Half-Life: Versiyalar orasidagi farq

[[imageImage:blackmessa.jpg|left|thumb|Qora Mesa ramzi]]

'''Half-Life''' ([[ingliz tili|ingl.]] [[Yarim parchalanish davri]], nimhayot)  — [[Valve Software|Valve]] kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va [[Sierra Studios|Sierra]] kompaniyasi tomonidan [[1998]] [[yil]]da nashr etilgan [[Ilmiy taxayyulot|ilmiy-fantastik]] [[FPS|shuter]]. O`yinningOʻyinning dasturiy yadrosi, [[GoldSrc]], [[Quake]] yadrosining keskin o`zgartirilganoʻzgartirilgan shakli bo`libboʻlib, Valve tomonidan [[id Software]]dan litsenziya olib ishlatilgan. Keyinchalik kod butunlay qayta yozib chiqildi.

''Half-Life'' [[kompyuter]] o`yinlarioʻyinlari ichida uzluksiz, videonamoyishlarsiz, davom etadigan ilk o`yinoʻyin bo`ldiboʻldi. O`yindagiOʻyindagi barcha voqealar faqatgina bosh qahramon tomonidan kuzatiladi. Shuningdek ''Half-Life''da o`shaoʻsha payt uchun eng ilg`orilgʻor [[sun`iy ong]] unsurlari ishlatildi. O`yinningOʻyinning yuqori darajada mashhurligi (u kompyuter uchun [[FPS]]lar orasida hamon yetakchi) ko`pginakoʻpgina [[add-on]]lar chiqishiga sabab bo`ldiboʻldi, jumladan ''[[Half-Life: Blue Shift]]'' va ''[[Half-Life: Opposing Force]]'' kabi; bundan tashqari, juda ko`pkoʻp [[mod]]lar yasaldi, ular orasida eng mashhuri ''[[Counter-Strike]]'' va ''[[Half-Life: Team Fortess Classic]]''lardir. Yana [[2004]] yilda o`yinningoʻyinning davomi - — ''[[Half-Life 2]]'' nashr etildi.

== Syujet ==

* '''Anomal Materiallar (Anomalous Materials)''' Frimenga yuqori xavfsizlikni taʻminlovchitaʼminlovchi maxsus kiyim-bosh (HEV) beriladi. HEV  — yuqori texnologik kiyim, u tashqi zararni kuzatadi va qisman yuta oladi, [[harorat]]ni, [[radiatsiya]] darajasini, egasining sogʻligʻini kuzata oladi va hatto [[birinchi tibbiy yordam]] koʻrsata oladi ([[analgetik|ogʻriqsizlantiruvchi vositalar]] emlash va singan [[suyak]]larni oʻstirish orqali). Kiyimga uzoqqa sakrash uchun moslama ham oʻrnatish mumkin. Bundan soʻng Frimenni nomaʻlumnomaʼlum material bilan tajriba oʻtkazishga yuborishadi.

* '''Ofis Majmuasi (Office Complex)''' Gordon Frimen yordam keltirish uchun yer yuzasiga chiqishga harakat qiladi, bunda u yoʻlda uchragan maxluqlarni oʻldiradi va tirik qolgan olimlar va qoʻriqchilarga tayanadi.

* '''«Bizning Dushmanlarimiz Bor» ("We've«Weʼve Got Hostiles"»)''' Tez orada Frimen «yordam» kelganidan xabar topadi  — hukumat tajribaning barcha asoratlari va guvohlarini yoʻq qilish uchun maxsus boʻlinma yuboradi. Endilikda doʻzaxga aylangan inshootda Frimen ham shu boʻlinmaga, ham maxluqlarga qarshi kurashishga majbur boʻladi.

* '''Reaktiv Shaxta (Blast Pit)''' Reaktiv dvigatellarni sinash shaxtasiga bahaybat uch boshli maxluq ([[Tentakl|"«Tentacle"»]]) joylashib olgan. Frimen uni yoqib yuboradi; buning uchun u [[yoqilgʻi]], [[kislorod]] va elektr energiyasi manbalarini ishga tushiradi.

* '''Power Up''' Tashqariga chiqish uchun temir yoʻl orqali harakatlanish zarur, lekin isteʻmolisteʼmol generatori ishlamaydi, generatorga yoʻlni esa ulkan maxluq  — [[Gargantyua]] toʻsib turibdi. Frimen uni nosoz generator yoniga chalgʻitib olib boradi, u yerda esa Gargantyua elektr zaryadidan halok boʻladi.

* '''Temir Yoʻlda (On the Rail)''' Temir yoʻldan oʻtish maxsus boʻlinma tufayli ancha qiyinlashadi. Boʻlim soʻngida Frimen sunʻiysunʼiy yoʻldosh uchiradi, natijada olimlar parallel olamdan maxluqlar hamon kelayotganini aniqlashadi.

* '''Tutilish (Apprehension)''' Bu boʻlim nihoyasida Frimen qopqonga tushadi. Maxsus boʻlinma askarlari uni tutib olib doʻpposlashadi, va Frimen hushidan ketadi. Askarlar undan sud va tergovsiz qutulish uchun axlathonaga tashlab yuborishadi.

* '''Chiqindilarni Qayta Ishlash (Residue Processing)''' Biroq Frimen axlatni siquvchi pressdan omon chiqadi. Yana qurollanib, chiqindilarni qayta ishlash zavodidan chiqib ketadi.

* '''Questionable Ethics''' Frimen yashirin labratoriyadanlaboratoriyadan oʻtadi. Bunda u hukumatning parallel olamni jamiyatdan yashirincha oʻrganib kelayotgani haqida bilib qoladi.

* '''Sirt Tarangligi (Surface Tension)''' Yer ostidagi doʻzaxdan qutulgan Frimen yer ustida ham fojealar boʻlayotganini koʻradi. U bir necha harbiy texnika([[tank]]lar, [[vertolyot]])ni ishdan chiqarib, [[mina]]lashtirilgan binodan oʻtadi, va oʻldirilgan askarning ratsiyasidan foydalanib, bir necha aviazarbalar soʻraydi; bu zarbalar natijasida yana bir Gargantyua oʻladi va "«Lyambda"» yashirin majmuiga yoʻl ochiladi.

* '''«Frimenni Unuting!» ("«Forget about Freeman!"»)''' Askarlar maxluqlarga qarshi kurashish befoyda ekanligini anglab, evakuatsiya boshlashadi. «Qora Mesa» bombardimon qilinadi. Bu orada Frimen Lyambda Reaktoriga boradi.

* '''Lyambda Reaktori (Lambda Core)''' Frimen hukumat [[teleportatsiya]] texnologiyasini ham egallaganini bilib qoladi. U teleportlar tizimidan foydalanib, yadro reaktorini ishga tushiradi, natijada Ksenga oʻtish yoʻli ochiladi. Olimlar izohlashicha, Ksendagi qandaydir mavjudot kaskadli rezonans asoratlarini daf etishga yoʻl qoʻymayotgan emish. Frimen shu mavjudotni yoʻq qilishi kerak.

* '''Ksen (Xen)''' Gʻaroyib va sinoatlarga boy Ksen olami, tubsizlik uzra muallaq turgan orollar, yarimorganik teleportlar, kichik [[gravitatsiya]] va hk..

* '''Gonarch Uyasi (Gonarch'sGonarch’s Lair)''' Frimen yoʻlida yana bir toʻgʻanoq - — [[Gonarch]] paydo boʻladi. Uzoq davom etgan olishuvdan soʻnggina Frimen uni daf etadi.

* '''Interloper''' Ksenning sirli fabrikalari. Bu yerda [[vortigont]]larning insonga yot emasligi aniqlanadi, biroq Ksenning xoʻjayinlari ularni odamlarga hujum qilishga majburlashadi. Frimen oxirgi teleportga kiradi.

* '''Nihilant (Nihilanth)''' Mana, nihoyat, fazolararo teshikni yopishga moneʻlikmoneʼlik qilayotgan oʻsha mavjudot. Frimen Ksendagi maxluqlardan qochib, [[Nihilant]]ni yoʻq qilishi kerak. Nihilant oʻlimidan soʻng qulab tushayotgan gʻorda Frimenning oʻzi ham halok boʻlishi mumkin edi, lekin uni u yerdan allaqanday [[G-man|keys tutgan kishi]] chiqarib oladi. Ayon boʻladiki, Frimen nafaqat insoniyatni qutqargan, balki Ksenni odamlar tomonidan fath etilishiga ham tayyorlagan ekan. Frimen uni beburdlarcha ishlatishganini anglagandan soʻng keys ushlagan kishi uning oldiga shart qoʻyadi: yoki uning hukumat tarafga oʻtib ishlash taklifini qabul qiladi, yoki maxluqlar qoʻshini oldida qurolsiz qolib, halok boʻladi.

Oʻyinning tushunarsiz nihoyasi [[geymer]]lar orasida koʻplab savollar tugʻdirdi, lekin bu oʻyinning davomi chiqarilishi va shu bilan barcha savollarga javob topish mumkinligiga umid paydo qildi. Valve kompaniyasi aynan shunday yoʻl tutdi - — [[Half-Life 2]] nashr etildi. Lekin u yanada koʻproq savollar hosil qildi.

Oʻyin oxirida Frimen avvalboshda Mesa majmuasi boʻylab safar qilgani kabi vagonda paydo boʻlib qoladi. Vagon bamisoli fazoda uchib ketayotgandek, Frimenning roʻparasida esa keys tutgan [[G-man]] turibdi va unga "«ish"» yoki "«yutish iloji yoʻq jang"» taklif qilayapti. Vagonning ochilgan eshigi ortidagi teleportga sakrab, Frimen G-manning ish haqidagi taklifiga rozi boʻladi; aks holda esa, yaʻniyaʼni vagonda G-man bilan harakatlanishda davom etsa, eshik yopilib, Frimen toʻsatdan oʻzga sayyoralik askarlar bilan toʻlib-toshgan joyga ([[Xen|Ksen]]ga, deb taxmin etiladi) [[teleportatsiya]] etiladi ("«yutish iloji yoʻq jang" -» — Frimenning na himoya kiyimi, na qurol-yarogʻi bor). Har ikki holda ham oʻyin yakunlanadi: Frimen yoki "«yollandi"» (bu haqda tegishli titrlarda yoziladi), yoki halok boʻladi. Birinchi holda ayniqsa koʻp savollar tugʻiladi. Bu savollarga ikkinchi oʻyinda qisman javob topiladi, biroq baʻzibaʼzi savollar hamon javobsiz (jumladan, keys tutgan kishining kimligi).

Shunisi qiziqki, Frimen "«yollanishi"» bilan tugaydigan holda chiquvchi titrlar saqlangan [[fayl]] TRAITOR (sotqin), deb nomlangan, ikkinchi holdagi fayl esa LOSER (magʻlub), deb atalgan.