Leonid Andreyev (yozuvchi)
Leonid Nikolayevich Andreyev (21- avgust 1871-yil, Oryol, Rossiya imperiyasi – 1919-yil 12-sentyabr, Neivola, Finlandiya) – rus yozuvchisi va dramaturgi. Rus adabiyoti kumush asrining yorqin yozuvchilaridan biri. Andreyev rus ekspressionizmining asoschisi hisoblanadi. Uning ijodiy uslubi o‘ziga xos bo‘lib, turli adabiy yo‘nalishlar uyg‘unligidan iborat.
| Leonid Andreyev | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
21-avgust 1871-yil |
| Vafoti |
1919-yil 12-sentyabr Neivola, Finlandiya |
| Ijod qilgan tillari | Rus tili |
| Fuqaroligi |
 Rossiya |
| Yoʻnalish | Ekspressionizm, realizm, simvolizm, naturalizm |
| Faoliyat yillari | 1889-1919 |
Tarjimai holi tahrir
Bolaligi tahrir
Oryolda yer tuzuvchisi Nikolay Ivanovich Andreyev (1847–1889) va Anastasiya Nikolayevna Andreyeva, polshalik yer egasining qizi oilasida dunyoga kelgan. Bolaligidanoq oʻqishga qiziqish bildirgan. Oryol klassik gimnaziyasida tahsil olgan (1882–1891). U Shopengauer va Xartmanning asarlarini sevib oʻqigan.
Yoshligi tahrir
Uning yoshlikdagi taʼsirchanligi va oʻsmirlik tasavvuri uni bir necha bor beparvo harakatlar qilishga undagan: 17 yoshida oʻz irodasini sinab koʻrishga qaror qildi va yaqinlashib kelayotgan porovoz yoʻli orasiga yotgan, ammo zarar koʻrmagan. Oʻrta maktabni tamomlagach, Andreyev Sankt-Peterburg universitetining huquq fakultetiga oʻqishga kirdi; Otasining oʻlimidan soʻng, uning oilasining moliyaviy ahvoli yomonlashdi va Andreyevning oʻzi spirtli ichimliklarni isteʼmol qila boshladi. Bir vaqtlar Andreyev hatto och holatda ham qolgan.U Sankt-Peterburgda birinchi hikoyalarini yozishga harakat qilgan, lekin o'z xotiralarida eslaganidek, uning asarlarini Haq to'lamaganligi uchun tahririyatdan qaytarishgan. Shundan soʻng Moskva universitetining yuridik fakultetiga oʻqishga kirdi. Moskvada, Andreyevning soʻzlariga koʻra: „moddiy hayot yaxshiroq edi: oʻrtoqlar va qoʻmita yordam berdi“[1]. 1894-yilda, sevgi muvaffaqiyatsizligidan soʻng, Andreyev oʻz joniga qasd qilishga urindi. 1897-yilda universitetda yakuniy imtihonlarni muvaffaqiyatli topshirdi, lekin deyarli advokatlik bilan shugʻullanmadi, faqat bir muncha vaqt Moskva sud okrugida qasamyod qiluvchi advokatning yordamchisi boʻlib xizmat qilgan[2]. 1897-yilda oʻzining jurnalistik faoliyatini „Moskovskiy vestnik“ va „Kuryer“ gazetalarida boshladi. U oʻzining felyetonlarini Jeyms Linch taxallusi bilan imzolagan. 1898-yilda „Kuryer“ jurnalida uning birinchi hikoyasi „Bargamot va Garaska“ nashr etildi. Andreyevning soʻzlariga koʻra, hikoya Dikkensga taqlid qilingan, ammo yosh muallifni Maksim Gorkiy payqagan va u Andreyevni koʻplab yosh yozuvchilarni birlashtirgan „Znanie“ nashriyot hamkorligiga taklif qilgan.
Ijodi tahrir
Andreyevga 1901-yilda „JIzn“ jurnalida „Jili-bili“ hikoyasi nashr etilgani shon-sharaf olib kelgan.
Hikoyalari tahrir
1892-yil – V xolode i zolote
1898-yil – Bargamot i Garaska
1899-yil – Angelochek
1899-yil – Drug
1900-yil – Molchaniye
1900-yil – V tyomnuyu dal
1900-yil – Prazdnik
1901-yil – Bezdna
1901-yil –Stena
1902-yil – V tumane
1902-yil – Misl
Romanlari tahrir
1903-yil –Jizn Vasiliya Fiveyskogo
1904-yil – Krasniy smex
1907-yil – Iuda Iskariot
1908-yil – Moi zapiski
1908-yil – Rasskaz o semi poveshennix
1911-yil – Sashka Jegulyov
1916-yil – Igo voyni
1919-yil – Dnevnik Satani
Farzandlari tahrir
- Vadim Leonidovich (1902–1976) – shoir, jamoat arbobi.
- Daniil Leonidovich (1906–1959) – shoir, nosir, tasavvuf faylasufi.
- Savva Leonidovich (1909–1970) – rassom, balet raqqosi.
- Vera Leonidovna (1910–1986) – nosir, memuarist.
- Valentin Leonidovich (1912–1988) – rassom, xoreograf, yozuvchi, tarjimon. Yozuvchi cherkov tavbasi va yurak kasalligidan vafot etgan
Oryol shahridagi manzili tahrir
- 1871–1891 – Andreyevlar oilasining ajdodlar uyi – 2-Pushkarnaya koʻchasi, 41-xonadon[3].
Manbalar tahrir
- ↑ Чуковский К. Собрание сочинений. Т. 6. Дневник (1901—1921). С. 184
- ↑ Императорский Московский университет 2010.
- ↑ „Музей Л. Андреева в г. Орёл“. 2009-yil 7-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2005-yil 24-iyul.