Muhammad Rahimxon: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Created page with "'''Muhammad Rahimxon''' (17561758-yillar) — mangʻitlar sulolasining asoschisi, Muhammad Hakimbiyning oʻgli. == Muhammad Rahimdan oldingi siyosiy ahvol == B..."
 
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
'''Muhammad RahimxonRahim''' ([[1756]]—[[1758|1758-yillar]]) — mangʻitlar sulolasining asoschisi, Muhammad Hakimbiyning oʻgli.
 
== MuhammadBuxoro Rahimdan oldingixonligidagi siyosiy ahvol ==
 
Buxoroda [[Ashtarxoniylar|ashtarxoniylar]] sulolasi hukmronligi davrida oʻzbek qabilalaridan [[Mang'itlar|mangʻitlar]] va qoʻngʻirotlarning nufuzi baland edi. Bu ikki qabila haqiqiy hokimiyat ashtarxoniylar qoʻlida boʻlib turgan davrlarda ularga sadoqat bilan xizmat qilgan edilar. Biroq, keyinchalik, [[Buxoro xonligi|Buxoroda]] mangʻitlar alohida nufuzga ega boʻlish uchun astoydil kurashdilar. Muhammad Hakimbiy davrida bu maqsadga erishdilar.
 
Muhammad Hakimbiy [[1743|1743- yilda]] vafot etgan edi. Uning oʻgʻli Muhammad Rahimbiy oʻzining muntazam qoʻshinga egaligidan foydalanib, hokimiyatda otasi kabi alohida mavqei uchun daʼvogarlik qila boshladi. Soʻnggi ashtarxoniy Abulfayzxon unga Bosh vazirlik lavozimini berishga majbur boʻldi va oxir-oqibatda markaziy hokimiyat uning qoʻlida toʻplandi.
 
[[Nodirshoh]] [[1747|1747- yilda]] oʻldirilganidan soʻng Eronda boshlangan ichki kurashlar Muhammad RahimbiyningRahimning Buxoro taxtini egallashiga yoʻl ochib berdi. Uning buyrugʻi bilan [[Abulfayzxon]] ham 1747- yili oʻldirildi. Muhammad RahimbiyRahim taxtga Abulfayzning oʻgʻli Abdulmoʻminni oʻtqazdi va uni oʻziga kuyov qilib oldi. Koʻp oʻtmay Muhammad RahimbiyRahim kuyovi Abdulmoʻminni ham qatl ettirdi. Tez orada Muhammad RahimbiyRahim Buxoro aslzodalari va ruhoniylarining qoʻllab-quvvatlashi bilan [[1756|1756- yilda]] oʻzini [[Xon|xon]] deb eʼlon qildi. Biroq mangʻitlar chingiziylar nasliga mansub boʻlmaganligi uchun undan keyingi mangʻit hukmdorlari oʻzlarini xon deb emas, amir deb ataganlar. Ular Buxoro mintaqasining diniy hukmdori — amir ul-moʻminin hisoblanganlar.
 
Shunday qilib, [[1756|1756- yili]] [[Buxoro amirligi|Buxoroda]] hokimiyat tepasiga yangi sulola — mangʻitlar sulolasi keldi va davlatni [[1920|1920- yilgacha]] idora qildi. Shundan boshlab Buxoro xonligi endilikda Buxoro amirligi deb ataladigan boʻldi. Mangʻitlar 92 oʻzbek qabilasining biri edi.
 
== Muhammad Rahimxon - Buxoro hukmdori ==
Qator 19:
Muhammad Rahimxon yirik yer egalarining davlatni boshqarish ishlarida shu vaqtgacha davom etib kelgan aralashuvlarini keskin kamaytirishga erisha oldi. Shunday boʻlsa-da, u barcha bekliklarning markaziy hokimiyatni tan olishlariga toʻla erisha olmadi.
 
== Ishoratlar ==
[http://eduportal.uz/ebooks/ozbekiston.tarixi.8/band/14-2.htm Muhammad Rahimxon eduportal.uz saytida]
 
{{Mang'itlar}}