Nurjahon begim: Versiyalar orasidagi farq

|tavsif =

|tug'ilgan paytidagi ismi = Mehriniso

|vafot sanasi = 1645

|vafot joyi = [[Buyuk Mug'ullar imperiyasi]], [[Lahor]]

}}

 

 

==Hayoti==

 

 

Kunlardan bir kun shahzoda Salim (keyinchalik Jahongir podshoh) Mehrinisoni bozorda ko‘rib qoladi va unga oshufta bo‘lib, firoqida o‘rtanadi. Bu davrda Mehriniso balog‘at yoshiga yetgan, sarv qomat, o‘n to‘rt kunlik oydek qiz edi. Shahzoda Salim Mehriniso ishqida kuyib, halovatini yo‘qotadi. Nihoyat, unga uylanishga qaror qiladi. U o‘z qarorini otasi Akbarshohga ([[1542]]—[[1605]]) aytib, undan ijozat so‘raydi. Akbarshoh esa o‘z o‘g‘lining bu qizga uylanishiga qat’iyan qarshilik ko‘rsatadi. Akbarshoh o‘g‘lining ko‘nglini sovutmoq uchun Mehrinisoni saroy a’yonlaridan biri — [[Sherafkanxon|Ali Quli Istajliy]] (Sherafkan)ga turmushga chiqishga majbur qiladi. Sherafkan Mehrinisoga uylangach, uni qo‘shinlarga sardor etib [[Bengaliya|Bengaliyaga]] ko‘chirib yuboradi.

«Muntaxab ut-tavorix» muallifi Nurjahon begimning shoh bilan qilgan mushoiralaridan (Jahongirshoh ham g‘azallar bitgan) bir nechasini ko‘rsatib o‘tgan. Bu she’rlarni o‘qigan kishn Nurjahon begim zamonasining iste’dodli shoirasi bo‘lganligiga shubha qilmaydi. G’azallardan biri quyidagidir:

 

Sikandvor kuqat bar sari suxan meso‘xt.

 

Shahidi ishqi turo shab ba xob medidam,

Ki hamchu shu’layi fonus dar kafan meso‘xt.

 

Zi so‘zi sinayi Maxfiy shud on qadar ma’lum,

 

''Mazmuni:'' Sening nomayi a’molingni yozarkanman, so‘z ustidagi nuqtalar isiriq donalaridek yonardi. Ishqingda shahid bo‘lganlarni kechalari tushimda ko‘rardim. Ular xuddi fonus shulasidek, o‘z kafanlari ichida yonardilar. Maxfiy qalbining yonishi shu qadar ediki, yig‘laganda kipriklari xuddi xasdek yonardi.

Shahzoda Xurram [[1628|1628 yil]] fevral oyida [[Agra|Agraga]] kirib, aytarlik qarshiliksiz taxtga o‘tiradi. U saltanatni o‘z tasarrufiga kiritgach, o‘zini «Shoh Jahon» nomi bilan atashnn buyuradi. Niyatlariga yeta olmagan malika Nurjahon begim [[1645|1645 yilda]] vafot etadi va qabri Lahorning Shoh Dara qabristoniga qo‘yiladi. «[[Tazkirat ul-havotin|Tazkirat ul-havotin»da]] yozilishicha, Nurjahon begimning qabr toshiga o‘zi bitgan quyidagi bayt yozilgan ekan:

 

 

''Mazmuni:'' Biz g‘ariblarning mozorimizda, na chiroq, na gul, na bulbul sadosiyu, na biror parvonani topmaysan.

 

 

 

 

[[Turkum:1577-yilda tug'ilganlar]]