Nefela (qadimgi yunoncha: Νεφέλη) — qadimgi yunon mifologiyasidagi personaj[1]. Uning nomi soʻzma-soʻz „qora bulut, bulut“ (lat. Nebula) degan maʼnoni anglatadi va u ushbu meteorologik hodisani oʻzida mujassam etgan.

Zevs, Olimpda xudolarning taomiga taklifnoma bilan lapiflarning fessaliya qabilasining shohi Ixionni hurmat qilganda, u uning xotini Geraga tegachogʻlik qilishga jur’at etdi. Ikkita talqin mavjud: birinchisida Zevs unga Gera oʻrniga uning bulutdan obrazini (yoki shaxslantirilgan bulut) — maʼbuda Nefela (yunon. bulut) beradi[2]; ikkinchisida bulut Zevsning buyrugʻi bilan Gera tomonidan yuborilgan.

Nefela va Iksion oʻrtasidagi bogʻliqlikdan, hamma tomonidan rad etilgan dahshatli Kentavr tugʻildi, undan Magnesiya toychoqlari koʻp nasl tugʻadi.

Fessaliya afsonalariga koʻra, Nefela uni Pelefroniya (Pelefron — Fessaliyadagi vodiy, u yerda lapiflar yashagan[3][4]) gʻorida tugʻgan[5]. Onasi Kentavrga Gerakl bilan jangda yordam berib, kuchli yomgʻir yogʻdiradi[6].

Keyinchalik Nefela Beotiyadagi Miniylar qabilasining shohi Atamantning (Afamant) xotini boʻldi va undan Friks va Gellani tugʻadi[7]. Nefela va Atamant oʻrtasidagi oilaviy nizo eri unga Ino bilan hiyonat qilishiga olib keldi. Ino Atamantni toʻngʻich farzandi Friksni oʻldirishga koʻndira boshladi. Farzandlarini Atamantning maʼshuqasining nafratidan qutqarish uchun Nefela ularga sehrli oltin junli qoʻchqorni yuboradi, u bolalarni Kolxidaga olib ketdi. Qochish paytida Gella vafot etdi — boʻgʻoz suvlariga tushib, choʻkib ketadi, keyinchalik u Gellespont (Gella dengizi; zamonaviy Dardanel) nomini oladi. Friks Kolxidaga yetib bordi va u yerda sehrli qoʻchqorni qurbon qildi. Keyinchalik, argonavtlar bu qoʻchqorning terisi uchun yurish boshladilar[8]. Nefela Eriniyni Inoga[9] yubordi va oltin junli Qoʻyni burjlar[10] orasiga joylashtirdi.

Ferekidning soʻzlariga koʻra, Kefal uni ov paytida chaqirgan[11].

1897-yilda kashf etilgan asteroid (431) Nefela Nefele nomi bilan atalgan.

Manbalar tahrir

  1. Mifi narodov mira : V 2 t. / Gl. red. S. A. Tokarev. — M.: Ostankino, Sov. ensiklopediya, 1991—1992. — T. 2. — S. 213.
  2. Lukian. Razgovori bogov 6, 4.
  3. „Буколики. Георгики. Энеида - читать бесплатно онлайн полную версию книги (ч. notes)“. fb2.top. 2021-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 20-avgust.
  4. „Вергилий. Георгики. Книга III.“. ancientrome.ru. 2021-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 20-avgust.
  5. Lukan. Farsaliya VI 387.
  6. Diodor Sitsiliyskiy. Istoricheskaya biblioteka IV 12, 6.
  7. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka I 9, 1.
  8. Mifi Drevney Gresii: Slovar-spravochnik. — EdwART, 2009.
  9. Nonn. Deyaniya Dionisa X 97.
  10. Gigin. Astronomiya II 20, 1.
  11. Sxolii k Gomeru. Odisseya XI 321 // Kommentariy D. O. Torshilova v kn.: Gigin. Mifi. — SPb, 2000. — S. 228.