Giovanni Riccioli: Versiyalar orasidagi farq

 '''Giovanni Battista Riccioli''' ( {{Lang-it|Giovanni Battista Riccioli}}; 1598-yil 17-aprel, [[Ferrara]]  — 1671-yil 25-iyun , [[Bolonya|Boloniya]]) — italiyalik [[astronom]] va [[Teologiya|ilohiyot]] olimi, "Yangi„Yangi Almagest"Almagest“ (''Almagestum Novum'') asari muallifi — - o'zoʻz davrining astronomik bilimlari to'plamitoʻplami<ref>https://dic.academic.ru/dic.nsf/catholic/1036/%D0%A0%D0%B8%D1%87%D1%87%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%B8</ref>. [[Grimaldi Franchesko Mariya|Franchesko Grimaldi]] bilan birgalikda u Oyning xaritasini tuzgan va olimlar ismlari bilan oy kraterlarini belgilashni amalda qo'llaganqoʻllagan<ref>https://dic.academic.ru/dic.nsf/catholic/1036/%D0%A0%D0%B8%D1%87%D1%87%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%B8</ref>.

[[1614|1614-yilda]] Riccioli iezuitlar ordeni tarkibiga kirgan, Parma va Boloniyada [[ritorika]], [[falsafa]] va ilohiyotni o'rganganoʻrgangan. Bu vaqtda u [[astronomiya]] bilan shug'ullanganshugʻullangan va [[1651]]-yilda "Yangi„Yangi Almagest"Almagest“ nomli keng qamrovli asarini nashr etgan, unda yulduzlar katalogini tuzgan, Quyoshdagi dog'lardogʻlar va qo'shqoʻsh yulduzlarning harakatini tasvirlagan, [[Yer radiusi]] va nisbatlarini hisoblagan<ref>http://www.hrono.ru/biograf/bio_r/ricciolijb.php</ref>. [[Nicolaus Copernicus]] nazariyasining muxolifi bo'lsaboʻlsa-da, Rikccioli uning mavjudligini ilmiy mashq sifatida tan oldi va [[Geliotsentrik sistema|geliotsentrizmga]] qarshi va unga qarshi dalillarni batafsil muhokama qildi<ref>http://www.hrono.ru/biograf/bio_r/ricciolijb.php</ref>.

Riccioli Grimaldi bilan birgalikda Riccioli [[Oy|Oyni]] o'rgandioʻrgandi va birinchi oy xaritalarini tuzdi; bu xaritalardagi oy dengizlari va kraterlarining nomlari (shu jumladan Kopernik krateri) hozirgi kungacha qo'llaniladiqoʻllaniladi<ref>http://www.hrono.ru/biograf/bio_r/ricciolijb.php</ref>.

[[Fayl:Bologna-La_Torre_degli_Asinelli-DSCF7196.JPG|left|thumb|267x267px| Boloniyadagi Asinelli minorasi - — Riccioli tajribalari sayti]]

[[Ptolemey Klavdiy|Klavdiy Ptolemeyning]] astronomiyaga oid klassik asari "„[[Al-Majistiy]]"“ — - "Yangi„Yangi Almagest"Almagest“ nomi bilan atalgan risolasida Rikccioli [[Galileo Galilei|Galileoning]] ishini muhokama qildi va uning ba'zibaʼzi xulosalarini eksperimental ravishda sinab ko'rdikoʻrdi<ref>https://ru.wikibrief.org/wiki/Giovanni_Battista_Riccioli</ref>. Shu maqsadda astronom [[Mayatnik|mayatnikdan]] vaqtni o'lchashoʻlchash asbobi sifatida foydalanish texnikasini ishlab chiqdi, shu jumladan faqat kichik tebranishlar izoxron ekanligini ko'rsatdikoʻrsatdi<ref>https://ru.wikibrief.org/wiki/Giovanni_Battista_Riccioli</ref>. Ushbu asbob-uskunalar to'plamidantoʻplamidan foydalanib, Riccioli turli balandliklardan chiqarilgan jismlar bilan tajriba o'tkazdioʻtkazdi; bu tajribalar joyi Boloniyadagi Asinelli minorasi edi. Bundan tashqari, Riccioli o'zoʻz ishida havo qarshiligining ta'sirinitaʼsirini aniqlash uchun turli og'irlikogʻirlik va o'lchamdagioʻlchamdagi jismlarning tushishi bilan boshqa tajribalarni tasvirlab berdi<ref>https://ru.wikibrief.org/wiki/Giovanni_Battista_Riccioli</ref>.

Riccioli nomi oyning ko'rinadigankoʻrinadigan tomonida kraterga ega<ref>http://www.hrono.ru/biograf/bio_r/ricciolijb.php</ref>.