Inchxon(kor. 인천광역시?, 仁川廣域市?,qadim Chumulpo(kor. 제물포시?, 濟物浦市?) — Koreya Respublikasidagi shahar va yirik port. Inchxon aholi soni boʻyicha Koreyada Seul va Pusan shaharlaridan keyin ikkinchi oʻrinni band qiladi. Inchxon mamlakatning eng muhim transport markazidir, chunki shahar yarimorolning gʻarbiy qirgʻogʻida eng katta portga ega, shuningdek, mamlakatning eng katta aeroporti ham Inchxonda joylashgan.XXI asrda shahar xalqaro biznes markaziga aylandi, u mamlakatning eng baland binolaridan biri boʻlgan Shimoliy-Sharqiy Osiyo savdo binosi joylashgan New Songdo City futuristik yuqori texnologiyali loyihasi markaziga aylandi.(305m) Hang daryosining ogʻzida joylashganligi sababli Inchxon porti Pusan portidan keyin ikkinchi oʻrinda turadi. Port 1883-yilda Chemulpoxo ((koreyscha: 제물포 nomi bilan) nomi ostida tashkil etilgan va qadimgi transkripsiya Chemulpo nomi bilan atalgan boʻlib, aholisi bor-yoʻgʻi 4700 kishini tashkil qilgan. Hozir bu 2,5 milliondan ortiq aholiga ega, jadal rivojlanayotgan shahar. Shuningdek, Inchxon xorijiy investitsiyalarni jalb qilish uchun erkin iqtisodiy zona (EIZ) maqomiga ega. Hammasi boʻlib Koreyada ikkita EIZ bor (ikkinchi Pusan-Jinghe). Inchxon koʻpincha „Koreya poytaxti eshiklari“ deb nomlanadi va Buyuk Seulning bir qismi hisoblanadi. Seul va Inchxon metrosi oʻzaro bogʻliq. Lekin, Inchxon mustaqil maʼmuriy-hududiy birlik boʻlib, Koreyaning eng muhim shaharlaridan biridir.

Inchxon
인천광역시
仁川廣域市
viloyat ahamiyatiga ega shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
37°27′50″N 126°38′55″E / 37.46389°N 126.64861°E / 37.46389; 126.64861 G OKoordinatalari: 37°27′50″N 126°38′55″E / 37.46389°N 126.64861°E / 37.46389; 126.64861 G O
Mamlakat Koreya Respublikasi
Tuman Sudokvon
Hukumat
 • Mer Pak Nam Chun
Asos solingan 1883
Maydon 96,453 km2 (37,241 mi²)
Markazi balandligi 250 m
Rasmiy til(lar)i korescha
Aholisi
 (2015)
2 978 367
Zichligi 2689 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+9
Telefon kodi +82 32
[[File:|290px|Inchxon
인천광역시
仁川廣域市 xaritada]]
Inchxon 인천광역시 仁川廣域市
Inchxon
인천광역시
仁川廣域市

Tarixi tahrir

Shahar joylashgan joyda aholi punktlari neolit davriga borib taqaladi. Inchxon IV asrning oxiridan boshlab va oʻrta asrlarda Koreyaning eng muhim savdo markazlaridan biri boʻlgan. Tashqi savdo uchun ochiq boʻlgan (XIX asr oxiri) Koreyaning birinchi portlaridan biri.Yapon istilosi davrida Jinsen Дзинсэн (yaponcha: 仁川?) deb nomlangan.1981 yil 1 iyulda Inchxon toʻgʻridan-toʻgʻri davlatga boʻysunadigan shahar (hozirgi poytaxt shahar) maqomini olgunga qadar Gyeonggi provintsiyasining bir qismi edi.1950-yilda Koreyadagi urush paytida bu yerda Inchxonga qoʻnish operatsiyasi oʻtkazilgan.

Maʼmuriy boʻlinish tahrir

Iqtisodiyoti tahrir

Janubiy Koreyani sanoatlashtirish davrida butun shahar boʻylab bir nechta sanoat majmualari qurilgan va buning natijasida shahar asosan ishlab chiqarish sanoatiga qaram boʻlgan. Ammo 2003-yilda Incheon erkin iqtisodiy zonasining belgilanishi bilan shahar hozirda yangi oʻsish tarmoqlarini rivojlantirishga harakat qilmoqda. XXI asr boshida — bu 2,5 million aholiga ega boʻlgan ulkan port shahri, rivojlangan muhandislik, kemasozlik, poʻlat, neftni qayta ishlash, kimyo, elektrotexnika, toʻqimachilik, un ishlab chiqarish sanoatiga ega kuchli sanoat markaziga aylandi. Shuningdek, shaharda choyshab, chinni va fayans mahsulotlari ishlab chiqarish rivojlangan. Katta IESlar mavjud. Shuningdek, yuk tashish boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinni egallagan Incheon aeroporti va Incheon portining kengayishi tufayli logistika sanoati ham tez oʻsishni boshdan kechirmoqda

Erkin iqtisodiy zona tahrir

 
Northeast Asia Trade Tower osmono'pari

Inchxon erkin iqtisodiy zonasi uch qismdan iborat.[1]Bular Nyu-Sondo-Siti(koreyscha: 송도신도시),CHxonna(koreyscha: 청라) va Yondjon(koreyscha: 영종).Zonaning umumiy maydoni 20 938 gektarni tashkil etadi. Incheon EIZ maqsadi — ushbu uchta joyni Shimoli-sharqiy Osiyodagi xalqaro savdo, logistika, dam olish va turizm markazlariga aylantirish. Ushbu EIZ hukumat tomonidan 2003-yil avgustda eʼlon qilingan va Koreyada birinchi boʻlgan.

Demografiyasi tahrir

Aholining oʻsishi
YilAholi±% y.oʻ.s.
1950258—    
1960394+4.32%
1970627+4.76%
19801,062,000—    
19901,785,000—    
20002,371,000—    
20102,559,000—    
20192,938,457—    
Manba:[2]

2015-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, aholining 32,6% xristian diniga (23,1% protestantlik va 9,5% katoliklik) va 8,7% buddizmga ergashadi. Aholining 57,9 foizi dinsizlar. Aholining 0,8% islom, shomonizm va konfutsiylik kabi boshqa dinlarga eʼtiqod qiladi.

Sport tahrir

 
Chxonnamning osmonoʻpar binolari

Inchxon Yunayted — Inchxonning futbol klubi. 2003-yilda tashkil etilgan. K-ligada — Janubiy Koreya futbolining yuqori divizionida oʻynaydi. 2014-yilda shaharda Osiyo o'yinlari boʻlib oʻtgan.

Transporti tahrir

Inchxon Koreyaning asosiy ichki va xalqaro transport markazi hisoblanadi.

Havo transporti tahrir

Inchxon xalqaro aeroporti Janubiy Koreyaning asosiy xalqaro aeroporti va mintaqaviy havo markazidir. 2015-yilda u 49 412 750 yo'lovchiga ega bo'lgan yo'lovchi tashish bo'yicha dunyodagi 22-o'rinni egalladi[3].

2015-yilda Incheon xalqaro aeroportiga jami 305 446 reys (300 634 xalqaro, 4 812 ichki), har kuni o‘rtacha 837 ta reys (824 xalqaro, 13 ichki) amalga oshirildi. Koreyaning ikkita asosiy aviatashuvchisi - Korean Air va Asiana Airlines aviakompaniyalari parvozlarning 50,9 foiziga, qolgan 49,1 foiziga loukoster va xorijiy aviatashuvchilar xizmat ko‘rsatgan[4].

Inchxonning panoramasi

Manbalar tahrir

  1. Visit Korea: Destinations by Region — Incheon Landing Operation Memorial Hall (Wayback Machine saytida 2016-03-06 sanasida arxivlangan)(ingl.)
  2. „World Urbanization Prospects“. 2020-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 20-fevral.
  3. „Year to date Passenger Traffic: December 2015“. Airports Council International (ACI). 2017-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  4. „ko:Airport Statistics: 인천공항“ [Airport Statistics: Incheon International Airport] (ko). 2016-yil 22-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 15-iyun.