Urugvay: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Amir.Temur (munozara | hissa) Tahrir izohi yoʻq |
Amir.Temur (munozara | hissa) Tahrir izohi yoʻq |
||
Qator 1:
{{Urugvay_info}}'''Urugvay''' (Urugvay Sharqiy Respublikasi
Urugvay Sharqiy Respublikasi Janubiy Amerika qitʼasining janubiy-sharqiy tarafidada joylashgan. Atlantika okeani qirgʻogʻi yoqasida.
Shimol tarafidan [[Braziliya]] bilan, gʻarb tarafida [[Argentina]], sharq tarafinida Atlantika okeani
Qirgʻoqlik chegarasini hisoblaganda — 1564 km, suv bilan chegarasi — 660 km.
== Siyosiy qurulishi ==
Urugvay Respublika hisoblanadi. Davlat bosh — prezident, xalq tarafidan 5-yil muddatga saylanadi (ikkinchi marta saylanishga xaqqi yoʻq).
=== Parlament ===
[[Parlament]] — ikki palatali Bosh assambleyasi.
Yuqori palata — Senat (30 oʻrin). Proportsional sistemasi boʻyicha deputatlar saylaydi.
Quyi palata — Vakillar palatasi (99 oʻrin). Proportsional sistemasi boʻyicha deputatlar saylaydi, buning uchun Urugvayning har bir departamenti palataga kam deganda 2 aʼzosini taflif qilishi shart.
Bosh assambleyaning yil muddati — 5 yil.
== Iqlimi ==
[[File:Uruguay T2.png|thumb|250px|Sputnik orqali tushurilgan ''Urugvayning'' maydoni]]
Iqlimi subtpopikalik, muxitli. Oʻrtacha harorati yanvar 22—24 °C, iyul 8-9 °C. janubiy shamollarning kirishi natijasida, tunda qisqa muddat sovuq boʻladi harorati boshlanishi −5 °C, bunday vaqtda qirov ham tushushi mumkin.
== Iqtisodiyoti ==
Urugvay — iqtisodi rivojlangan davlatlarning biridir.(Lotin Amerikasi) YaIM jon boshiga hisoblaganda 2009 yili — 12,7 ming dollar. (6-oʻrinda Lotin Amerikasi boʻyicha, jahonda 88-oʻrinda).
Urugvay iqtisodi eksportga yoʻnaltirilgan asosiy eksport mahsulotlari: qishloq xoʻjaligi va baliq mahsulotlari. Qishloq xoʻjaligi bilan 9 % shugʻullanadi, ishlab chiqarish bilan 15 %, hizmat koʻrsatish sohalarida 76 %.
75 % ga yaqin korxonalar poytahti yani [[Montevideo]] shahariga qarashli.
=== Sirtqi savdo ===
Eksport — 7,1 mlrd doll. 2008 yilgi — goʻsht, guruch, teri mahsulotlari, junli, baliq, xalva, mevalar(apelsin).
Asosiy haridorlari — [[Braziliya]] 18,7 %, [[Xitoy]] 8,5 %, [[Argentina]] 7,3 %, [[Olmoniya]] 6,5 %, [[Meksika]] 4,9 %, [[Niderlandlar]] 4,5 %, [[Rossiya]] 4,4 %.
Import — 8,8 mlrd doll. 2008 yilgi — neft mahsulotlari, korxona mahsulotlari, kimyo mahsulotlari, avtomabillar, qogʻozlar, plasmassalar.
Asosiy sotuvchilar — [[Argentina]] 19,6 %, [[Braziliya]] 17,9 %, [[Xitoy]] 11,0 %, [[AQSh]] 9,7 %, [[Paragvay]] 6,5 %, [[Nigeriya]] 4,5 %.
== Aholisi ==
Aholi soni — 3,5 млн (2010)
Yillik o'shish — 0,4 %
O'rtacha umr ko'rish muddati — 73 yosh erkakalr , 80 yosh ayollar
Shahar aholisi — 92 % (2008)
Savodi — 98 % (2003)
Tillari — ispancha (rasmiy), Braziliya chegarasidagilarning — asosiy qismi ispan va portugal dialektida gapiradilar.
Etnik irqlar tarkibi:
* oq tanlilar 88 %
* metislar 8 %
* mulatlar 4 %
Dini:
* katoliklar 47,1 %
* boshqa xristianlar 11,1 %
* no'malum dindagilar 23,2 %
* iudaistlar 0,3 %
* boshqa dindagilar 1,1 %
* ateis va agnostiklar 17,2 %
{{stub}}
| |||