Okean: Versiyalar orasidagi farq

 

Soʻnggi, beshinchi okean [[Antarktida]] atrofida boʻlib, [[2000]] yili [[Xalqaro Gidrografiya Ittifoqi]] tomonidan ajratildi. Bunga sabab sifatida Antarktik aylana oqimining ushbu suv havzasini boshqa okeanlardan yaqqol boʻlishi koʻrsatilgan.

Okeanlarning bir nechtaga boʻlinishi shartlidir, zero ular bir-biri bilan bogʻlangan va ular yagona Dunyo Okeanini tashkil etishadi.<ref>[http://www.answers.com/Ocean#Encyclopedia Ocean ''The Columbia Encyclopedia'', 2006]</ref><ref>[http://www.oceansatlas.com/unatlas/about/physicalandchemicalproperties/background/seemore1.html Sayyoramizdagi quruqlik va suvlar]</ref> Dunyo Okeanining kichik okeanlarga boʻlib koʻrsatilishiga sabab ushbu okeanlar orasidagi [[qitʼa]] va [[materik]]lar, [[arxipelag]]lar hamda suv oqimlari mavjudligidir; bular okeanlar orasidagi chegara, deb tushuniladi. Okeanlar oʻz navbatida [[dengiz]], [[koʻrfaz]], [[qoʻltiq (geografiya)|qoʻltiq]] kabi kichikroq suv havzalariga ajratiladi. Biroq barcha suv havzalari ham Dunyo Okeaniga ulanmagan, masalan, [[Kaspiy dengizi]] va [[Orol dengizi]].

 

Geologik maʼnoda, okean okeanosti qobiqning suv bilan qoplangan qismidir. Okeanosti qobiq Yer [[mantiya]]sining qitʼasiz qismini qoplagan [[vulqon]] [[bazalt]]ining yupqa qatlamidir. Bu nuqtai nazardan dunyoda uchta mustaqil okean bor: Dunyo Okeani, Kaspiy dengizi va [[Qora dengiz]], soʻnggi ikkitasi [[Simmeriya platosi]]ning [[Lavraziya]] bilan toʻqnashuvidan yuzaga kelgan. [[Oʻrta Yer dengizi]] ham deyarli mustaqil okeandir, lekin u Dunyo Okeani bilan [[Gibraltar boʻgʻozi]] orqali bogʻlangan. Aslida bir necha million yillar muqaddam [[Afrika]] platosi ushbu boʻgʻozni mutlaqo yopib turgan edi. Qora dengiz ham Oʻrta Yer dengiziga [[Bosfor]] orqali bogʻlangan, biroq bu kanal atigi 7,000 yil ilgari paydo boʻlib, Gibraltar boʻgʻozichalik katta emas va koʻp suv almashtirishni eplay olmaydi.

<references/>

 

{{geo-stub}}

 

 

[[an:Ocián]]

[[oc:Ocean]]

[[pl:Ocean]]

[[pt:Oceano]]

[[qu:Mama qucha]]