4-Sentyabr 2022, 20:26 dagi koʻrinishi tahrirlash MalikxanBot (munozara \| hissa) Botlar 755 564 edits {{stub → {{chala (xato haqida xabar berish) ← Avvalgi tahrir		16-Dekabr 2022, 16:02 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish 188.113.217.56 (munozara) Shu Teglar: Koʻrib tahrirlagich Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali Keyingi tahrir →
Qator 1: {{Birlashtirish\|Tabiiy gazlar}} '''~~Yer~~Yerning ichki ~~poʻsti~~qismidagi gazlari''' - Yer ~~poʻstila~~poʻstida erkin, suv va neftda eritma, jinslarda (ayniqsa qazilma koʻmirlarda) sorbit (shimilgan) holatlarda uchraydigan gazlar. Yer geosferalarida sayyoraning markaziga tomon gazlarning miqdori koʻpayib boradi. 1—2 km chuqurliqda termokatalik yoki neft-gaz zonasi 7 km ga yetgach, metan zonasi boshlanadi. Gaz hosil boʻlishi jarayonlarining mohiyatiga qarab Ye.p.g .ning 9 taga yaqin genetik turi farq qilinadi. Bularning eng muhimlari kata-genetik, metamorfik, vulkanik, bio-kimyoviy, radioaktiv va havoda hosil boʻlgan gazlardir. Qolgan guruhlari (yadro reaksiyasi gazlari, radiokimyoviy va Yer poʻsti ostidagi gazlar) ikkinchi darajali gazlar. Katagenetik gazlar choʻkindi jinslarning chuqurlikka choʻkishi va ayni payta bosimning 100 dan 2000— 2500 atmosferagacha, temperaturaning 25—30° dan 250—300° gacha oshishi natijasida choʻkindi jinslardagi organik moddalarning tubdan oʻzgarishidan hosil boʻladi (qarang [[Yonuvchi tabiiy gazlar]]). Temperatura va bosimning yanada oshishi bilan metamorfik gazlar paydo boʻla boshlaydi. Katagenetik gazlarning asosiy tarkibi suv bugʻlari, karbon (II) oksidi, metan, azot, baʼzan inert gazlar va uchuvchan xloridlardan iborat. Vulqon gazlari Yerning chuqur qismidan keladi va mantiyaning gazsizlanishi bilan bogʻliq (qarang [[Vulqon gazlari]]).

Yer poʻsti gazlari: Versiyalar orasidagi farq