Norak ges

Norak ges – Tojikistondagi eng yirik gidrotexnika inshootlaridan biri, Vaxsh daryosida, Norak shahri yaqinidagi Pulitangin darasida 1961-yildan qurila boshlagan. GESning loyiha quvvati 2700 MVt (300 MVtli 9 agregatdan iborat). 2 ta agregati 1972-yilda, oxirgi agregati 1979-yilda ishga tushirilgan. GES yiliga 11,2 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi ishlab chikaradi. Tojikiston janubidagi sanoat majmualarini energiya bilan taʼminlaydi. GES suv ombori, toʻgʻon va elektr stansiyasidan iborat. GES toʻgʻoni balandligi 310 m dan ortiq (jahonda eng baland toʻgʻon). Bu toʻgʻon oʻrtacha 645 m³/sek suv oʻtkazadigan uskunalar bilan jihozlangan. GES 275 m suv bosimi ostida ishlaydi. Elektr energiyasi 500 va 220 kV kuchlanishli elektr uzatish tarmoqlari orqali Oʻrta Osiyo „Energiya“ birlashgan energetika tizimiga ulangan.

Norak GES
Mamlakat	Tojikiston
Joylashuvi	Sugʻd viloyati Guliston shahri
Daryo	Vaxsh
Kaskad	Vaxsh trakti
Egasi	"Barqi Tojik" OAXK
Maqomi	Amalda
Qurilishi boshlangan yil	1961
Agregatlar ishga tushgan yillar	1972-1979
Asosiy tavsifi
Yillik elektr energiyasi ishlab chiqarishi	11 200
Elektrostansiya turi	toʻgʻonli
Qisman kuchlanish	223
Elektr quvvati, MVt	3000
Uskunalar tavsifi
Turbinalar soni	9
Turbinalar soni va rusumi	radial-oʻqli (9×РО 310/957-В-475)
Turbinalardan chiqish, m³/s	9×155
Elektr generatorlar	9×ВГСВФ 940/235-30
Generatorlar quvvati , megavatt	8×335, 1×320
Asosiy inshoot
Toʻgʻon turi	tosh-tuproqli
Toʻgʻon balandligi, m	300
Toʻgʻon uzunligi, m	714
Shlyuz	mavjud emas
Taqsimlovchi qurilma	220 kV, 500 kV
Xarita
Norak GES