Ampitsillin (Ampicillinum) — yarim sintetik antibiotik, nafas yoʻllarining turli yuqumli kasalliklarini (pnevmoniya, bronxopnevmoniya, tonzillit), siydik yoʻllari, jigar va oshqozon-ichak traktini davolash uchun ishlatiladi. U birinchi marta 1961-yilda Britaniyaning Beecham kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va foydalanishga topshirilgan.

Oq rangli mayda kristalli kukun, achchiq taʼmga ega; kislotali muhitda barqaror. Suvda ozgina eriydi, spirtda amalda erimaydi.

6-aminopenitsillan kislotasining aminofenilatsetik kislota qoldigʻi bilan atsillanishi natijasida olingan.

Taʼsir mexanizmi penitsillinga oʻxshaydi — hujayra devorining peptidoglikan sintezida ishtirok etadigan transpeptidazaning qaytarilmas inhibitori.

Preparat oshqozonning kislotali muhitida parchalanib ketmaydi, ogʻiz orqali qabul qilinganda yaxshi soʻriladi. Benzilpenitsillin taʼsir qiladigan gram-musbat mikroorganizmlarga qarshi faollikka ega. Bundan tashqari, u bir qator gramm-manfiy mikroorganizmlarga ham taʼsir qiladi (Salmonella, Shigella, Proteus, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae (Fridlender tayoqchasi), Pfaiffer tayoqchasi (gripp tayoqchasi)) va shuning uchun keng spektrli antibiotik hisoblanadi va aralash infektsiyadan kelib chiqqan kasalliklarni davolash uchun ishlatiladi[1]. Benzilpenitsillinga chidamli boʻlgan va penitsillinaza hosil qiluvchi stafilokokklarga ampitsillin taʼsir qilmaydi, chunki preparat penitsillinaza tomonidan oson yoʻq qilinadi.

Ampitsillin peroral antikoagulyantlarining taʼsirini kuchaytiradi.

Penitsillinga yuqori sezuvchanlik boʻlganda foydalanish taʼqiqlanadi.

Tarixi tahrir

Ampitsillin 1961-yildan beri bakterial infeksiyalarni davolashda keng qoʻllaniladi. Britaniyaning Beecham kompaniyasi tomonidan ampitsillin kiritilishidan oldin penitsillin terapiyasi faqat stafilokokklar va streptokokklar kabi gram-musbat organizmlarga qarshi samarali boʻlgan. Ampitsillin (dastlab Penbritin brendi ostida) Haemophilus influenzae, E. coli va Proteus kabi gram-manfiy organizmlarga qarshi faollik koʻrsatadi.

Havolalar tahrir

Manbalar tahrir

  1. „Энциклопедия лекарств“. Регистр лекарственных средств России. 2009-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 24-yanvar.