Gurbanguli Berdimuhamedov
Gurbanguli Berdimuhamedov (turkmancha: Gurbanguly Berdimuhamedow; 1957-yil, 29-iyun, Babarap qishlogʻi, Turkmaniston SSR) — Turkmanistonning ikkinchi prezidenti. Berdimuhamedovning asli kasbi tish doktori boʻlib, u 2006-yili 21-dekabrda avvalgi prezident Saparmurat Niyozov vafotidan soʻng prezident vazifasini bajara boshlagan. 2007-yil 14-fevralda prezident etib saylangan.
| Gurbanguli Malikguliyevich Berdimuhamedov | |
|---|---|
.jpg) | |
|
Mansab davri 21-dekabr 2006-yil – 19-mart 2022-yil | |
| Oʻtmishdoshi | Saparmurot Niyozov |
| Vorisi | Serdar Berdimuhamedov |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Tavalludi |
29-iyun 1957-yil Babarab, Turkman SSR |
| Siyosiy partiyasi | TDP |
| Turmush oʻrtogʻi | Ogulgerek Berdimuhamedova |
| Bolalari | 4 nafar (jumladan Serdar Berdimuhamedov) |
| Onasi | Ogulabat Kurrayeva |
| Otasi | Malikguli Berdimuhamedov |
| Ilmiy unvoni | Tibbiyot fanlar nomzodi |
| Mukofotlari |
   |
| Unvoni | Armiya generali |
Taʼlimi tahrir
Berdimuhamedov 1979-yilda Turkman davlat tibbiyot institutini tamomlagan. Shuningdek, u Moskvada tibbiyot fanlari nomzodi ilmiy darajasini oldi.
Siyosiy yuksalishi tahrir
1995-yilda Saparmurot Niyozov davrida Sogʻliqni saqlash va tibbiyot sanoati vazirligi stomatologiya markazi boshligʻi boʻldi. U 1997-yilda hukumatga Sogʻliqni saqlash vaziri etib tayinlangan va qoʻshimcha ravishda Vazirlar Mahkamasi Raisining oʻrinbosari lavozimiga oʻxshash lavozimga tayinlangan. 2004-yilning aprelida tibbiyot hodimlarining maoshi toʻlanmagani uchun Niyozov Berdimuhamedovning maoshini uch oyga toʻxtatib qoʻydi[1].
2007-yil 14-fevralda prezident etib saylangan. 2022-yil 12-martda Turkmanistonda prezidentlik saylovi oʻtkazildi[2]. 2022-yil 19-martda Gurbanguli Berdimuhamedov lavozimidan istefoga chiqdi.
Tanqid tahrir
Turkmanistonda Berdimuhamedov siymosiga sigʻinish targʻib qilinadi. Human Rights Watch tashkilotiga koʻra, Berdimuhamedov va uning qarindoshlari mamlakatda cheksiz hukmronlik oʻrnatgan boʻlib, hayotning barcha aspektini nazorat qiladi[3]. Turkmanistonda Berdimuhamedov uchun „Orqatogʻ“ (turkmancha: Arkadag), yaʼni himoyachi gonorativi qoʻllaniladi. Prezident bu nomni shaxsan oʻzi tanlagan. Berdimuhamedov davlat yetakchisi lavozimiga erishgan dunyodagi ilk tish doktoridir[4][5].
2010-yilda „Obozrevatel“ jurnali Berdimuhamedovni 23 ta diktator ichida beshinchi eng yomon diktator deb topdi. Matbuot erkinligi indeksida (Chegara bilmas muxbirlar) Turkmaniston 178-oʻrindan 176-oʻrinni egalladi. Turkmanistonda siyosiy mahbuslar soni sobiq Sovet Ittifoqining boshqa mamlakatlariga qaraganda koʻproq.
Nomlash tahrir
2022-yil 20-dekabrda Turkmaniston Turkman milliy kengashi Ahal viloyatining yangi poytaxtini Berdimuhamedov sharafiga „Arkadag‘“ deb nomlash to‘g‘risida farmon qabul qildi. Bundan tashqari, uchta bino Berdimuhamedov va uning oila aʼzolari sharafiga nomlangan: uning sharafiga salomatlik va reabilitatsiya markazi, togʻasi nomidagi otchilik akademiyasi va bobosi nomidagi pedagogika bilim yurti.
Manbalar tahrir
- ↑ „Kurbanguly Berdymukhamedov“ (2023-yil 23-yanvar).
- ↑ „Gurbanguli Berdimuhamedov iste’foga chiqqach, Turkmanistonga katta ehtimol bilan uning o‘g‘li rahbar bo‘ladi. Kichik Berdimuhamedov haqida nimalar ma’lum?“ (2022-yil 15-fevral). Qaraldi: 2023-yil 24-yanvar.
- ↑ „World Report 2014: Turkmenistan“. Qaraldi: 28-yanvar 2015-yil.
- ↑ „Alvi is the second-ever dentist to assume a country’s presidency“ (en). The News (5-sentabr 2018-yil). Qaraldi: 5-sentabr 2018-yil.
- ↑ „Туркманистон президентига «Ашхобод шаҳрининг фахрий фуқароси» унвони берилди“. Bugun.uz. 2021-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021 йил 25 май. (Wayback Machine saytida 2021-07-12 sanasida arxivlangan)
 |
 |