Galvanotexnika - amaliy elektrokimyoning bo'limi bo'lib, u metall kationlarini qandaydir katodda cho'ktirish paytida yuzaga keladigan fizik va elektrokimyoviy jarayonlarni tavsiflaydi.

Shuningdek, galvanotexnika deganda ma'lum bir taglik(asos)ga qandaydir metallarni elektrokimyoviy qoplashda ishlatiladigan texnologik usullar va uskunalari tushuniladi. Galvanik (elеktrolitik) mеtall qoplash usuli elеktroliz jarayoniga asoslangan

Galvanoplastika - bu qolipga metallni cho'ktirib asl ob'ektning mukammal nusxalarini yaratishga imkon beruvchi jarayon.

Yaratilish tarixi tahrir

 
Isaak soboridagi galvanoplastik haykallar

Galvanoplastika 1838 yilda , matematik Karl Yakobining ukasi rus fizigi Boris Yakobi tomonidan kashf etilgan. Tanga galvanotexnika orqali olingan birinchi mahsulot edi. Yakobi birinchi marta teskari qolip olish uchun tangadan foydalangan va undan muomaladagi tanga nusxasini yaratgan. Olim qalbakilashtirishning yangi usulini kashf etganini tushunib, hosil bo'lgan mahsulotni yo'q qildi [1] . Texnologiya tezda butun Rossiya imperiyasiga tarqaldi. Xususan, Sankt-Peterburgdagi Isaak sobori neflaridagi haykallar shu tarzda yaratilgan (qarang. rasm). Boris Semyonovich kashfiyoti uchun Demidov mukofoti va Parij ko'rgazmasida katta oltin medalni oldi.

Nazariya tahrir

Galvanoplastika nazariyasi elektrolitlarning tarkibi va xossalari haqidagi mavjud g'oyalarga asoslanadi, xususan, biz birikmalarning eritmalarda zaryadlangan kationlar va anionlarga ajralishi, kationlarning tashqi elektr maydoni ta'sirida harakat qilish va elektrodlarda elektronlarni qabul qilib metallga qaytarilish qobiliyati haqida bormoqda. . Shu bilan birga, galvonaplastika amaliyoti davom etayotgan fizik va kimyoviy jarayonlar natijasida buyum yuzasida uzluksiz bir xil metall qatlam hosil bo'lishini talab qiladi va bu natija, birinchi navbatda, turli elektrolitlar, o'tkazuvchan tuproqlardan foydalanish bo'yicha to'plangan tajriba bilan belgilanadi. buyum va elektrolitlarni oldindan va keyingi ishlov berish, optimal kompozitsiyalar va kontsentratsiyalarni tanlash, oqim zichligi qiymatlari va bu zichliklarni mahsulotning butun yuzasi bo'ylab tekis taqsimlanishi.

Galvanik jarayonning nazariy moddiy muvozanatini Faraday qonunidan aniqlash mumkin. Biroq, ajralgan metallning haqiqiy miqdori har doim nazariy jihatdan prognoz qilinganidan past bo'ladi. Bu qisman elektrolitda har doim begona kationlarning mavjudligi bilan bog'liq bo'lib, ular yoki zaryadning massaga nisbati har xil bo'ladi (masalan, mis sulfat eritmasidagi kumush ionlari aralashmasi) yoki suv katod yuzasiga joylashmaydi, lekin qaytarilish vaqtida elektrolitdan chiqariladi (masalan, H + ). Elektrolitdagi ionlarning harakat tezligining chekliligi (elektrolitni isitishdagi yo'qotishlar), diffuziya hodisalari, tebranish, konvektiv va boshqa mexanik ta'sirlar tufayli elektrolitning aralashishi o'z ta'sirini ko'rsatadi.

Tasniflash tahrir

Galvonoplastika tahrir

 
Kristofl fabrikasining choy-kofe servizi, 1875 yil, birinchi marta galvonoplastik kumush va oltin qoplash

Galvonoplastika -galvonotexnikaning tarmoqlaridan biridir. Rangli metalldan elektr toki ta'sirida eritmadan (eritmadan) cho'ktirish yo'li bilan relefli buyum hosil bo'lishi. U elektroliz yo'li bilan ob'ektlarning metall nusxalarini olish uchun ishlatiladi. Ushbu atama elektroformatsiyalash orqali olingan metall buyumlarning nomi sifatida ham ishlatilishi mumkin. Elektroformatsiyalash jarayonida cho'kilgan metall konlarining qalinligi 0,25-2 mm. Galvonoplastika kichik haykallar va zargarlik buyumlarining aniq badiiy nusxalarini ishlab chiqarishda , texnologiyada - gramofon plastinalari, bosma valiklar, mikron parametrli metall buyumlar ishlab chiqarishda ko'p qo'llaniladi;

Yangi texnologiyalar paydo bo'lishiga qaramay, masalan: 3D skanerlash va 3D bosib chiqarish, elastik quyma . galvonoplastika kichik san'at buyumlari va boshqa ba'zi turdagi mahsulotlarning aniq metall nusxalarini olishning eng mashhur usuli bo'lib qolmoqda.

Galvonostegiya tahrir

Galvonostegiya - bu metall buyumlar yoki qismning yuzasida yupqa metall qatlami bilan elektrolitik qoplash.

Qismlarning ishlash xususiyatlariga qo'yiladigan talablarga qarab, qoplamalar quyidagi turlarga ajratiladi:

  • himoya (qoplangan metallni korroziyadan himoya qilish uchun);
  • himoya va dekorativ (qoplangan metallni korroziyadan himoya qilish va uning yuzasiga dekorativ ko'rinish berish);
  • dekorativ (qoplangan metall yuzasiga dekorativ ko'rinish berish uchun);
  • maxsus (qoplangan metall yuzasiga ma'lum xususiyatlarni berish uchun, masalan: dielektrik, elektr o'tkazuvchanligi, bardoshli, tutilishiga qarshi, kavshrlanadigan, po'latdan yasalgan buyumlarni kauchuklashda yopishqoqlikni oshirish uchun va boshqalar); d. );

Qo'llash sohasiga qarab bir xil qoplamalar himoya, himoya-dekorativ yoki maxsus deb tasniflanishi mumkin [2] .

Olingan qoplamalar - choʻkindi - zich va gʻovaksiz tuzilishga ega bo'lishi kerak. Zich tuzilishiga erishish uchun tegishli elektrolitlar tarkibini, harorat rejimini va oqim zichligini tanlash kerak. Qoplama usulini tanlash mahsulotning maqsadi va ish sharoitlariga bog'liq.

Qoʻllanilishi tahrir

Galvonoplastika usuli bilan ko'p ishlar amalga oshiriladi: ular oddiy dantelni metallga aylantirish va ular bilan rasm ramkalari yoki qutilarini bezatish, sirg'alar, bilaguzuklar yasash mumkin. Bundan tashqari, galvonoplastika orqali metallda turli xil relyeflar olinadi, esdalik medallaridan nusxalar tayyorlanadi va uch o'lchamli haykallar yaratiladi

[3]

См. также tahrir

Manbalar tahrir

  1. Семёнов В. Е.. Подделки российских монет. СПб.: Конрос-Мнформ, 2012 — 54 bet. ISBN 978-5-94088-011-0. 
  2. Ф.Ф. Ажогин и гр. авторов. Гальванотехника; Спр. издание, 27300 экз, Москва: Металлургия, 1987 — 13 bet. ISBN УДК 621.357. (83). 
  3. „Особенности техпроцессов гальванопластики и гальваноформирования“. 2018-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 18-noyabr.

Adabiyotlar tahrir

Havolalar tahrir