Nutq aʼzolari, nutq apparati — odam organizmining nutq tovushlari hosil boʻlishida qatnashadigan turli qismlari. Til, lab, yumshoq tanglay, hiqildoq muskullari va nafas muskulaturasidan tashkil topgan pe-riferik nutq apparati faoliyatini bosh miya poʻstlogʻi boshqaradi. Aktiv Nutq aʼzolariga til, lab, yumshoq tanglay, passiv Nutq aʼzolariga esa tishlar, qattiq tanglay, burun boʻshligʻi kiradi. Nutq aʼzolari 3 qismdan iborat: 1) nafas yoʻli — nutq apparatining quyi qismi; 2) hiqildoq — nutq apparatining oʻrta qismi; 3) tomoq, ogʻiz va burun boʻshliqlari — nutq apparatining yuqori qismi. Nutq apparatining quyi qismi (nafas yoʻli) tovush chiqarish uchun asos boʻlib xizmat qiladi. Nutq apparatining yuqori qismi — boʻgʻiz va tomoq, ogʻiz va burun boʻshlikdari muhim Nutq aʼzolari boʻlib, nutq tovushlarining rang-barang turlarini hosil qiladi.[1]

Manbalar tahrir

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil