Pervomaysk (Lugansk viloyati)

(Pervomaysk, Lugansk viloyatidan yoʻnaltirildi)

Pervomaysk (ukraincha: Первомайськ, ruscha: Первомайск) — Ukrainaning Lugansk viloyatidagi dengizga chiqa olmagan shahar, Luxan daryosining chap qirgʻogʻida joylashgan. 2014-yildan beri shahar oʻzini oʻzi eʼlon qilgan Lugansk Xalq Respublikasi nazoratida[1]. Aholisi: 36,311, 38,435 (2013-yil hisobi). 2001-yilda aholi soni 38,8 ming kishi edi[2]. Pervomayskning shimoli-sharqida HVDC Volgograd-Donbassning statik invertor zavodi mavjud.

Pervomaysk

Первомайськ
Shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
48°37′47″N 38°33′43″E / 48.62972°N 38.56194°E / 48.62972; 38.56194 G OKoordinatalari: 48°37′47″N 38°33′43″E / 48.62972°N 38.56194°E / 48.62972; 38.56194 G O
Aholisi
 (2021)
36 311
[[File:|290px|Pervomaysk xaritada]]

Tarixi tahrir

1930-yildan beri shaharda mahalliy gazeta nashr etiladi[3]

2014-yil aprel oyi oʻrtalaridan boshlab rossiyaparast ayirmachilar Lugansk viloyatining bir qancha shaharlarini, shu jumladan Pervomaysk[4] ni ham egallab olishdi[5]. Keyingi 2014-yilgi Donbass maqomi referendumlari Pervomayskda oʻtkazilmadi[6]. 2014-yil 25-iyulda Kiyev Post gazetasi shahar uchun og‘ir janglar bo‘lishi kutilayotganini, chunki bosqinchilar Ukraina armiyasi tomonidan yaqin atrofdagi shaharlardan taʼqib qilingani va Pervomayskni „harbiylar bilan so‘nggi pozitsiyasi“ qilish niyatida ekani haqida xabar bergan[7]. Ayirmachilar va Ukraina armiyasi oʻrtasida shaharni nazorat qilish uchun jang haqiqatdan ham 2014-yil 28-iyulda boshlangan[8][9][10]. 2014-yil 12-avgust kuni Ukraina kuchlari shaharni rossiyaparast ayirmachilardan himoya qilgani xabar qilingan edi[2][11]. Ammo oradan 3 kun oʻtib Ukraina hukumati shaharda hali ham bosqinchilar borligini, biroq „tez orada bu shahar ozod etilishini“ maʼlum qildi[12]. Boshqa tomondan, (shuningdek, 2014-yil 15-avgustda) rossiyaparast Twitter akkauntlari Pervomayskda (va boshqa shaharlarda) rossiyaparast ayirmachilarning keng koʻlamli qarshi hujumi amalga oshirilganini daʼvo qilishdi[13]. Dmitriy Timchuk 2014-yil 15-avgustda „Pervomaysk yaqinida qurolli toʻqnashuvlar davom etayotganini“ tasdiqladi[14] Ukraina armiyasi shaharni egallashga muvaffaq boʻlmadi[15]. 2014-yil iyul oyining oxiri va 5-sentabr oralig‘ida Lugansk Xalq Respublikasi separatistlari o‘z harbiy bo‘linmalarini turar-joylarda ataylab joylashtirgani sababli, Ukraina armiyasi tomonidan aholi turar joylariga qarshi kuchli o‘q uzildi[16].

Geografiyasi tahrir

 
2014-yilda Pervomaysk yaqinida Ukraina harbiylari yo‘lini to‘sib qo‘ygan

2014—2022-yillar oraligʻida Donbassdagi kuchlarni ajratish chizigʻi shaharning shimoli-gʻarbiy chekkasidan oʻtdi[17][18].

Demografiyasi tahrir

2001-yilgi Ukraina aholini roʻyxatga olish boʻyicha etnik kelib chiqishi[19]:

  • ukrainlar: 65,9%
  • Ruslar: 27,3%
  • Belaruslar: 1,1%

2001-yilgi aholi roʻyxatiga koʻra ona tili[19]:

Manbalar tahrir

  1. „The Cabinet named the cities of Donbass controlled by separatists“. Korrespondent.net. Qaraldi: 8-oktabr 2015-yil.
  2. 2,0 2,1 „Ukrainian troops liberate Pervomaisk, Kalynove, Komyshuvakha in west of Luhansk region – ATO press center“. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "en.interfax.com.ua" defined multiple times with different content
  3. № 2906. Po leninskomu puti // Letopis periodicheskix i prodoljayuщixsya izdaniy SSSR 1986 — 1990. Chast 2. Gazeti. M., „Knijnaya palata“, 1994. str.381
  4. „У Первомайську терористи зайняли військомат“ (20-iyun 2014-yil).
  5. „Donbass defenders put WWII tank back into service“.
  6. „Новини | Українська правда“.
  7. „Ukraine Advances After Heavy Fighting – Jul. 25, 2014“ (24-iyul 2014-yil).
  8. „ATO forces take over Debaltseve, Shakhtarsk, Torez, Lutuhyne, fighting for Pervomaisk and Snizhne underway – ATO press center“.
  9. „Ukrainian News - Intrernal server error“. 2014-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-iyul 2014-yil.
  10. „MH17: AFP again abandon bid to reach Malaysia Airlines crash site after driving into battle zone - Yahoo!7“. 2014-yil 14-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-iyul 2014-yil.
  11. „ATO forces release Pervomaisk, Komyshuvakha and Kalynove| Ukrinform“. 17-avgust 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-avgust 2014-yil.
  12. „Лисенко обіцяє, що Первомайськ скоро звільнять“.
  13. „Ukraine claims conflict with pro-Russia rebels entering endgame“. TheGuardian.com (15-avgust 2014-yil).
  14. „Fierce fighting under way near Donetsk and Luhansk for control over strategic roads – Kyiv“.
  15. The War May Be Over: Russian Roulette (Dispatch 110), Vice News (26 September 2015)
  16. „Между перемирием и войной“ (ruscha). Memorial. Qaraldi: 17-fevral 2015-yil.
  17. „The media published an accurate map of the borders of the forces in the Donbass“. www.unian.net. Qaraldi: 7-yanvar 2016-yil.
  18. „Map of the discharge areas of heavy weapons as of February 20, 2015 (from the dragon-first-1)“. Voice of Sevastopol – Novorossia news, the situation in Ukraine today. Qaraldi: 17-yanvar 2016-yil.
  19. 19,0 19,1 „Офіційна сторінка Всеукраїнського перепису населення“. Ukrcensus.gov.ua. Qaraldi: 16-mart 2022-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "UC2001" defined multiple times with different content