Mariya Aleksandrovna Ulyanova (1835-yil 6-mart 1916-yil 25-iyul)[1] bolsheviklar inqilobchi rahbari va Sovet Ittifoqi asoschisi Vladimir Leninning onasi edi.

Maria Aleksandrovna Ulyanova
Мария Ульянова
Tavalludi
Maria Alexandrovna Blank

1835-yil 6-mart
Vafoti 1916-yil 25-iyul
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi
Turmush oʻrtogʻi
Ilya Ulyanov
(turm. 1863; vaf. 1886)
Bolalari 8
Otasi Alexander Blank
Onasi Anna Groschopf

U Sankt-Peterburgda Mariya Aleksandrovna Blank ismi bilan tugʻilgan, olti farzandning biri. Uning otasi Aleksandr Dmitrievich Blank badavlat shifokor edi. Baʼzi tarixchilar uni pravoslavlikni qabul qilgan yahudiy deb taʼkidlashsa, boshqalari esa u Buyuk Ketrin tomonidan Rossiyaga taklif qilingan nemis mustamlakachilarining avlodi boʻlganini aytishadi. Uning nasroniylikni qabul qilgan yahudiy boʻlganligi va u Srul Moshevich Blank, nomi bilan tugʻilganligi haqida dalillar mavjud. Biroq, baʼzi tarixchilarning taʼkidlashicha, bu xuddi oʻxshash ismli boshqa odam edi[2][3] Uning onasi Anna Ivanovna Groschopf nemis otasi Iogann Groschopf shved lyuteran[4] Anna Groschopfning qizi edi.[1]

1838-yilda Ulyanovaning onasi vafot etdi va otasi bolalarni tarbiyalashda yordam berish uchun kelini Yekaterina fon Essenga murojaat qildi. Birgalikda ular Qozon yaqinidagi qishloq mulkini sotib olishdi va oilani u yerga koʻchirishdi.[1]

Ulyanova uyda taʼlim olgan, nemis, fransuz va ingliz tillarini, shuningdek, rus va gʻarb adabiyotini oʻrgangan. 1863-yilda u tashqi diplom olib va boshlangʻich maktab oʻqituvchisi boʻldi. Biroq, u hayotining koʻp qismini o‘z bolalarini tarbiyalashga bagʻishlaydi.

Matematika va fizika fani oʻqituvchisi Ilya Nikolaevich Ulyanovga turmushga chiqqan, er-xotin Penzada oʻrta hol farovonlikda yashadilar. Keyinchalik ular Nijniy Novgorodga, keyin esa Simbirskga koʻchib oʻtishdi, u yerda Ulyanov boshlangʻich maktablar inspektori sifatida nufuzli lavozimni egalladi.[1]

Ulyanova butun umri davomida oilasini boshdan kechiradigan fojia va baxtsizliklarga, qarshi kurash bilan oʻtkazdi, xususan: 1869 va 1873-yillarda uning goʻdak bolalari Olga va Nikolay vafot etdi 1886-yilda erining vafoti 1887-yilda oʻgʻli Aleksandrning qatl etilishi ; 1891-yilda qizi Olga vafot etdi va qolgan bolalari — Vladimir, Anna, Dmitriy va Mariyaning hibsga olindi va surgun qilindi.

U Vladimir Lenin bilan uchrashish uchun ikki marta chet elga bordi (1902-yil yozida Fransiyaga va 1910-yil kuzida Stokgolmga).[5]

Oila tahrir

U 1863-yilda Ilya Ulyanov bilan turmush qurgan, eri 1866-yilda vafot etgan. Ularning sakkiz farzandi bor edi, ulardan ikkitasi chaqaloqligida vafot etgan.

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Read, Christopher. Lenin: A Revolutionary Life. Routledge, 2005. ISBN 0-415-20648-0. 
  2. Payne, Robert. The life and death of Lenin. New York: Simon and Schuster — 43 bet. ISBN 0-07-048940-8. OCLC 2964249. 
  3. Sm. intervyu s biografom Lenina: Kotelenes Ye. A. Bitva za Lenina: shest mifov o vojde revolyutsii.
  4. „The Women Who Shaped Vladimir Lenin“ (7-noyabr 2017-yil).
  5. Ulyanova. „Preface to Letters to Relatives (1930 Edition)“. marxists.org. Marxists Internet Archive (1930). Qaraldi: 19-aprel 2016-yil.