ʼ

Yazd ustoni

استان یزد
uston
Skyline of Yazd ustoni
{{flagicon|Iran}]
Bayroq
31°53′41″N 54°21′25″E / 31.89472°N 54.35694°E / 31.89472; 54.35694 G OKoordinatalari: 31°53′41″N 54°21′25″E / 31.89472°N 54.35694°E / 31.89472; 54.35694 G O
Mamlakat Eron
Aholisi
 (2020)
1,236,000[1]
Yazd ustoni xaritada
Yazd ustoni
Yazd ustoni
Aholining oʻsishi
YilAholi±%
2006924 386—    
20111 003 680+8.6%
20161 138 533+13.4%

Yazd ustoni (forscha: استان یزد, Ostan-e Yazd) — Eronning 31 ustonidan biri. U mamlakat markazida joylashgan boʻlib, uning maʼmuriy markazi Yazd shahridir. U 5-hududga joylashtirilgan[2].

Yazd viloyati relyefi

Viloyatning maydoni 76,469 km2 ni tashkil etadi. Mamlakatning eng soʻnggi boʻlinmalariga koʻra, Yazdda oʻnta okrug mavjud: Abarkuh, Ardakan, Bafq, Behobod, Xotam, Mehriz, Meybod, Ashkezar, Taft va Yazd. 1996-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Yazd viloyatida taxminan 750,769 kishi istiqomat qilgan. Bulardan 75,1 % shahar aholisi, 24,9 % esa qishloq aholisi. 2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, uning aholisi (Janubiy Xuroson viloyatiga oʻtkazilgan Tabas tumani bilan birga) 1.074.428 nafar. Tabas tumanini hisobga olmaganda, aholisi (2006-yil holatiga koʻra) 895 276 kishi, 241.846 oiladan iborat[3].

Yazd shahri viloyatning iqtisodiy va maʼmuriy markazi. Shuning uchun ham aholi eng zich joylashgan hudud hisoblanadi.

Yazddagi zardushtiylar ibodatxonasi.
Amir Chaxmaq majmuasi

Geografiyasi tahrir

Yazd viloyatining maydoni 129,285 km2[4]. Viloyat Dashti Kavir choʻli va Dashti Lut choʻllari tutashadigan vohada joylashgan. Shaharning oʻzi ham mintaqadagi eng baland togʻ boʻlgan vodiyda joylashganligi sababli baʼzan „Kavir kelini“ deb ataladi. Shahar dengiz sadhidan 1,203 m (3,947 ft) balandda joylashgan.

 
Yazdning Amir Chaxmaq majmuasidan koʻrinishi

Maʼmuriy boʻlinish qoidalariga koʻra, Yazd viloyati 9 okrugga boʻlingan, ularning har biri kamida bitta shahar va bir qancha tumanlar, qishloq okruglari (dehistonlar) va qishloqlarni oʻz ichiga oladi.

Yazd okruglari
Tuman Hudud Aholi Shaharlar Dehistonliklar
Abarkuh 5,941 75,205 2 4
Ardakan 6 717 70 000 2 5
Meybod 6,941 72 000 3 6
Bafq 15 298 41 000 2 6
Xatam 7931 32 000 2 4
Mehriz 6 717 74 000 1 5
Ashkezar 5,486 26 300 2 3
Taft 5,948 56 000 2 10
Yazd 2397 526 276 4 4
Behobod 8235 27 800 1 3
Manba: Yazd geografiya kitobi

Togʻlari tahrir

  • Janubi va janubi-gʻarbiy togʻlar — bu guruh boshqa tizmalarga qaraganda kengroq boʻlib, Shirkuh togʻini oʻz ichiga oladi.
  • Sharqiy togʻlar — ular Yazd viloyatining sharqida joylashgan boʻlib, eng baland choʻqqilari Bon Lokht (3002)

Diqqatga sazovor joylari tahrir

Yazd katta jomʼe masjidi, Amir Chaxmoq masjidi, Noji bogʻi, Xurmiz qalʼasi, Norinj qalʼasi, Imorati shash bodgir, Ogʻozoda uyining ikki qavatli bodgiri, Tabasdagi Muso al-Kozim nabirasi Imomzoda Husayn ziyoratgohi, Abarkuh gʻishtli muzxonasi, Gulshan bogʻi, Sarv daraxti, Pirsabzi chak-chak, Zardushtiylar otashkadasi Yazd ustonining diqqatga sazovor joylaridir [5].

Manbalar tahrir

  1. „Yazd (Province, Iran) - Population Statistics, Charts, Map and Location“.
  2. „همشهری آنلاین-استان‌های کشور به ۵ منطقه تقسیم شدند (Provinces were divided into 5 regions)“ (forscha). Hamshahri Online (22-iyun 2014-yil). 23-iyun 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  3. „Archived copy“. 2015-yil 16-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-noyabr 2015-yil.
  4. Statoids.com
  5. Mostafaviy, Hamid. Tasvirlarda Eron bo'ylab sayohat, 2013, SOKHANVARAN PUB. — 255 bet. ISBN 978-600-9675-31-3.