Peter Lax: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
MalikxanBot (munozara | hissa)
k Bot v2: {{cite web → {{veb manbasi
MalikxanBot (munozara | hissa)
k Bot v2: {{cite news → {{yangiliklar manbasi
 
Qator 38:
'''Peter David Lax''' ({{talaffuz|Piter Devid Laks}}) ({{lang-hu|Lax Péter Dávid}}) (1926-yil 1-mayda tugʻilgan) — vengriyalik va amerikalik [[matematik]]. [[Sof matematika|Sof]] va [[Amaliy matematika|amaliy]] matematika sohalarida faoliyat yuritib keladi. 1987-[[Wolf matematika mukofoti|Wolf mukofoti]], 2005-yil esa [[Abel mukofoti]] bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ras.ru/win/db/award_dsc.asp?P=id-1.ln-en|title=Большая золотая медаль РАН имени М.В. Ломоносова}}</ref>.
 
Lax 1926-yilda [[Budapesht]]da yahudiy oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi | url=https://www.britannica.com/biography/Peter-Lax |title = Peter Lax &#124; Hungarian-American mathematician}}</ref> . Uning ota-onasi (Klara Kornfield va Henry Lax) shifokor boʻlishgan. 1941-yilda oila Budapeshtdan [[New York]]ka qochib borgan. Lax 19 yoshidan boshlab [[Los Alamos milliy laboratoriyasi]]da [[Manhattan loyihasi]]da — [[yadro quroli]]ni ishlab chiqish dasturida ishtirok etgan. 1949-yilda [[New York universiteti]]dan [[PhD]] darajasini olgan. Lax, shuningdek, [[Courant matematika fanlar instituti]]da ham ishlagan<ref name="mmp">{{citation|contribution=Peter D. Lax|title=More Mathematical People|editor1-first=Donald J.|editor1-last=Albers|editor2-first=Gerald L.|editor2-last=Alexanderson|editor2-link=Gerald L. Alexanderson|editor3-first=Constance|editor3-last=Reid|editor3-link=Constance Reid|publisher=Harcourt Brace Jovanovich|year=1990|pages=138–159}}.</ref><ref name="conv">{{citeyangiliklar newsmanbasi |url=https://www.nytimes.com/2005/03/29/science/29conv.html |title=A Conversation with Peter Lax – From Budapest to Los Alamos, a Life in Mathematics |first=Claudia |last=Dreifus |author-link=Claudia Dreifus |date=29 March 2005 |work=The New York Times|access-date=31 October 2007}}</ref>.
 
Laxning faoliyati koʻp qirrali: olim [[integral tizim]]lar, [[zarba toʻlqin]]lari va [[gidrodinamika]] sohalarini oʻrganib keladi. Shuningdek, u [[soliton]]lar nazariyasini rivojlantirishga salmoqli hissa qoʻshgan. Uning nomi bilan [[Lions–Lax–Milgram teoremasi]], [[Lax—Wendroff uslubi]], [[Lax ekvivalentlik teoremasi]] (Lax–Richtmyer teoremasi deb ham yuritiladi), [[Lax—Friedrichs uslubi]] va [[Babuška–Lax–Milgram teoremasi]] kabi matematik tushunchalar bogʻliq<ref name="Lax">{{veb manbasi|url=http://www.abelprisen.no/en/prisvinnere/2005/documents/russian_2005_biog.pdf|title=Питер Д. Лакс|archiveurl=https://www.webcitation.org/66iXzSJtD?url=http://www.abelprize.no/|archivedate=2012-04-06|accessdate=2009-08-22|deadlink=no}} </ref>.