Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Imlo
kTahrir izohi yoʻq
Qator 3:
 
== Yerning shakli ==
Yer yuzasi meridian yoyining uzunligi [[Ekvator|ekvatorda]] qutb doirasiga nisbatan qisqaroqdir. Meridian yoyining bir gradus uzunligi ekvatorda 110,9 km, qutb doirasida 111,9 km. Yer qutblarida bir oz qisilgan boʻlib, qutb oʻqlari uzunligi 12714km12714 km, ekvator boʻyicha diametr 12756 km, radiusi 6371,221 km teng. Demak, yerning siqiqligi 12 kilometrni tashkil etadi. Keyingi vaqtlarda olib boradigan aniq oʻlchash ishlari yerning ellipsoyidellipsoid shakliga yaqin ekanligini koʻrsatadikoʻrsatdi. Agar ekvatorial va qutbiy oʻqlarning uzunligidagi farqning kichik ekanligini xisobga olsakolinsa, bunday elllipsoidni sferoid deb atash mumkin. Lekin yer yuzasi bizga maʼlum boʻlgan biror geometrik shakliga toʻgʻri kelmaydi. Himolay togʻidagi Jomolungma choʻqqisining balandligi okean yuzasida 8848 m, Tinch okeaning eng chukur joyi 11521 m ekanligini va yer yuzasi relyefi oʻzgarishining qariyb 20 km dankilometrdan oshiqliginioshiqligi xisobga olinsa, u oʻziga xos geoid shakliga ega. Yer yuzasi 510 mln. kvadrat kilometr, xajmi 1,083*1012 km3, massasi 5,974*1027 gr., oʻrtacha zichligi 5,52g*sm3 ga tengdir. Yer ichki qismining tuzilishini va tarkibini tuzatish yoʻli bilan aniqlab boʻlmaydi, shuning uchun xamham u bilvosita geofizik, seysmologik, graviymetrik va astronomik usullar yordamida aniqlanadi. Yer yuzasida tez-tez uchrab turadigan moddalarning oʻrtacha zichligi 2,7 g*sm3, bu esa yerning oʻrtacha zichligidan kamroqdir.
 
{{quyosh tizimi}}