Denge bezgagi (inglizcha: dandy soʻzining oʻzgargan varianti) — oʻtkir transmissiv virusli kasallik[1]. Denge bezgagini keltirib chiqaruvchi viruslar arboviruslarga mansub boʻlib, Flavivirus urugʻining (B antigen guruhining arboviruslari) Flaviviridae oilasiga mansub. Bezgak, intoksikatsiya, mialgiya, artralgiya, toshma toshishi va limfa tugunlarining kattalashishi bilan kechadi. Denge bezgagining ayrim variantlarida gemorragik sindrom rivojlanadi[2][3]. Odatda kasallikdan tiklanish ikki kundan yetti kungacha davom etadi[2]. Kam uchraydigan hollarda kasallik qon ketishi, trombotsitlar bosimininf pasayishi, qon plazmasi oqishi yoki denge shokini keltirib chiqaruvchi katta denge bezgagi yoki gemorragik denge bezgagiga aylanib ketishi mumkin. Bunda qon bosimi xavfli darajada pasayib ketadi[2][3].

Denge bezgagi

Denge bezgagi oqibatida toshgan toshma
KXK-10 A90
KXK-9 061
DiseasesDB [1]
MedlinePlus 001374
eMedicine med/528

Tarqalishi tahrir

2021-yil mart oyida Peruda denge bezgagi tarqaldi, hukumat aholini kasallik yuqishining eng yuqori xavf darajasidan ogohlantirdi. 2021-yil boshidan buyon mamlakatda 12 000 kishi denge bezgagini yuqtirib olgani, ulardan 7 nafari kasallik oqibatida vafot etgani xabar qilindi[4].

Manbalar tahrir

  1. „Neglected Tropical Diseases“. cdc.gov (2011-yil 6-iyun). 2014-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-noyabr.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Dengue and severe dengue Fact sheet N°117“. WHO (2015-yil 1-may). 2016-yil 2-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 3-fevral.
  3. 3,0 3,1 Kularatne S.A. Dengue fever(ingl.) // The BMJ. — 2015. — September (Andoza:Бсокр). — Andoza:Бсокр. — DOI:10.1136/bmj.h4661. — PMID 26374064.
  4. „Перуда денге безгаги тарқалди“. Bugun.uz. 2021-yil 9-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021 йил 23 март.