Alessandro Algardi: Versiyalar orasidagi farq

Boloniyada tugʻilgantug'ilgan Algardi yoshligida Boloniya [[Bolonya maktabi|maktabining]] asosiy namoyandalaridan biri Lodoviko Karrachi{{Sfn|Treccani}} ustaxonasida, soʻngraso'ngra uncha taniqli bo‘lmagan rassom Giulio Chezare Konventi (1577-1640) bilan birga oʻqigano'qigan.

1608-yilda Algardi [[Mantova|Mantua]] gersogi Ferdinando Gonzaning xizmatiga kirdi. Uning saroyida bezak ishlari va zargarlik buyumlari chizmalarini chizish bilan shugʻullangan. 1625-yilda [[Venesiya|Venetsiyada]] qisqa vaqt boʻlganidanbo'lganidan soʻngso'ng, u Rimga yoʻlyo'l oldi. Rimda Mantua gersogi uni marhum papaning jiyani kardinal Ludoviko Ludovisi bilan tanishtirdi. O‘sha yerda u oʻziningo'zining mashhur kolleksiyasidagi antiqa haykallarni yasash uchun bir muddat ishladi.

Rimda Algardiga doʻstlarido'stlari, jumladan Pietro da Kortona va uning vatandoshi Domenichino yordam berishdi. Uning dastlabki Rim estaliklariga terakota va bir nechta marmar portret büstlari va boshqa kichik qismlar kiradi. 1630-yillarda Algardi Santa Mariya del Popolo cherkovining kapellasida Mellini oilasining maqbaralarida ishlagan. U San Silvestro, SantʼAndreaSant'Andrea della Valle cherkovlarida, Sankt-Peter sobori, Palazzo dei Conservatori<ref> Algardi, AlessandroAlessandrо. Encyclopædia Britannica. Vol. 1 (11th ed.). — Cambridge University Press. — RР. 598 </ref> cherkovlarida ishlagan.

Algardi uchun birinchi yirik loyiha 1634-yilda, Medicilar oilasining yoshi ulug‘ vakili, 1605-yilda bir oydan kamroq vaqt davomida hukmronlik qilgan uchinchi Medici papasi Papa Leo XI uchun Avliyo Pyotr Bazilikasida qabr toshini qoʻyishniqo'yishni topshirishgani bo‘ldi. Maqbara qurish 1640-yilda boshlangan va asosan 1644-yilda qurib bitkazilgan. Kompozitsiya umumiy maʼnodama'noda Bernini tomonidan Vatikandagi San-Pyetro soborida Urban VIII (1628-1647) qabri uchun yaratilgan kompozitsiyani takrorlaydi<ref> Boucher VВ. Italian Baroque Sculpture. —Thames & Hudson: World of Art, 1998. — RpРp. 121—122 </ref>.

1644-yilda Papa Urban VIII vafoti va Papa Innokent X Pamfilining papalikka kelishishi bilan Barberinilar oilasi eʼtibordane'tibordan chetda qoldi. Algardi esa yangi papa va uning jiyani Kamillo Pamfiliy tomonidan himoyaga olingan. Algardining haykaltarosh ishlari va rasm portretlari yuqori baholangan.

Arxitektor sifatida Alessandro Algardi Villa Doria Pamphili loyihasini, Girolamo Rainaldi va Jovanni Franchesko Grimaldi (1644-1652) yordamida yaratgan. 1650-yilda Algardi Ispaniyadan yangi buyurtmalar olish uchun [[Diego Velázquez|Diego Velaskes]] bilan uchrashdi. Natijada , Aranjuez qirollik saroyida Algardi asarlari, xususan, Neptun favvorasi figuralari mavjud. [[Salamanka|Salamankadagi]] Avgustin monastirida graf va grafinya de Monterey maqbarasi joylashgan boʻlib, bu maqbara ham Algardining ishlaridan biridir.

Algardi Fransua Duquesnoy, Andrea Sakki, [[Pussen Nikola|Nikola Pussen]] bilan doʻstdo'st boʻlibbo'lib, barokko uslubida ijod qiluvchi sanʼatningsan'atning klassik namoyondalari bilan oʻrtoqlashdio'rtoqlashdi<ref> {{Статья|title=Algardi, Alessandro|url=http://dx.doi.org/10.1093/gao/9781884446054.article.t001772}} </ref>. Algardining mashhur asari: 1646-yildan 1653-yilgacha yaratilgan Papa Leo I va [[Attila|Atilla]] tasvirlangan „Attila"Attila fugasi“fugasi" (Fuga d’Attilad'Attila) yoki „Attilaning"Attilaning parvozi“parvozi" deb nomlanadi. U Sankt-Peter Bazilikasi uchun yaratilgan.

OʻziningO'zining keyingi yillarida Algardi katta ustaxonaga ega boʻlibbo'lib, ancha boylik toʻpladito'pladi. Uning sanʼatinisan'atini talabalar davom ettirdilar: Erkole Ferrata, Antonio Raggi, Domeniko Guidi. Guidi avval Algardi bilan birga oʻqigano'qigan, keyin esa Berniniga oʻtgano'tgan. Uning ustaxonasida boshqa unchalik mashhur boʻlmaganbo'lmagan shogirdlari Franchesko Barrata, Girolamo Lusenti va Juzeppe Peroni ham ijod qilgan.

Algardining individual uslubi boshqa barokko rassomlarining zoʻravonzo'ravon his-tuygʻularituyg'ulari va ifodalaridan koʻrako'ra, Fransua Dukesnoyning klassik va vazmin barokkosiga yaqinroqdir. Germen Bazin italyan barokko sanʼatisan'ati haqidagi sharhida qisqacha taʼkidladita'kidladi: „Bernini"Bernini bilan solishtirganda, uning zamondoshi Alessandro Algardining temperamenti ancha vazmin va uslubi antiqa namunalar bilan chambarchas bogʻliq“bog'liq" <ref> BazenБазен JЖ. BarokkoБарокко iи rokokoрококо. — MМ.: SlovoСлово, 2001. — SС. 27 </ref> .

Badiiy nuqtai nazardan, Algardi portret-haykallari muvaffaqiyat qozongan. Algardi, shuningdek, chizmalar va [[Ofort|gravürlar]] bilan mashhur edi. Uning tasviriy ishi, birinchi navbatda, [[Portret|portretlari,]] naturalizmi va tasvirlarda liboslarga boʻlganbo'lgan eʼtiborie'tibori bilan ajralib turadi.

[[Terrakota|Terakota]] modellari: baʼzilariba'zilari tayyor sanʼatsan'at asarlari boʻlganbo'lgan bozzetti kolleksionerlar tomonidan yuqori baholangan. Algardi terakota modellarining ajoyib seriyasi [[Sankt-Peterburg|Sankt-Peterburgdagi]] [[Ermitaj|Ermitajda]] saqlanadi.

Fayl:Da alessandro algardi, papa innocenzo X, metà del 17mo secolo.JPG|Papa Innokentiy X. Bronza. Metropolitan sanʼatsan'at muzeyi, Nyu-York

Fayl:Alessandro Algardi — - San Michele arcangelo abbatte il demonio — - 4.jpg|Archangel Maykl Shaytonni agʻdaradiag'daradi. Bronza. Munitsipal muzey, Boloniya

Fayl:Ercole a. raggi e g. francesco rossi su dis. di alessandro algardi, storie del nuovo testamento in stucco, 1650 ca., via crucis.jpg|Xochni koʻtarishko'tarish. OK. 1650. Shiva. Rimning Laterano shahridagi San-Jovanni bazilikasi

Fayl:Alessandro algardi, ritratto di ignoto, 01.jpg|NomaʼlumNoma'lum odamning portreti. Marmar. Bode muzeyi, Berlin

Fayl:Minerva als Roma, RP-T-1946-72®(R).jpg|Minerva rolida yengilmas Rim. QogʻozQog'oz, kumush nuqta. Rijksmuseum, Amsterdam

Fayl:Alessandro Algardi — - Repouso no regresso do Egipto.JPG|Misrga parvozda Muqaddas oilaning qolgan qismi. QogʻozQog'oz, siyoh, sepiya, bistre. Milliy qadimiy sanʼatsan'at muzeyi, Lissabon

Fayl:Design for a Covered Vase with the Arms of the Aldobrandini and Pamphilj Families MET DP807698.jpg|Aldobrandini va Pamphili oilalarining gerblari tushirilgan vaza loyihasi. QogʻozQog'oz, sepiya

* ''Heimburger M.'' Alessandro Algardi haykaltaroshligi. — - Roma: Istituto di Studi Romani, 1973 yil.

* ''Neumann E.'' Mehrfigurige Reliefs von Alessandro Algardi: Genese, Analyse, Ikonographie. — - Fr./M. ; Bern; N. Y .: Lang, 1985 yil.

* ''Montagu J.'' Alessandro Algardi: l’altral'altra faccia del barocco: guida alla mostra. — - Rim: Edizioni de Luka, 1999 yil.