Dekarboksillanish - organik kislotalarning karboksil guruhidan yoki bu kislotalar tuzlarining karboksilat guruhlaridan SO2 ajralish reaksiyasi. D., odatda, kislotalar yoki ishkrrlar ishtirokida amalga oshadi. Mas, natriy atsetatni natriy ishkrri ishtirokida qizdirilsa SO2 ajraladi va metan hosil boʻladi. Karbonat kislotaga soʻndirilgan ohak va natriy ishqori qoʻshib qizdirilganda tegishli uglevodorod xreil boʻladi. Murakkab efirlarning D.i ham asoslar (alkogolyatlar, aminlar va b.) taʼsirida spirtli (suvli) eritmalarda roʻy beradi. Turli modda almashinish jarayonlarida fermentativ D.ning ahamiyati katta. Bakteriya va jonivorlarda aminokislotalarning fermentativ D.i keng tarqalgan. Organizmda D. reaksiyasini maxsus fermentlar — dekarboksilazalar tezlatadi.

Adabiyot tahrir

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil