Transparency International tomonidan tayyorlangan Korrupsiyani idrok qilish indeksiga ko'ra, Portugaliya 2020-yilda dunyo bo'ylab eng kam korrupsiyaga uchragan davlatlar ro'yxatida 33-o'rinni egalladi va 176 mamlakatdan iborat guruhda 61 (oltmish bir) ball (0-100) to'pladi.  2012-yildan beri Portugaliya minimal yillik oʻzgarishlarni qayd etdi va Transparency International soʻrovi “Portugaliya reytingda 2012-yilda eng yomon pozitsiyaga ega” ekanligini koʻrsatgan.

Tarixi tahrir

Transparency Internationalning 2013-yilgi Global korrupsiya barometri shuni koʻrsatadiki, siyosiy partiyalar, parlament, sud tizimi va harbiylar Portugaliyadagi eng korrupsiyaga uchragan institutlardir[1]. Transparency International tashkilotining 2017-yilgi korrupsiyani idrok etish indeksida mamlakat 180 mamlakat ichida 29-o‘rinni egalladi[2].

Ommaviy axborot vositalarida yuqori darajadagi korrupsiya holatlarining fosh etilishi va siyosiy ishtirokning cheklanganligi Portugaliyadagi siyosiy korrupsiya haqida jamoatchilikning yomon tasavvurga ega boʻlishiga yordam berdi. Transparency International (TIAC) Portugaliya boʻlimi tomonidan 2012-yildagi Milliy yaxlitlik tizimini baholashga koʻra, yuqori darajali siyosatchilar, mahalliy maʼmurlar va davlat mablagʻlarini suiisteʼmol qiluvchi korxonalar bilan bogʻliq takrorlanadigan korrupsiya mojarolari tufayli hokimiyatni suiisteʼmol qilishga qarshi himoya choralari nisbatan samarasiz ekanligini koʻrsatdi[3][4].

Biznes va korrupsiyaga kelsak, bir nechta manbalar korrupsiya Portugaliyaning biznes madaniyatida cheklangan rol oʻynashini koʻrsatadi. Xabarlarga koʻra, xorijiy kompaniyalar baʼzan korrupsiyaga duch kelishadi, ammo ular korrupsiyani toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalar uchun toʻsiq deb hisoblamaydilar[5][6]. Jahon Iqtisodiy Forumining 20132014-yillardagi Global raqobatbardoshlik hisobotida soʻralgan biznes rahbarlarining fikricha, moliyalashtirishga kirish va hukumatning samarasiz byurokratiyasi biznes yuritishning eng muammoli omillari hisoblanadi[7].

Yevropa Ittifoqining korrupsiya boʻyicha hisoboti shuni koʻrsatdiki, portugaliyaliklar korrupsiyaning yuqori darajasini sezadilar (90% korrupsiya keng tarqalgan deb javob bergan, Yevropa Ittifoqi oʻrtacha 76%). Biroq, xuddi shu hisobot shuni koʻrsatadiki, ular haqiqatan ham korrupsiyaga guvoh boʻlganmisiz, degan savolga faqat 1% ijobiy javob bergan (Yevropa Ittifoqi oʻrtacha 5%)[8].

Manbalar tahrir

  1. „Global Corruption Barometer 2013“. Transparency International’s. 2020-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 6-dekabr.
  2. „Corruption Perception Index 2017“. 2018-yil 21-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-dekabr.
  3. „the National Integrity System Assessment 2012“. The Portuguese chapter of Transparency International (TIAC). 2013-yil 11-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 6-dekabr.
  4. „Snapshot of the Portugal Country Profile“. Business Anti-Corruption Portal. 2013-yil 11-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 6-dekabr.
  5. „2013 Investment Climate Statement - Portugal“. US Department of State. Qaraldi: 2013-yil 6-dekabr.
  6. „2013 Index of Economic Freedom- Portugal“. Heritage Foundation. Qaraldi: 2013-yil 6-dekabr.
  7. „Global Competitiveness Report 2013-2014“. World Economic Forum. Qaraldi: 2013-yil 6-dekabr.
  8. EU Anti-Corruption Report — Portugal country sheet, http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-we-do/policies/organized-crime-and-human-trafficking/corruption/anti-corruption-report/docs/2014_acr_portugal_factsheet_en.pdf

Havolalar tahrir