Fumarollar (ital. Fumarola) — Yer qaʼridan qaynoq vulkan gazlari hamda suyuq holatga aylangan suv bugʻlari oqib chiqadigan yoriq va teshiklar. Magmadan ajralib chiqqan qaynoq gazlar (N2O, HCL, HF, SO2, CO2, CO, H2S va boshqalar) birlamchi, hali sovib ulgurmagan lava okimlari va piroklastik yotqiziqlardan chiqqan gazlar i k kilamchi F. lar deyiladi. F. kraterlarda, vulkanning yuqori va pastki qismlarida boʻladi. F.dan gazlarning chikishi bosim ostida sodir bulib, ovoz chiqarib turadi. temperatura pasayishi bilan suv bugʻlari suyuq holatga aylanadi; termodinamik sharoitga bogʻliq holda, unda birgalikda ajralayotgan baʼzi gazlar hamda yonatrofdagi jinslar bilan reaksiyaga kirishish natijasida hosil boʻladigan va Yer yuzasiga kutarilayotganda birga olib chiqilgan gaz va moddalar eriydi, harakatdagi vulkanlar rnida gidrotermal eritmalar hosil boʻladi. Dengiz ostida vulkanik gazlarining otilib chikishi suv osti F. deyiladi.