'''Aksessor minerallar''' (lot. accessorius – — qoʻshimcha) – — togʻ jinslarining tarkibida miqdor jihatdan oz uch-raydigan, lekin sifat jihatdan ba’zanbaʼzan muhim ahamiyatga ega boʻlgan minerallar. Dastlab tasodifiy qoʻshimcha minerallar deb (nomi ham shundan) hisoblangan. Keyinroq Aksessor minerallar togʻ-jinslarining qonuniy qismi ekanligi va uning asosida togʻ jinslarining oʻzaro oʻxshashligi va kelib chiqishini aniqlash mumkinli-gi ayon boʻldi. Aksessor minerallarga sirkon, apatit, rutil, anataz, ksenotim va boshqa kiradi. Aksessor minerallar assotsiatsiyalari biror petrogra-fik provinsiyadagi har xil jinslarni oʻzaro taqqoslash hamda turli rayonlardagi choʻkindi jinslarning yoshini aniqlash va chaqiq jinslarning manbai va tari-xini oʻrganish uchun qoʻllaniladi. Soʻnggi vaqtlarda Aksessor minerallar assotsiatsiyalariga asos-lanib, magmatik jinslarning fazalari ham aniqlanadi.
