Guljemal Kadın (usmonli turkcha: کل جمال قادین ; tax.1826-yil — 1851-yil 15-dekabr) Sulton Abdulmejid I ning oltinchi xotini va Usmonli imperiyasi Sulton Mehmed V ning onasi edi[1].

Gülcemal Kadın
Tavalludi 1826
Vafoti 1851-yil 15-dekabr
Istanbul, Usmonli imperiyasi, (hozirgi kunda Istanbul, Turkiya
Fuqaroligi Usmonli imperiyasi
Millati Bosniyalik
Dini Sunni Islom
Turmush oʻrtogʻi Abdulmejid I

Yoshlik tahrir

Kelib chiqishi Bosniyalik[2] Guljemal Kadın 1826-yilda tugʻilgan[3]. Uning Bimisal Xanim ismli singlisi bor edi[3][4]. U shuningdek, oʻgʻli Sulton Mehmed Reshad va uning singlisi, Sultonning Oltinchi Hazinedar Nevfer Kalfaga libos ustasi boʻlgan Sobit Bey bilan ham qarindosh edi[5][3].

Nikoh tahrir

Guljemal 1840-yilda Abdulmejidga turmushga chiqdi va unga „Uchinchi Ikbol“ unvoni berildi. 1840-yil 1-noyabrda Eski Beshiktosh saroyida birinchi farzandi Fatma Sulton ismli qizini dunyoga keltirdi[6].

1842-yilda u „ikkinchi Ikbol“ unvoniga koʻtarildi. 1842-yil 3-fevralda Eski Beshiktosh saroyida ikkinchi qizi Refiya Sultonni dunyoga keltirdi[7].

1843-yilda u „Beshinchi ayol“ unvoniga koʻtarildi. 1844-yil 2-noyabrda u Qadimgi Chirogʻon saroyida uchinchi farzandi, oʻgʻli Shehzade Mehmed Reshadni (boʻlajak Mehmed V) dunyoga keltirdi. 1845-yilda u „Toʻrtinchi ayol“ unvoniga sazovor boʻldi[6].

Oʻlim tahrir

U 1851-yil 15-dekabrda Istanbulda sil kasalligidan vafot etdi[3]. U oʻgʻli uchun hech qachon Valide sulton boʻlmagan, chunki u Mehmed Reshadning Usmonli taxtiga oʻtirishidan oldin vafot etgan[8].U Istanbul Yangi masjididagi imperator ayollari maqbarasiga dafn etilgan.[3]

Uning uch farzandini ham Abdulmejidning birinchi xotini Servetseza Kadın asrab olgan[6].

Meros tahrir

Okean layneri SS Germanic (1874) Guljemal Kadın xotirasiga 1911-yilda Usmonli xizmatiga kirganida Guljemal deb oʻzgartirildi[9] .Kema yana sotilganda, bu safar Turkiya Seyrisefain Idorasi, Guljemal deb oʻzgartirildi[10].

Adabiyotda tahrir

  • Guljemal — Hifzi Topuzning "Abdülmejit : İmparatorluk Çökerken Sarayda 22 Yil: Roman " (2009) tarixiy romanidagi qahramon[11].

Yana qarang tahrir

Adabiyotlar tahrir

  • Sakaoğlu, Necdet. Bu Mülkün Kadın Sultanları: Vâlide Sultanlar, Hâtunlar, Hasekiler, Kandınefendiler, Sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık, 2008. ISBN 978-6-051-71079-2. 
  • Uluçay, M. Çağatay. Padişahların kadınları ve kızları. Ötüken, 2011. ISBN 978-9-754-37840-5. 
  • Brookes, Douglas Scott. The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press, 2010. ISBN 978-0-292-78335-5. 
  • Paşa, Ahmed Cevdet. Tezâkir. [2]. 13 - 20, Volume 2. Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1960. 

Manbalar tahrir

  1. John Freely. Inside the Seraglio: private lives of the sultans in Istanbul. Penguin, 2001. 
  2. Açba, Leyla. Bir Çerkes prensesinin harem hatıraları. L & M, 2004 — 126 bet. ISBN 978-9-756-49131-7. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Brookes 2010.
  4. Leyla Saz. Haremde Yaşam: Saray ve Harem Hatıraları. DBY Yayınları, 4 January 2016 — 113 bet. ISBN 978-605-61331-1-4. 
  5. Brookes, Douglas S.. On the Sultan's Service: Halid Ziya Uşaklıgil's Memoir of the Ottoman Palace, 1909–1912. Indiana University Press, February 4, 2020 — 58 n. 13 bet. ISBN 978-0-253-04553-9. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Sakaoğlu 2008.
  7. Uluçay 2011.
  8. „Sultan V. Mehmed Reşad Han“. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Qaraldi: 2009-yil 6-fevral.
  9. Mukherjee, Somenath. The Ships of Swami Vivekananda. Advaita Ashrama (A publication branch of Ramakrishna Math, Belur Math). ISBN 978-8-175-05904-7. 
  10. Clarkson, Andrew. „SS Germanic. titanic-titanic.com. 2014-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 13-noyabr.
  11. Hıfzı Topuz. Abdülmecit: İmparatorluk Çökerken Sarayda 22 Yıl: Roman. Remzi Kitabevi, 2009 — 40 bet. ISBN 978-975-14-1357-4.