Nyotaymori („ayol tanasida ovqat uzatish ) yaponcha ayolning yalangʻoch tanasida sushi va boshqa yapon taomlarini uzatish amaliyoti[1]. Nantaymori („erkak tanasida ovqat uzatish“) — nyotaymorining erkak ekvivalenti[2].

Tarixi tahrir

Yalangʻoch tanada taom uzatish amaliyoti Yaponiyada Edo davrida kelib chiqqan deb hisoblanadi. Nyotaymori anʼanasi Isikava prefekturasida[3][4][5] paydo boʻlgan va u yerda davom etyapti[6]. Oshpaz Mayk Kinanning taʼkidlashicha, bu amaliyot samuraylar davrida paydo boʻlgan: geyshalar joylashgan muassasalarda nyotaymori harbiy gʻalabalardan keyin uzatilgan. Keyin bu anʼana Yaponiyaning boshqa prefekturalariga tarqalgan. Nyotaymori yakudzalar orasida mashhur boʻlgan[7].

Hozirgi vaqtda nyotaymori anʼanasi Yaponiyadan tashqarida ham keng tarqalgan boʻlib, uni dunyoning koʻplab mamlakatlarida uchratish mumkin.

Nyotaymori tartibi va tafsilotlari tahrir

Yapon madaniyatida nyotaymori sanʼat turi hisoblanadi. Anʼanaviy nyotaymorida ayol ovqat paytida tinch yotishi va mehmonlar bilan gaplashmasligi kerak. Baliq teriga tegmasligi uchun sushi barglar ustiga qoʻyiladi. Qoida tariqasida, oziq-ovqat tananing dumalab ketmaydigan tekis joylariga joylashtiriladi.

Modellar bilan gaplashishga urinish tavsiya etilmaydi. Model haqida notoʻgʻri imo-ishoralar yoki sharhlarga ham ruxsat berilmaydi. Tashrif buyuruvchilarga faqat tayoqchalar bilan sushi olishlari mumkin, ular ayolning tanasiga tegishi mumkin emas. Baʼzi muassasalar sushilarni toʻgʻridan-toʻgʻri modelning koʻkraklaridan yeyishga ruxsat beradi.

Tanqid tahrir

Tanqidchilar nyotaymori ayol tanasining shafqatsiz, xoʻrlovchi va jinsiy ob’ektivlashtirish anʼanasi deb hisoblashadi[8][7]. Guardian sharhlovchisi Julie Bindel taʼkidlashicha, u Londondagi nyotaymorida koʻrgan ayol, uning fikricha, „oʻlikxonada yotgan, murdani yorish amaliyotini kutayotgan jasadga oʻxshaydi“[1].

Ayrim mamlakatlarda nyotaymori qonun bilan taqiqlangan[8]. 2005-yilda Xitoy jamoat salomatligi va axloqiy tashvishlar tufayli yalangʻoch tanada nyotaymori uzatishni taqiqlagan[9][10]. Gonkongda nyotaymori tadbiri tashkilotchilari sanʼat bilan seksizmni oqlashga urinishda ayblanib, jamoatchilikning noroziligiga uchrashgan[10].

2010-yil 21-oktabrda Janubiy Afrikalik tadbirkor Kenni Kunenening tugʻilgan kunida Afrika milliy kongressi Yoshlar Ligasi prezidenti Julius Malema ishtirok etgan, Janubiy Afrika kongressi kasaba uyushmasi Bosh kotibi Zwelinzima Vavi (Zvelinzima Vavi) tomonidan tanqid qilingan va siyosiy janjalga olib kelgan. Afrika Milliy Kongressi Ayollar Ligasi Kunene partiyasidagi nyotaymori Janubiy Afrikadagi ayollarning jismoniy yaxlitligi va qadr-qimmatiga hujum sifatida qoralagan.

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 Bindel, Julie „'I am about to eat sushi off a naked woman's body'“. The Guardian (2010-yil 12-fevral). 2020-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-iyul.
  2. „Is Naked Sushi All About the Nigiri or the Nudity?“. Vice. 2020-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-iyul.
  3. „日本人が抱く、裸体への悲しき郷愁「女体盛り」の深すぎる歴史を探る!“. R-18 (2015-yil 16-may). 2015-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 22-dekabr.
  4. „【ニッポンの裏風俗】お手頃料金で遊べる温泉風俗“. メンズサイゾー (2012-yil 27-aprel). 2015-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 22-dekabr.
  5. „日本人が抱く、裸体への悲しき郷愁「女体盛り」の深すぎる歴史を探る!“. 日刊サイゾー (2013-yil 15-iyun). 2015-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 22-dekabr.
  6. „山乃湯の宴会コンパニオン・スーパーコンパニオンプラン一覧“. スーパーコンパニオン旅行 (2012). 2015-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 22-dekabr.
  7. 7,0 7,1 Strong, Jeremy „A Short Poetics of Cruel Food“,. Educated Tastes: Food, Drink, and Connoisseur Culture. Lincoln: Andoza:Нп3, 2011 — 168—189 bet. ISBN 9780803219359. 
  8. 8,0 8,1 Vipers, Gareth „The world's weirdest dining experiences“. The Independent (2010-yil 1-iyun). 2014-yil 11-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  9. Roberts, Christine „Nipples covered in wasabi? Sure! Florida patrons willing to drop at least $500 can have sushi served on prone body of nude model“. New York Daily News (2012-yil 5-avgust). 2020-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-iyul.
  10. 10,0 10,1 „Hong Kong ʻnaked sushi’ event cancelled after online backlash“ (en). South China Morning Post (2017-yil 17-oktyabr). 2020-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-iyul.

K:alifbo tartibida taomlar