Puy-de-Dome
Puy-de-Dome (Fransuzcha talaffuzi: pɥi də dom; Auvergnat yoki lo Puèi Domat) Fransiyaning Auvergne-Rhône-Alpes mintaqasida joylashgan departamentdir. 2019-yil manbalariga koʻra departamentda 662 152 nafar aholiga istiqomat qiladi[1]. Uning tarkibiga Clermon-Ferran, Ambert, Issuare, Riom va Thiers hudulari kiradi.
Puy-de-Dome Puy-de-Dome | |
---|---|
Shahar | |
| |
45°42′0″N 3°13′0″E / 45.70000°N 3.21667°E G OKoordinatalari: 45°42′0″N 3°13′0″E / 45.70000°N 3.21667°E G O | |
Mamlakat | Fransiya |
Aholisi | 662,152 |
Milliy tarkib | fransuzlar |
Vaqt mintaqasi | UTC+1 |
Telefon kodi | 63 |
|
Puy de Dome harakatsiz vulqon nomi bilan atalgan, uning aholisi 2005-yilgacha fransuzcha Puydedomois deb atalgan. 2006-yildan boshlab aholi uchun ishlatiladigan nom Puy-de-Dom Bosh Kengashi tomonidan Puydomoisga oʻzgartirildi. Oʻshandan beri barcha rasmiy hujjatlar va nashrlarda bu nom qoʻllanilgan.
TarixiTahrirlash
Puy-de-Dome 1790-yil 4-martda fransuz inqilobi paytida yaratilgan 83 ta boʻlimlardan biri. U sobiq Auvergne provinsiyasining bir qismidan yaratilgan. Dastlab, departament Mont-d’Or („Oltin togʻ“) deb atalishi kerak edi, ammo mahalliy deputat Jan-Francois Gaultier de Biauzatning aralashuvi bilan bu Pyu-de-Domga oʻzgartirildi. Dastlab tanlangan nom milliy soliq organlari tomonidan haddan tashqari nomaqbul eʼtiborni jalb qiladi deb hisoblashgan.
GeografiyasiTahrirlash
Puy-de-Dome hozirgi Auvern-Rhone-Alpes mintaqasining bir qismi boʻlib, Luara, Haute-Luara, Cantal, Corrèze, Allier va Creuse departamentlari bilan chegaradosh. Departamentning bir qismi Livradois-Forez tabiiy mintaqasiga tegishli.
Departament Markaziy massivda joylashgan boʻlib, 80 dan ortiq vulqon kraterlariga ega. Parijdan uch soat va Liondan A71, A89 magistrallari orqali bir soatlik yoʻl. A75 uni Oʻrta yer dengizi bilan bogʻlaydi.
Asosiy shaharlariTahrirlash
Eng koʻp aholi yashaydigan kommuna Klermon-Ferran hisoblanadi. 2019-yil holatiga koʻra, aholisi 10 000 dan ortiq boʻlgan 10 ta kommuna mavjud[1].
Kommuna | Aholi (2019) |
---|---|
Clermon-Ferran | 147 865 |
Cournon-d'Auvergne | 20 322 |
Riom | 19 004 |
Chamalières | 17 276 |
Issoire | 15 296 |
Pont-dyu-Chateau | 12,182 |
Thiers | 11 784 |
Obyer | 10 904 |
Beaumont | 10 664 |
Gerzat | 10 289 |
DemografiyasiTahrirlash
Yil | Aholi | ±% |
---|---|---|
1801 | 507,128 | — |
1806 | 542,834 | +7.0% |
1821 | 553,41 | +1.9% |
1831 | 573,106 | +3.6% |
1841 | 591,458 | +3.2% |
1851 | 596,897 | +0.9% |
1861 | 576,409 | −3.4% |
1872 | 566,463 | −1.7% |
1881 | 566,064 | −0.1% |
1891 | 564,266 | −0.3% |
1901 | 544,194 | −3.6% |
1911 | 525,916 | −3.4% |
1921 | 490,56 | −6.7% |
1931 | 500,59 | +2.0% |
1936 | 486,13 | −2.9% |
1946 | 478,903 | −1.5% |
1954 | 481,38 | +0.5% |
1962 | 508,928 | +5.7% |
1968 | 547,743 | +7.6% |
1975 | 580,033 | +5.9% |
1982 | 594,365 | +2.5% |
1990 | 598,213 | +0.6% |
1999 | 604,266 | +1.0% |
2006 | 623,463 | +3.2% |
2011 | 632,311 | +1.4% |
2016 | 650,7 | +2.9% |
IqtisodiyotiTahrirlash
Clermon-Ferran departamentida mamlakatning eng mashhur ishlab chiqarish korxonalari va brendlaridan biri — Michelin joylashgan. Thiers XIV asrdan beri vilkalar, pichoqlar ishlab chiqarish anʼanasi bilan Auvergne shahridagi eng qadimgi sanoat joyidir.
Qishloqlar sayyohlikka xizmat qiladi va Puy-de-Dome shahar aholisi uchun dam olish maskanidir. 2019-yil holatiga koʻra, departamentdagi foydalanishga yaroqli uylarning 10,1 foizi ijara sifatida ishlatilgan[2].
SiyosatiTahrirlash
Departament 1974-yildan 1981-yilgacha respublika prezidenti lavozimida ishlagan Valery Giscard d’Estenning saylov okrugi edi. Departament kengashi prezidenti 2021-yil iyul oyida saylangan Lionel Chauvindir.
Hozirgi Milliy Assambleya vakillariTahrirlash
Milliy Assambleyaning 15-Qonun chiqaruvchi organdagi vakillari hisoblanishadi.
TurizmiTahrirlash
Puy de Dome vulqoni
Yana qarangTahrirlash
ManbalarTahrirlash
- ↑ 1,0 1,1 Populations légales 2019: 63 Puy-de-Dôme, INSEE
- ↑ Logement en 2019, INSEE
HavolalarTahrirlash
- Prefecture website
- Departmental Council website
- Puy-de-Dome Curlie katalogida