Adidas Brazuca Braziliyada boʻlib oʻtgan 2014-yilgi futbol boʻyicha Jahon chempionatining rasmiy oʻyin toʻpi edi.[1][2][3] U 1970-yildan beri FIFA hamkori va FIFA Jahon kubogi rasmiy oʻyin toʻpini yetkazib beruvchi Adidas kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan.

Adidas Brazuca

Nomlash tahrir

Toʻpning nomi 2012-yil 2-sentabrda maʼlum boʻldi.[4] Bu mahalliy tashkiliy qoʻmita va Adidas tomonidan tashkil etilgan ommaviy ovoz berish yoʻli bilan tanlab olindi, unda bir milliondan ortiq braziliyalik futbol muxlislari ovoz berdi. Brazuka nomi 77,8 % ovoz bilan tanlandi.[5] Yana ikkita ovoz berish varianti berildi: Bossa Nova (14,6 foiz ovoz) va Karnavaleska (7,6 foiz ovoz). FIFA maʼlumotlariga koʻra, „brazuka“ (bizning hamkasbimiz) norasmiy atamasi braziliyaliklar tomonidan braziliyaliklarning turmush tarzidagi milliy gʻururni tasvirlash uchun qoʻllaniladi va futbolga boʻlgan munosabatini aks ettirgan holda, bu hissiyot, gʻurur va barchaga xayrixohlikni anglatadi.[6][7] Bu atama „braziliyalik“ uchun jargon sifatida ham qoʻllaniladi va braziliyalik diaspora tufayli chet elda mashhur boʻldi.

Texnik jihatlar tahrir

 
Eron hujumchisi Reza Ghuchannejhad Argentinaga qarshi F guruhidagi oʻyinda Adidas Brazucaga boshi bilan zarba bergan.

Toʻp Adidas Tango 12 seriyali toʻplarning rivojlanish davomchisi boʻlib, bir xil kattalik va hajmga ega, ammo sirt tuzilishi boshqacha.[8][9] Toʻpning ogʻirligi 437 gramm, aylanasi esa 69 santimetrga teng.[10] Toʻp termal bogʻlangan oltita poliuretan paneldan qilingan; panellar sonining qisqarishi toʻpdagi mustahkamlikni oshirish uchun ishlaydi. Brazuka toʻpi Janubiy Afrikada oldingi Jahon chempionatida ishlatilgan Jabulani toʻpi bilan aerodinamik muammolarni oldini olish uchun aytilgan.[11] U Jabulanidan koʻra koʻproq UEFA Chempionlar Ligasi rasmiy toʻpi boʻlgan Adidas Finale 13 toʻpiga oʻxshab ketadi.

FIFA tomonidan tasdiqlangan standart[12] Brazuca oʻlchovlari 
Aylanasi 68,5-69,5 sm 69,0 ± 0,2 sm
Suvni singdirish ≤ 10 % vazn ortishi ~ 0,2 % vazn ortishi
Ogʻirligi 420-445 g 437 ± 0,2 g
Sapchish testi 135-155 sm ~ 141 sm
Bosimning yoʻqolishi ≤ 20 % ≤ 7 %

Dizayn tahrir

 
Adidas Brazuca Final Rio 2014 FIFA Jahon chempionati finalida ishlatilgan

Toʻp Braziliyani ifodalash uchun anʼanaviy bilaguzukdan olingan koʻp rangli dizaynga ega.[13] Oʻyin toʻplarida ishlatiladigan ranglar koʻk, yashil, qizil, oq va qora.

Final oʻyini — Brazuca Final Rio tahrir

2014-yil 29-may kuni eʼlon qilingan FIFA Jahon chempionati 2014 finali uchun oʻyin toʻpi Adidas Brazuca finali Rio deb nomlangan Adidas Brazuca variantidan iborat edi.[14] Toʻpning texnik jihatlari bir xil boʻlsa-da, rangi guruh bosqichida va boshqa pley-off oʻyinlarida qoʻllaniladigan Brazuka toʻplaridan yashil, oltin va qora ranglardan farq qiladi.[14] Bu +Teamgeist Berlin (2006) va Joʻbulani (2010)dan keyin FIFA Jahon chempionati final oʻyinlari uchun uchinchi maxsus toʻpdir.

Ishlab chiqarish tahrir

 
2014-yilda Jazoir va Armaniston oʻrtasidagi oʻrtoqlik uchrashuvida foydalanilgan bir nechta Brazuca toʻplari

Jahon kubogi finallari uchun asl Brazuca toʻplari shartnoma asosida Pokistonda ishlab chiqarilgan.[15]

Taypeyda joylashgan Long Way Enterprise kompaniyasi dastlab Xitoyning Guangdong provinsiyasi, Shenzhen shahridagi YaYork Plastic Products shoʻba korxonasida toʻp ishlab chiqarishni soʻragan edi.[16] Kompaniya 1997-yildan beri Adidas toʻplarini ishlab chiqarish bilan shugʻullanadi.[17][18]

Long Way esa toʻpga boʻlgan yuqori talabni qondira olmadi.[19] Toʻp ishlab chiqarishga yordam berish uchun ikkinchi yetkazib beruvchi Forward Sports (Pokistonning Sialkot shahrida joylashgan) jalb etildi.[20][21][22] 1995-yildan beri Adidas bilan hamkorlik qilib kelayotgan va UEFA Chempionlar Ligasi va Germaniya Bundesligasi uchun futbol toʻplarini yetkazib bergan Forward Sports kompaniyasi bilan qisqa vaqt ichida shartnoma imzolandi, Xitoydagi asl ishlab chiqaruvchi talabni qondira olmagani bunga sabab boʻldi.[23] Sialkotdan 42 milliondan ortiq Brazuca toʻplari eksport qilindi.[24] Har bir toʻp taxminan 160 AQSh dollariga sotilishi kutilmoqda.

Ochilish tahrir

Adidas Brazucani 2013-yil 3-dekabrda, jahon chempionati finalining guruh bosqichi qur’a tashlash marosimida anʼanaviy jahon chempionati oʻyin toʻpi ochilishidan ikki kun oldin taqdimot marosimida taqdim etdi.[25] Taqdimot marosimi Rio-de-Janeyrodagi Parque Lageda boʻlib oʻtdi va unda 3D yorugʻlik proyeksiyasida namoyish etildi, bu esa Brazucani barcha ishtirokchilarga namoyish etdi.[26][27]

Dunyo boʻylab toʻpdan foydalanish tahrir

 
Brazuca 2015-yilda Ekstraklasada ishlatilgan.

OFK tahrir

UEFA tahrir

KONMEBOL tahrir

KONKAKAF tahrir

Manbalar tahrir

  1. „adidas Brazuca – Name of Official Match Ball decided by Brazilian fans“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 5-sentabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-sentabr 2012-yil.
  2. „Brazuca – an icon is born“. Adidas. Adidas Group. 2-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil.
  3. „adidas brings brazuca into the world“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association (3-dekabr 2013-yil). 5-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-dekabr 2013-yil.
  4. „Brazuca – an icon is born“. Adidas. Adidas Group. 2-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil. „Brazuca — an icon is born“. Adidas. Adidas Group. Archived from the original on 2 July 2014. Retrieved 14 June 2014.
  5. „Nome da bola da Copa é escolhido pela primeira vez por torcedores: Brazuca“ (pt). Globo Esporte. Qaraldi: 2012-yil 3-sentyabr.
  6. „adidas Brazuca – Name of Official Match Ball decided by Brazilian fans“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 5-sentabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-sentabr 2012-yil. „adidas Brazuca — Name of Official Match Ball decided by Brazilian fans“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 5 September 2012. Retrieved 3 September 2012.
  7. „Brazuca – an icon is born“. Adidas. Adidas Group. 2-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil. „Brazuca — an icon is born“. Adidas. Adidas Group. Archived from the original on 2 July 2014. Retrieved 14 June 2014.
  8. „Brazuca – an icon is born“. Adidas. Adidas Group. 2-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil. „Brazuca — an icon is born“. Adidas. Adidas Group. Archived from the original on 2 July 2014. Retrieved 14 June 2014.
  9. „adidas brazuca – tried and tested“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 2017-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-aprel 2014-yil.
  10. „Brazil ready for 'Made in Pakistan' 'Brazuca' balls“. Emirates24/7 (7-iyun 2014-yil). Qaraldi: 8-iyun 2014-yil.
  11. Leswing, Kif. „Feet-On With Adidas' Newest World Cup Ball, the Brazuca“. Wired (9-dekabr 2013-yil). Qaraldi: 17-dekabr 2013-yil.
  12. „Quality assurance“. fifa.com.
  13. „Brazuca – an icon is born“. Adidas. Adidas Group. 2-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil. „Brazuca — an icon is born“. Adidas. Adidas Group. Archived from the original on 2 July 2014. Retrieved 14 June 2014.
  14. 14,0 14,1 „adidas Brazuca Final Rio unveiled“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association (29-may 2014-yil). 29-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyul 2014-yil.
  15. Howells. „World Cup 2014: Adidas "Brazuca" Ball Scores With Fans“. Forbes (2014-yil 11-iyun). Qaraldi: 14-iyun 2014-yil.
  16. „China finds way to play in Brazil“ (13-iyun 2014-yil). Qaraldi: 14-iyun 2014-yil.
  17. „Brazuca – an icon is born“. Adidas. Adidas Group. 2-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil. „Brazuca — an icon is born“. Adidas. Adidas Group. Archived from the original on 2 July 2014. Retrieved 14 June 2014.
  18. Dreyer. „Your World Cup In China Viewing Guide: Dates, Times, And Chinese Characteristics“. Beijing Cream (11-iyun 2014-yil). 13-iyun 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil.
  19. Ghani. „The hands that formed the Brazuca“. Al Jazeera English (23-may 2014-yil). Qaraldi: 14-iyun 2014-yil.
  20. Howells. „World Cup 2014: Adidas "Brazuca" Ball Scores With Fans“. Forbes (2014-yil 11-iyun). Qaraldi: 14-iyun 2014-yil. Howells, Richard (11 June 2014). "World Cup 2014: Adidas „Brazuca“ Ball Scores With Fans". Forbes. Retrieved 14 June 2014.
  21. „Making the official ball for the 2014 FIFA World Cup“. Qaraldi: 24-aprel 2014-yil.
  22. AFP. „Football: Sialkot workers fire 'Brazuca' ball to Brazil – The Express Tribune“. Tribune.com.pk. Qaraldi: 2014-yil 12-iyun.
  23. „Brazil ready for 'Made in Pakistan' 'Brazuca' balls“. Emirates24/7 (7-iyun 2014-yil). Qaraldi: 8-iyun 2014-yil.„Brazil ready for 'Made in Pakistanʼ 'Brazucaʼ balls“. Emirates24/7. 7 June 2014. Retrieved 8 June 2014.
  24. „SAPVoice: World Cup 2014: Adidas "Brazuca" Ball Scores With Fans“. Forbes (2014-yil 28-may). Qaraldi: 2014-yil 12-iyun.
  25. „Brazuca – an icon is born“. Adidas. Adidas Group. 2-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2014-yil. „Brazuca — an icon is born“. Adidas. Adidas Group. Archived from the original on 2 July 2014. Retrieved 14 June 2014.
  26. „adidas brings brazuca into the world“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association (3-dekabr 2013-yil). 5-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-dekabr 2013-yil. „adidas brings brazuca into the world“. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 3 December 2013. Archived from the original on 5 December 2013. Retrieved 4 December 2013.
  27. „adidas Brazuca - 2014 World Cup Ball“. Footy-Boots.com. Footy-Boots.com. Qaraldi: 3-dekabr 2013-yil.