Hanna-Riikka Sallinen (1973-yil 12-iyunda tugʻilgan) — finlandiyalik sobiq xokkeychi[1]. U xokkey boʻyicha xalqaro musobaqalarda qatnashgan eng yuqori darajadagi oʻyinchilardan biri[2][3].

Xokkey shon-sharaf mukofoti, 2022
Tugʻilgan joyi 12-iyun 1973-yil (1973-06-12) (51 yosh)
Jyväskylä, Central Finland, Finlandiya
Boʻyi 1.63 m (5 ft 4 in)
Ogʻirligi 60 kg (132 lb; 9 st 6 lb)
Pozitsiyasi Hujumchi
Maydondagi joylashgan oʻrni Oʻng qanot
Oʻynagan jamoalari
Murabbiylik qilgan jamoalari HV71
Milliy jamoa  Finlandiya
Jamoalardagi faoliyat 1988—2019
Murabbiylik faoliyati 2019—2021

Sallinen Finlandiya ayollar milliy xokkey jamoasida oʻn olti mavsum oʻynagan faoliyati davomida ikkita Olimpiya bronza medali, bitta Jahon chempionati kumush, oltita bronza medali va uchta Yeropa chempionati oltin medalini qoʻlga kiritgan. 2007-yilda Sallinen himoyachi Marianne Ihalainen bilan birga Finlandiya xokkey shon-shuhrat zaliga kiritilgan, birinchi ikki ayoldan biri boʻlgan. U 2010-yil 21-may kuni Germaniyaning Kyoln shahrida Jahon chempionati tantanalari doirasida IIHF shon-shuhrat zaliga kiritilgan; u bu sharafga sazovor boʻlgan toʻrtinchi ayol va birinchi yevropalik ayol boʻlgan[4]. Hozirda u jahon chempionatlari va Olimpiyadalarda Yevropa tarixidagi eng yaxshi to‘purar hisoblanadi.

Sallinenning Pyeongchangdagi 2018-yilgi Olimpiyadadagi bronza medali uni xokkey bo‘yicha Olimpiyada medalini qo‘lga kiritgan eng keksa xokkeychiga aylantirgan va 2014-yilgi qishki Olimpiya o‘yinlarida erkaklar o‘rtasidagi xokkey turnirida bronza medalini qo‘lga kiritgan hamyurti Teemu Selanning o‘rnini egallagan (43 yoshida). Sallinen 44 yoshida medal bilan taqdirlangan, u birinchi marta ayollar olimpiya xokkey turnirida Olimpiya medalini qoʻlga kiritganidan yigirma yil oʻtgach yana medalga ega chiqqan birinchi xokkeychi boʻlgan[5].

2022-yilda u Xokkey shon-shuhrat zaliga kiritilgan toʻqqizinchi ayol xokkeychi boʻlgan[6]. U Shimoliy Amerikada tugʻilmagan, bu qadar hurmatga sazovor boʻlgan birinchi ayol xokkeychi boʻlgan[7].

Xokkey oʻynash faoliyati

tahrir

Sallinen Naisten SM-sarjada oʻn bir mavsum oʻynagan va besh karra Finlandiya chempioni boʻlgan, dastlab 1988-1989-yilgi mavsumda Etelä-Vantaan Urheilijat (EVU), keyin 1993–1994-yilda Keravan Shakers va 1996–1997, 1997–1998-yillarda, 2015–2016-yil JYP Jyväskylä Naiset bilan. U Naisten SM-sarja faoliyati davomida har bir o‘yinda o‘rtacha 2,93 ochko jamg‘arib, 135 oddiy mavsum o‘yinida 201 gol urgan va 194 golli uzatmani (395 ochko) qayd etgan. Naisten SM-sarja pley-off o‘yinida 41 ta o‘yinda maydonga tushib, 86 ochko (36 gol va 50 ta golli uzatma) to‘plagan.

2016-yilda u SDHLda HV71 jamoasiga kelib qoʻshilgan. U 2017-yildan 2019-yilgacha jamoa sardori boʻlib, 92 oʻyinda jami 119 ochko toʻplagan. U 2018-2019-yilgi pley-offda Leksands IF oʻyinchisining tanasini nishonga olganidan soʻng toʻrtta oʻyinga diskvalifikatsiya qilingan[8].

U 2019-yil aprel oyida, 46 yoshida, 2019-yilgi IIHF ayollar o‘rtasidagi jahon chempionatida kumush medalni qo‘lga kiritganidan ko‘p o‘tmay, faoliyatni yakunlaganini eʼlon qilgan[2].

Terma jamoadagi faoliyati

tahrir

Sallinen Finlandiyani uchta IIHF ayollar Yeropa chempionatida, sakkizta IIHF ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida va toʻrtta Olimpiya oʻyinlarida himoya qilgan. Xalqaro faoliyati davomida u 109 ta gol urgan, 95 ta golli uzatmani amalga oshirgan holda 204 ochko toʻplagan va atigi 24 ta PIM toʻplagan[9].

U 1989-yilda ayollar oʻrtasidagi Yeropa chempionatida debyut qilgan. U, shuningdek, 1990-yilda IIHF tomonidan tasdiqlangan birinchi xalqaro ayollar xokkey jahon chempionatida Finlandiya jamoasi aʼzosi boʻlgan. 1994-yilgi IIHF ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida gol urish boʻyicha barcha oʻyinchilarni ortda qoldirib, u turnirning eng yaxshi hujumchisi deb topilgan. 1997-yilgi IIHF ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida barcha oʻyinchilarni gol urish boʻyicha ortda qoldirgandan soʻng, u ketma-ket uchta jahon chempionatida top-3 hujumchisi deb topilgan birinchi ayol boʻlgan.

1998-yilgi birinchi Olimpiyadada u oltita oʻyinda 12 ochko (7 gol va 5 golli uzatma) toʻplab, Finlandiya jamoasini bronza medalini qoʻlga kiritishga juda katta yordam bergan, turnir jadvalida toʻp kiritish boʻyicha yetakchilik qilgan. Sallinen, shuningdek, Finlandiya terma jamoasini uchta Yeropa chempionati va oltita IIHF ayollar oʻrtasidagi jahon chempionati bronza medali va bitta kumush medalini qoʻlga kiritishga yordam bergan.

2013-yil avgust oyida IIHF u qaytishga urinayotgani haqida xabar bergan[10] va 2013-yil dekabrida Naisten SM-sarjadagi bir nechta o‘yinlardan so‘ng u Sochi Olimpiyadasi uchun Finlandiya ayollar terma jamoasiga tanlab olingan. U yana Finlandiya Olimpiya terma jamoasini 2018-yilgi Olimpiyada oʻyinlariga olib chiqqan va Finlandiyaga bronza medalini qoʻlga kiritishda juda katta yordam bergan[5] .

U 2019-yilgi IIHF ayollar o‘rtasidagi jahon chempionatida 7 o‘yinda 4 ochko to‘plagan, chunki Finlandiya o‘z tarixidagi ilk kumush medalini qo‘lga kiritgan.

Rinkboldagi faoliyati

tahrir

Rinkbol boʻyicha Sallinen 1989-yilda Yeropa chempionati oltin medalini qoʻlga kiritgan[11].

Shaxsiy hayoti

tahrir

Sallinen Hanna-Riikka Nieminen 1973-yil 12-iyunda Markaziy Finlandiyaning Jyväskylä shahrida tugʻilgan. U sportga yoʻnaltirilgan uyda oʻsgan, otasi va ikki akasi ham muvaffaqiyatli sportchilar boʻlgan. Uning otasi 1960-yillarda Finlandiya chempioni boʻlgan. Sallinenning katta akasi Lasse Nieminen JYP Jyväskylä bilan Ligada 500 ga yaqin oʻyin oʻtkazgan va hozirda JYP U16 oʻsmirlar jamoasida yordamchi murabbiy boʻlib ishlaydi. Sallinenning ikkinchi toʻngʻich akasi Juha „Jussi“ Nieminen Jyväskylän Kiri bilan Superpesisda oʻn ikki mavsum oʻynagan[12].

Sallinen jismoniy tarbiya mutaxassisi boʻlib, davlat sektorida nogironlar va doimiy kasallar bilan ishlaydi[12].

Sallinen va sobiq Liga Xokkeychisi Mika Valila bilan 2002-yilda turmush qurishgan va 2018-yil boshida ajrashishgan[13]. Ularning ikki oʻgʻli, Emil Valila (2003-yilda tugʻilgan) va Elis Valila (2005-yilda tugʻilgan) " Tappara " xokkey klubining mos ravishda U18 va U16 jamoalarida, otalari rivojlangan oʻsha kichik tashkilotda oʻynashadi.

Sallinen va osteopat Petteri Sallinen 2018-yil oxirida turmush qurishgan. Ular Shvetsiyada jismoniy terapiya amaliyotiga ega boʻlib, ularning har biri bemorni parvarish qilishning yarmi uchun mas’uliyatni oʻz zimmasiga olgan. Petteri bemorlarning ogʻrigʻini engillashtirishga eʼtibor qaratadi va Riikka reabilitatsiya uchun fizioterapiya rejimlarini ishlab chiqadi. Petteri, sobiq kinorejissyor, avvalroq aktrisa va teatr rejissyori Anu Halva bilan turmush qurgan; ular 2018-yil boshida ajrashishgan. Ularnin ikki nafar farzandi bor[14].

Xokkeydagi statistikasi

tahrir

Muntazam mavsum va pley-off oʻyinlari

tahrir
    Doimiy mavsum   Playoffs
Mavsum Klub Liga GP G A Pts PIM GP G A Pts PIM
1988-89 EVU SM-sarja 6 19 7 26 2
1989-90 JyP HT I-div. 4 5 3 8 0
1991-92 JyP HT I-div. 10 41 3 44 2
1992-93 SC Lyss LKA 17 50 30 80 0
1993-94 Shakers SM-sarja 21 73 56 129 8 5 11 11 22 4
1994-95 JyP HT I-div. 8 35 13 48 25
1995-96 KalPa SM-sarja 10 10 8 18 0
1996-97 JyP HT SM-sarja 24 26 38 64 0 6 3 5 8 4
1997-98 JYP SM-sarja 12 13 8 21 2 6 2 8 10 0
1999-2000 JYP SM-sarja 2 1 0 1 0
2000-01 JyHC SM-sarja 9 10 9 19 6
2001-02 JyHC SM-sarja 13 10 12 22 2 2 1 1 2 2
2002-03 Limhamn HK Div. 1 3 3 3 6 0
2003-2013
2013-14 JYP SM-sarja 13 7 12 19 18 8 5 11 16 12
2014-15 JYP SM-sarja 14 12 25 37 8 7 5 7 12 4
2015-16 JYP SM-sarja 11 20 19 39 6 6 5 5 10 2
2016-17 HV71 SDHL 23 10 11 21 12 6 3 3 6 4
2016-17 IF Troja/Ljungby Div. 1 1 2 3 5 0
2017-18 HV71 SDHL 36 15 32 47 24 2 1 1 2 2
2018-19 HV71 SDHL 33 14 37 51 8 4 1 1 2 25
SM-sarja jami 135 201 194 395 52 41 36 50 86 28
SDHL jami 92 39 80 119 44 12 5 5 10 31

Xalqaro

tahrir
Yil Jamoa Musobaqa Natija   GP G A Pts PIM
1989 Finlandiya EC Oltin 5 9 2 11 2
1990 Finlandiya WC Bronza 5 8 2 10 4
1992 Finlandiya WC Bronza 5 6 2 8 0
1993 Finlandiya EC Oltin 3 2 2 4 0
1994 Finlandiya WC Bronza 5 4 8 13 4
1995 Finlandiya EC Oltin 5 9 14 23 2
1997 Finlandiya WC Bronza 5 5 5 10 0
1998 Finlandiya OG Kumush 6 7 5 12 4
2002 Finlandiya OG 4th 5 0 3 3 2
2014 Finlandiya OG 5th 6 1 4 5 0
2015 Finlandiya WC Bronza 6 6 0 6 0
2016 Finlandiya WC 4th 6 1 5 6 0
2017 Finlandiya WC Bronza 6 1 2 3 2
2018 Finlandiya OG Kumush 6 4 1 5 0
2019 Finlandiya WC Kumush 7 0 4 4 8
Jami 81 63 59 123 28

Shaxsiy yutuqlari

tahrir

Muzli xokkey

tahrir
Mukofot Yil
Finlandiya
Xokkey boʻyicha ayollar oʻrtasida Finlandiya chempioni 1989 (EVU), 1994 (Sheykerlar), 1997, 1998, 2016 (JYP)
Tiia Reima mukofoti 1993-94 (73 gol)
Marianne Ihalainen mukofoti 1993-94 (129 ball), 1996-97 (64 ball)
fin: Suomen Jääkiekkoleijona



Finlandiya xokkey shon-sharaf zali
2007-yil
Karoliina Rantamäki mukofoti 2015-16
Prezident kubogi 2018[15]
JYP Jyväskylä tomonidan isteʼfoga chiqarilgan raqam 2020-yil 4-yanvar[16][17]
Xalqaro
IIHF ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatining eng yaxshi hujumchisi 1990, 1994 yil
IIHF ayollar oʻrtasidagi jahon chempionati yulduzlar jamoasi 1992, 1994, 1997-yillar
IIHF shon-sharaf zali 2010yil

Boshqa sport turlari

tahrir
Mukofot Yil
Bandy
Ayollar oʻrtasida chim ustida xokkey boʻyicha Finlandiya chempioni 1989, 1990, 1991, 1992 (JPS)
Finlandiya bandi assotsiatsiyasi yilning eng yaxshi oʻyinchisi 1989, 1992[18]
Pesäpallo
Ayollar oʻrtasidagi Pesapallo boʻyicha Finlandiya chempioni 1989 (Kiri), 1992, 1993 (LaVi)
Superpesis yilning eng yaxshi oʻyinchisi 1989, 1992, 1993 yillar
Superpesis aniq zarbalar malikasi 1993, 1995-yillar
Superpesis eng koʻp zarbalar 1993, 1995-yillar
Eng tezkor oʻyinchi 1989, 1993-yillar
Superpesis Oltin koʻrshapalak 1993, 1995-yillar
Superpesis Oltin Mitt 1993-yil
Rinkbol
Yevropa chempionati oltin medali 1989-yil
Ayollar rinkbolida Finlandiya chempioni 1989, 1990, 1992 (JPS), 1993, 1994, 1995, 1996 (TRIO 90)

Manbalar

tahrir
  1. Freijd. „Riikka Sallinen ny assisterande tränare i HV71 Dam“ (sv). HV71 (2019-yil 16-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 20-dekabr.
  2. 2,0 2,1 Foster. „Team Finland legend Riikka Sallinen retires“ (en). The Ice Garden (2019-yil 15-iyun). Qaraldi: 2019-yil 20-dekabr.
  3. Murphy. „Making the case that Riikka Sallinen is the GOAT“ (en). The Ice Garden (2019-yil 27-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 7-noyabr.
  4. „IIHF Hall of Fame inducts six new members“. National Hockey League. Qaraldi: 2010-yil 5-mart.
  5. 5,0 5,1 „Winter Olympics: Finland beat OAR 3–2 to claim women's ice hockey bronze“. BBC (2018-yil 21-fevral). Qaraldi: 2018-yil 21-fevral.
  6. „Canuck icons Henrik, Daniel Sedin, Sens star Alfredsson lead 2022 Hockey Hall of Fame class“. CBC Sports. The Canadian Press (2022-yil 27-iyun). Qaraldi: 2022-yil 27-iyun.
  7. „Daniel and Henrik Sedin, Daniel Alfredsson headline Hockey Hall of Fame Class of 2022“. Sportsnet (2022-yil 27-iyun). Qaraldi: 2022-yil 27-iyun.
  8. „Lång avstängning för HV-stjärnan efter huvudtackling - Hockeysverige – Mer av sporten du älskar“.
  9. „IIHF Hall welcomes five“. International Ice Hockey Federation. Qaraldi: 2010-yil 7-mart.
  10. Risto Pakarinen. „Välilä makes comeback“. International Ice Hockey Federation (2013-yil 13-avgust). 2014-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 26-avgust.
  11. „Riikka Sallinen“ (en). wikipe.wiki. 2022-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-sentyabr.
  12. 12,0 12,1 Ikonen. „Peliuran jälkeen: Edes otteluiden seuraaminen ei ole enää sytyttänyt Riikka Salliselle paloa pelaamiseen“ (fi-fi). leijonat.fi. Finnish Ice Hockey Association (2019-yil 21-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 25-sentyabr.
  13. Karhu. „Riikka Sallinen antoi jääkiekolle toisen mahdollisuuden, mutta yksi asia olisi voinut jäädä kokematta – "Pelkäsin että elämä muuttuu pysyvästi"“ (fi). Yle (2019-yil 1-aprel). Qaraldi: 2020-yil 25-sentyabr.
  14. Ylimutka. „Avioero! Anu Hälvän ja Petteri Sallisen 22 vuoden pituinen liitto päättyi – ex-mies nai olympiatason jääkiekkoilijan“ (fi). Iltalehti (2019-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 25-sentyabr.
  15. {{{editor}}}: „Liiga palkitsi kauden 2017–18 parhaat – tässä palkittujen lista“ (fi). liiga.fi (2018-yil 5-fevral). Qaraldi: 2019-yil 5-iyul.
  16. „JYP kunnioittaa Suomen menestyneimmän naisjääkiekkoilijan uraa: Riikka Sallisen pelinumero jäädytetään“ (fi). Yle (2019-yil 6-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 20-dekabr.
  17. Foster. „To The Rafters: JYP to retire Riikka Sallinen's number“ (en). The Ice Garden (2019-yil 7-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 20-dekabr.
  18. Koskela, Kristina; Karlsson, Tobias; Hoppu, Tuomas, eds (2020). "Jääpallokirja 2020" (fi). Jääpallokirja (Helsinki: Suomen Jääpalloliito): 128. ISSN 0784-0411. http://www.finbandy.fi/fi/wp-content/uploads/2019/11/JPK2020-net.pdf. Qaraldi: 2021-02-22. Riikka Sallinen]]