziyod. Mamlakat milliy daromadining 1/5 qismi Tokioga toʻgʻri keladi.<ref name=":0" />
 
== Etimologiyasi ==
1457-yilda Edo qalʼasi sifatida tashkil etilgan. 1869-yilda Edoʻda [[:ru:Реставрация Мэйдзи|Meydzi restavratsiyasi]] davomida davlat poytaxti koʻchirildi va shahar {{нихонго|То:kyo:|東京|}} deb nomlandi. Yapon tilida ''„sharqiy poytaxt“'' maʼnosini anglatadi.( [[:ru:кандзи|kanji]] 東 ([[:ru:Кандзи#Онъёми (китайское чтение)|onyemi:]] „to:“) — ''sharq'' va 京 ([[:ru:Кандзи#Онъёми (китайское чтение)|onyemi:]] „kyo:“) — ''poytaxt''). Avvalgi poytaxti — [[Kyoto]], keyinchalik Hayan-ke rasmiy nomi bilan atalgan-allegorik ravishda ''"Saike" — "G'arbiy poytaxt"'' deb nomlangan.