Musiqaning hissiy ta`siri
Musiqaning hissiy taʼsiri — musiqa falsafasi, musiqa sotsiologiyasi, musiqa psixologiyasi, musiqa estetikasi va musiqa pedagogikasi sohasidagi oʻziga xos ilmiy tadqiqotlar mavzularidan biridir.
Ilmiy tadqiqotlarning oʻziga xos xususiyatlari tahrir
Musiqa tinglovchilariga taʼsir qiladigan hissiy taʼsir mutaxassislar tomonidan uzoq vaqt davomida oʻrganilgan.[1]
Ushbu sohadagi tadqiqotlar shuni koʻrsatadiki, musiqaning turli odamlarga hissiy taʼsirining tabiati aniq psixologik qonuniyatlarga ega.[2][3]
Amerikalik musiqa nazariyotchisi Jerald Levinson o‘zining ifodaliligi jihatidan musiqiy til oddiy, kontseptual til bilan bir xil ishorali aloqa tizimidir, deb hisoblaydi. [4]
Shu bilan birga, tegishli tajribalar shuni koʻrsatdiki, musiqiy tilning barcha elementlari hissiy taʼsirning muhim potentsialiga ega: ohang, uygʻunlik, ritm, tembr, tovush, toʻqima, temp va boshqalar. [5]
Zamonaviy musiqa psixologlari ushbu taʼsirni sinash uchun juda samarali usullarni ishlab chiqdilar.[6][7]
Hozirgi vaqtda musiqaning hissiy taʼsirini talqin qilishda ikkita yondashuv mavjud:" kognitiv „va“emotivistik". Kognitivistlarning taʼkidlashicha, musiqa faqat hissiyotlarni sunʼiy ravishda „modellashtirish“ imkoniyatiga ega. Emotivistlarning taʼkidlashicha, musiqa tinglovchilarda paydo boʻladigan hissiy reaktsiyalar tabiiy va haqiqiydir.[2][8]
Yondosh sohalar tahrir
- Musiqiy terapiya
- Yangi musiqiy ifoda interfeyslari
Manbalar tahrir
- ↑ Dowling W. J. The development of music perception and cognition. Foundations of Cognitive Psychology: Core Reading, 2002. p. 481-502
- ↑ 2,0 2,1 Radford C. Emotions and music: A reply to the cognitivists // The Journal of Aesthestics and Art Criticism. 1989. vol. 47, p. 69-76
- ↑ Gabrielsson, A.; Lindstrom, E. (2001). „The influence of musical structure on emotional expression“. // Music and Emotion: Theory and Research: 223-243.
- ↑ Levinson J. Musical Thinking // Journal of Music and Meaning, Fall 2003, vol. 1, section 2
- ↑ Rigg M. „An experiment to determine how accurately college students can interpret the intended meanings of musical compositions“. // Journal of Experimental Psychology. 1937. Vol. 21: 223-229.
- ↑ Hunter P. G., Schellenburg E. G., Schimmack U. „Feelings and perceptions of happiness and sadness induced by music: Similarities, differences, and mixed emotions“. // Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts. 2010. Vol. 4: p. 47-56.
- ↑ Larsen, J. T.; Stastny B. J. Itʼs a bittersweet symphony: Simultaneously mixed emotional responses to music with conflicting cues. // Emotion. 2011.
- ↑ Scherer, K. R., Zentner M. R. Emotional effects of music: production rules". // Music and Emotion: Theory and Research. 2001. P. 361-387.
Adabiyotlar tahrir
- S. Omar Ali va Zehra F. Peynircio Lu hissiyotlar intensivligi oilaviy va noaniq musiqa tomonidan qabul qilingan va tanlangan // musiqiy idrok: Interdisciplinary Journal. Vol. 27. №. 3. 2010. pp. 177—182