Sarina Petronella Wiegman (1969-yil 26-oktabrda tugʻilgan), Sarina Wiegman-Glotzbax nomi bilan ham tanilgan[1][2][3], — niderlandiyalik futbol menejeri va sobiq futbolchi, 2021-yil sentabridan beri Angliya ayollar terma jamoasini boshqarib kelmoqda[4][5][6].

Sarina Wiegman
Sarina Petronella Wiegman 2022-yil oktabr oyida Angliya ayollar terma jamoasi murabbiyi sifatida
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Sarina Petronella Wiegman-Glotzbach
Tavallud sanasi 26-oktabr 1969-yil
Tavallud joyi The Hague, Niderlandlar bayrogʻi Niderlandiya
Klub maʼlumoti
Joriy klub
Angliya ayollar terma jamoasi
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
GSC ESDO
HSV Celeritas
1987—1988 KFC '71
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1994—2003 Ter Leede
Milliy terma jamoa
1987—2001 Nederlandiya ayollar jamoasi 99 (3)
Boshqargan klublari
2006—2007 Ter Leede
2007—2014 ADO Den Haag (ayollar)
2014—2017 Niderlandiya ayollar jamoasi
2015 Niderlandiya milliy ayollar terma jamoasi
2016 Sparta Rotterdam
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Oʻzining futbolchilik faoliyatida Wiegman himoyaga oʻtishdan oldin markaziy yarim himoyachi[7][8][9] sifatida boshlangan[7]. 1989-yilda u Shimoliy Karolinadagi Chapel Xill universitetiga oʻqishga kirdi va u yerda Shimoliy Karolina Tar Heels ayollar futbol jamoasida oʻynadi. Niderlandiyaga qaytib, u jismoniy tarbiya oʻqituvchisi sifatidagi ishidan tashqari Ter Lide ayollar jamoasiga qoʻshildi. Ter Lide bilan u bir marta Niderlandiya chempionati va KNVB kubogini qoʻlga kiritdi.

Wiegman 1987-yildan 2001-yilgacha Niderlandiya sharafini himoya qilgan. Garchi u oʻz mamlakati uchun 104 marta (dastlab KNVB tomonidan eʼtirof etilgan)[8][10][11], FIFAga aloqador boʻlmagan raqiblarga qarshi oʻyinlarda gʻalaba qozongan boʻlsa-da, uning rasmiy chempionlik unvoniga atigi bir asrdan kamroq vaqt yetdi.

2003-yilda nafaqaga chiqqanidan soʻng, Sarina Petronella Wiegman murabbiylik faoliyatini Ter Leede va ADO Den Haag ayollar jamoalarida boshladi[2][5]. 2014-yilda u terma jamoa bosh murabbiyi yordamchisi boʻldi[5]. 2016-yilda Sarina Petronella Wiegman toʻliq murabbiylik litsenziyasini oldi va Niderlandiya professional futbol jamoasida murabbiy sifatida ishlagan birinchi ayol boʻldi[5]. Niderlandiya terma jamoasiga bosh murabbiy etib tayinlanganidan soʻng, Sarina Petronella Wiegman ularni UEFA Ayollar Yevro-2017da gʻalabaga olib keldi[12]. Ikki yil oʻtib, jamoa 2019-yilgi ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionatida ikkinchi oʻrinni egalladi[13]. 2020-yilning avgustida Sarina Petronella Wiegman Angliya ayollar terma jamoasini boshqarishi malum boʻldi[4]. Biroq, u Niderlandiyada qolishga qaror qildi, ammo 2020-yilgi Olimpiada oʻyinlarining omadsiz ishtirokidan soʻng ishdan boʻshatildi, Niderlandiya chorak finaldan chiqib ketdi. Shundan soʻng, Angliya terma jamoasi bosh murabbiyi lavozimini qabul qildi va „Arslonlar“ni oʻz maydonida UEFA Ayollar oʻrtasidagi Yevro-2022 musobaqasida gʻalaba qozondi. Bu erkaklar jamoasi 1966-yilgi FIFA Jahon Kubogida gʻalaba qozonganidan beri har ikkala jinsdagi birinchi kubokga ega boʻlgan ingliz jamoasi edi[14].

Shaxsiy hayoti va ilk faoliyati tahrir

Sarina Petronella Wiegman Gaagada tugʻilgan va yoshligidan koʻchada futbol oʻynay boshlagan[15]. Olti yoshida u Wassenaar shahridan ESDOga qoʻshildi va u yerda oʻgʻil bolalar bilan birga futbol oʻynadi[15]. Shuningdek, u mahalliy HSV Celeritas jamoasida oʻynagan va u yerda ayollar jamoasiga qoʻshilishi mumkin edi[15]. U Marten Glotzbaxga turmushga chiqgan va ularning ikki qizi Loren va Sacha nomli farzandlari bor[16].

Oʻyin faoliyati tahrir

1987-yilda Wiegman KFC '71 ga qoʻshildi va u yerda oʻsha yili KNVB kubogini qoʻlga kiritdi[15].

1988-yilda Xitoyda 1988-yilgi FIFA Ayollar taklifi turniri uchun u USWNT bosh murabbiyi Anson Dorrans bilan uchrashdi, u uni Shimoliy Karolina universiteti Chapel Hillda oʻqishga taklif qildi va Shimoliy Karolina Tar Heels ayollar futbol jamoasida oʻynashni taklif qildi[10][11]. Shimoliy Karolinada Wiegman Mia Hamm, Kristin Lilli va Karla Overbek kabi futbolchilar bilan birga oʻynadi[10]. Ular 1989-yilda NCAA chempioni boʻlishdi[15][17].

Keyinchalik Sarina Petronella Wiegman jamoaning sifati va ish sharoitlarini „eng yuqori darajada“ deb taʼrifladi[10]. Bu yerda barcha ayollar futbolchilari futboldan chetda ishlashlari kerak edi[10][11]. Sarina Petronella Wiegman jismoniy tarbiya oʻqituvchisi boʻldi.

1994-yilda Sarina Petronella Wiegman Ter Leedega qoʻshildi va u yerda ikki marta Niderlandiya chempionligini (2001-yil va 2003-yil) va bir KNVB kubogini (2001-yil) yutadi[15][17]. 2003-yilda u ikkinchi farzandiga homilador boʻlganidan keyin nafaqaga chiqdi[2].

Xalqaro musobaqalarda tahrir

Sarina Petronella Wiegman 1987-yildan 2001-yilgacha Gollandiya terma jamoasi safida 104 ta oʻyin oʻtkazib, 3 ta gol urgan[1][17]. U jamoa sardori ham edi[11][15].

1986-yilda, 16 yoshida, Sarina Petronella Wiegman birinchi marta Niderlandiyaga saylandi[11]. 1987-yil 23-mayda, 17 yoshida u Norvegiyaga qarshi safar oʻyinida debyut qildi, bu Dik Advokatning Niderlandiya ayollar terma jamoasidagi yagona oʻyini edi[8][10][11]. U 1988-yilgi FIFA Ayollar taklifnomasi turnirida oʻynadi, u yerda Niderlandiya chorak finalga chiqdi[8][10][15]. Sarina Petronella Wiegman, shuningdek, Niderlandiyaga 1989, 1991 va 1993-yillardagi Yevropa chempionatlarida chorak finalga chiqishga yordam berdi, ammo ular hech qachon rasmiy Jahon kubogi yoki Yevropa chempionatining final turniriga yetib bora olmagan.

2001-yil 9-aprelda Sarina Petronella Wiegman oʻzining 100-oʻyinida Daniyaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida maydonga tushdi va bu niderlandiyalik birinchi ayol futbolchisiga aylandi[8][11][18]. Ikki kundan keyin u erkaklar bosh murabbiyi Lui van Gal tomonidan taqdirlangan qalqon bilan taqdirlandi[8][11].

Sarina Petronella Wiegman oʻzining soʻnggi xalqaro oʻyinini 2001-yil 14-iyunda Chexiyaga qarshi safarda 2:0 hisobida oʻtkazdi[19]. Keyinchalik maʼlum boʻlishicha, uning beshta oʻyinida FIFAga aloqador boʻlmagan raqiblarga qarshi oʻyin oʻtkazgan, shuning uchun uning rasmiy oʻyinlari hozirda 99 tani tashkil etadi[20].

Menejerlik faoliyati tahrir

Ter Leede tahrir

2006-yil 24-yanvarda VWiegman Ter Leede boshqaruvchisi boʻlishi eʼlon qilindi[21]. Jamoa bilan u 2007-yilda Niderlandiya chempionati va KNVB kubogini qoʻlga kiritdi[17].

ADO Den Haag Ayollar tahrir

2007-yilning yozida Sarina Petronella Wiegman yangi tashkil etilgan Ayollar Erediviziyasida ishtirok etadigan ADO Den Xaag ayollar jamoasining menejeri boʻldi[22]. 2012-yilda u ADOni Eredivisie chempioni va KNVB kubogiga olib keldi[23][17]. 2013-yilda ADO yana KNVB kubogida gʻalaba qozondi[23].

Niderlandiya ayollari tahrir

Yordamchi murabbiy tahrir

2014-yilning 1-avgustida Sarina Petronella Wiegman ADOʻni tark etib, Niderlandiya ayollar terma jamoasi bosh murabbiyi yordamchisi, shuningdek, 19 yoshgacha boʻlgan ayollar terma jamoasi koordinatori boʻldi[1][23][24]. 2015-yilning 27-martida Sarina Petronella Wiegman murabbiylik litsenziyasini olish uchun KNVB kursiga borishi eʼlon qilindi va Vera Pau va Xesterin de Reusdan keyin uchinchi ayol boʻldi[25]. 2015-yil 2-iyulda u Sparta Rotterdamda amaliyot oʻtashi eʼlon qilindi[26].

2015-yilning 1-avgustida Rojer Reijners Niderlandiya ayollar terma jamoasi bosh murabbiyi lavozimidan chetlatilganidan keyin Vigman vaqtinchalik bosh murabbiy etib tayinlandi[1][27]. Bu Arjan van der Laan yangi bosh murabbiy lavozimini egallagan 1-oktabrgacha davom etdi[28]. Keyinchalik Sarina Petronella Wiegmanyana murabbiy yordamchisi boʻldi[1][2].

2016-yil 31-iyulda Sarina Petronella Wiegman Niderlandiya futbol assotsiatsiyasining murabbiylik kursini va Sparta Rotterdamda bir yillik amaliyotni tamomlab, UEFA Pro murabbiylik litsenziyasini oldi[29]. U KNVBga bergan intervyusida Niderlandiyada erkaklar futboli professionalligi yuqori ekanligini oʻz koʻzi bilan koʻrib, Niderlandiyadagi ayollar futbolini bir xil darajaga olib chiqishga yordam berishga umid qilganini aytdi[29].

2016-yil 3-oktabrda Sarina Petronella Wiegman Niderlandiya ayollari yordamchisi sifatidagi ishidan tashqari, Ole Tobiasenning Jong Sparta Rotterdamdagi vaqtincha yordamchisi boʻlishi eʼlon qilindi[30]. Bu bilan u Niderlandiya professional futbol tashkilotidagi birinchi ayol murabbiyga aylandi[31][32].

Bosh murabbiy tahrir

2016-yil 23-dekabrda Van der Laan KNVB tomonidan ishdan boʻshatildi va Sarina Petronella Wiegman yana Niderlandiya ayollar terma jamoasiga vaqtinchalik bosh murabbiy etib tayinlandi[33]. 2017-yil 13-yanvarda KNVB Sarina Petronella Wiegman doimiy asosda bosh murabbiy etib tayinlanganini eʼlon qildi[5][6]. Shu bilan birga, Foppe de Xaan uning yordamchisi etib tayinlandi[5][6].

Niderlandiya mezbonligida oʻtadigan UEFA Ayollar oʻrtasidagi Yevro-2017 musobaqasi boshlanishidan olti oy oldin Sarina Petronella Wiegman bosh murabbiy etib tayinlangan edi. Ammo jamoa beshta oʻrtoqlik oʻyinining toʻrttasida magʻlubiyatga uchragan[34]. Keyinchalik Sarina Petronella Wiegman oʻyinchilarning oʻziga boʻlgan ishonchini oshirish va oʻyin uslubini hujumkor futbolga oʻzgartirish ustida ishladi[34].

Yevropa chempionatida Niderlandiya har bir oʻyinda gʻalaba qozondi va finalda Daniya ustidan 4:2 hisobida gʻalaba qozondi[35]. Jamoa jozibali oʻyin uslubi uchun ham olqishlarga sazovor boʻldi[34][36]. Sarina Petronella Wiegman Rinus Mishelsdan keyin UEFA Euro 1988 musobaqasida milliy terma jamoani katta sharafga boshqargan ikkinchi niderlandiyalik murabbiyga aylandi.

2017-yil 23-oktabrda Sarina Petronella Wiegman oʻsha yilning The Best FIFA Football Awards marosimida Daniya bosh murabbiyi Nils Nilsen va Lion bosh murabbiyi Jerar Precheurdan oldin FIFAning eng yaxshi ayol murabbiyi unvoniga sazovor boʻldi[37].

2019-yilgi FIFA ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatiga yoʻllanmani qoʻlga kiritganidan soʻng, Sarina Petronella Wiegman Niderlandiyani turnirning finaliga olib chiqdi va ular AQShga qarshi 0:2 hisobida magʻlub boʻlishdi. Jamoa final yoʻlida oʻz oʻyin uslubi uchun yana maqtovga sazovor boʻldi[38].

Angliya ayollari terma jamoasida tahrir

2020-yil avgust oyida Futbol assotsiatsiyasi Sarina Petronella Wiegman bilan toʻrt yillik shartnoma imzolagani va 2021-yil sentabr oyidan boshlab Angliya ayollar futbol terma jamoasi bosh murabbiyi lavozimini Fil Nevilldan oʻtkazishini eʼlon qildi[4][39]. Uning tayinlanishi uni britaniyalik boʻlmagan birinchi doimiy Arslonlar menejeriga aylantirdi[40][41]. Norvegiyalik Xege Riise bu vazifani 2021-yilning yanvarida Sarina Petronella Wiegman egallashiga qadar vaqtinchalik asosda qabul qildi[42]. Sarina Petronella Wiegmanning birinchi oʻyini JCh-2023 saralash bosqichini boshlash uchun Shimoliy Makedoniyaga qarshi 8:0 hisobida gʻalaba qozondi[43]. 2021-yil 30-noyabrda Sarina Petronella Wiegman boshchiligidagi Angliya terma jamoasi jahon chempionati saralash bosqichida Latviya ustidan 20:0 hisobida gʻalaba qozonib, yangi milliy rekord oʻrnatdi. Avvalgi rekord Vengriyaga qarshi oʻyinda 13:0 hisobida 2005-yilda oʻrnatilgan edi. Ushbu uchrashuv Sarina Petronella Wiegmanning oltinchi bosh murabbiyi boʻldi va oʻzining sherlar bilan 100 % rekordini saqlab qoldi va shu vaqt ichida raqiblarini 53:0 hisobida ortda qoldirdi[44].

Uembli stadionida Germaniyani 2:1 hisobida magʻlub etib, UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevro-2022 finalida Angliya terma jamoasini gʻalaba qozonishga muvaffaq boʻldi[45].

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Assistent-bondscoach Sarina Wiegman“ (niderlandcha). ekvrouwen.nl. 14-iyul 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 El Ouni. „Sarina Wiegman: "Wij gaan ons plaatsen voor de Olympische Spelen"“ (niderlandcha). AmsterdamFM (1-mart 2016-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  3. „Wissink en Wiegman bondsridder“ (niderlandcha). OnsOranje (5-aprel 2012-yil). 24-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  4. 4,0 4,1 4,2 Burrows. „England Women appoint Sarina Wiegman as new head coach“ (inglizcha). Independent (14-avgust 2020-yil). Qaraldi: 14-avgust 2020-yil.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 „Sarina Wiegman bondscoach Nederlands vrouwenelftal“ (niderlandcha). KNVB (13-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 13-yanvar 2017-yil.
  6. 6,0 6,1 6,2 „Wiegman bondscoach Oranje-vrouwen, De Haan assistent“ (niderlandcha). Voetbal International (13-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 13-yanvar 2017-yil.
  7. 7,0 7,1 „De barrières zijn bijna geslecht“ (niderlandcha). NRC.nl (17-noyabr 2001-yil). 19-sentabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Vissers. „Komst meneer Van Gaal vereert Wiegman“ (niderlandcha). de Volkskrant (12-aprel 2001-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  9. Goff. „NORTH CAROLINA SOCCER DOES A NUMBER ON OPPOSITION“. The Washington Post (19-sentabr 1989-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 Buddenberg. „Voetbalsters debuteren op WK, dat ontgaat Nederland niet“ (niderlandcha). Trouw (6-iyun 2015-yil). 10-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 „Recordinternational zonder miljoenen“ (niderlandcha). Trouw (11-aprel 2001-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  12. „Oranje Europees kampioen na spectaculaire finale“ (niderlandcha). NOS (6-avgust 2017-yil). Qaraldi: 6-avgust 2017-yil.
  13. „Oranje houdt lang stand, maar moet wereldtitel aan VS laten“ (niderlandcha). NOS (7-iyul 2019-yil). 8-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyul 2019-yil.
  14. Wrack, Suzanne. „England crowned Euro 2022 champions after Kelly sinks Germany in extra-time“ (inglizcha). The Guardian (31-iyul 2022-yil). Qaraldi: 31-iyul 2022-yil.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 15,7 „Voorstelronde Sarina Wiegman“ (niderlandcha). ADO Den Haag Vrouwen. 2023-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  16. Postma, Annemarie. „Power naps and big steaks: meet Sarina Wiegman, the new England Women head coach“. The Observer. Qaraldi: 5-avgust 2022-yil.
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 „Portret Sarina Wiegman“ (niderlandcha). ADO Den Haag Nieuws (28-aprel 2012-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  18. „Wedstrijdverslag: Nederland – Denemarken“ (niderlandcha). OnsOranje. 21-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2016-yil.
  19. „Wedstrijdverslag: Tsjechië – Nederland“ (niderlandcha). OnsOranje. 21-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2016-yil.
  20. „OnsOranje“. www.onsoranje.nl.
  21. „Sarina Wiegman naar Ter Leede“ (niderlandcha). AD.nl (24-yanvar 2006-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  22. „Sarina Wiegman trainer damesteam ADO DH“ (niderlandcha). ADO Den Haag Nieuws (24-aprel 2007-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  23. 23,0 23,1 23,2 „Sarina Wiegman assistent bij de Oranje vrouwen“ (niderlandcha). VrouwenvoetbalNederland.NL (1-iyul 2014-yil). 28-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  24. „Sarina Wiegman verruilt ADO Den Haag voor Oranje“ (niderlandcha). Omroep West (1-iyul 2014-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  25. „Wiegman derde vrouw die voor hoogste trainersdiploma gaat“ (niderlandcha). NU.nl (27-mart 2015-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  26. „Sarina Wiegman Stagiair Bij Technische Staf A-Selectie“ (niderlandcha). Sparta Rotterdam (2-iyul 2015-yil). 11-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  27. „Sarina Wiegman interim-bondscoach vrouwenelftal“ (niderlandcha). Haaglanden Voetbal (17-iyul 2015-yil). 24-oktabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  28. Scholten. „Van der Laan replaces Reijners as Dutch coach“. UEFA (24-sentabr 2015-yil). Qaraldi: 1-iyun 2016-yil.
  29. 29,0 29,1 „Sarina Wiegman: 'Vrouwen moeten veel brutaler worden'“ (niderlandcha). KNVB (31-iyul 2016-yil). Qaraldi: 3-avgust 2016-yil.
  30. „Sarina Wiegman Tijdelijk Assistent Jong Sparta“ (niderlandcha). Sparta Rotterdam (3-oktabr 2016-yil). 5-oktabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-oktabr 2016-yil.
  31. „Sparta zorgt voor primeur met kans voor trainster Wiegman“ (niderlandcha). VI.nl (3-oktabr 2016-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2016-yil.
  32. „Primeur in Nederlands voetbal: een vrouw op de bank“ (niderlandcha). NOS (3-oktabr 2016-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2016-yil.
  33. „Van der Laan leaves Netherlands job after just fifteen months“. VAVEL.com (23-dekabr 2016-yil). Qaraldi: 28-dekabr 2016-yil.
  34. 34,0 34,1 34,2 Ramesh, Priya. „Holland victory a triumph for Dutch flair and Sarina Wiegman's tactical nous“. The Guardian (7-avgust 2017-yil). Qaraldi: 11-avgust 2017-yil.
  35. „Europese titel is triomf van collectief voor Oranje Leeuwinnen“ (niderlandcha). Trouw (6-avgust 2017-yil). Qaraldi: 6-avgust 2017-yil.
  36. „Netherlands Women 4–2 Denmark Women“. BBC Sport (6-avgust 2017-yil). Qaraldi: 11-avgust 2017-yil.
  37. „EK-winnaar Wiegman gelauwerd als beste coach“ (niderlandcha). Voetbal International (23-oktabr 2017-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2017-yil.
  38. „Dutch women downhearted but have makings of future champions“. The Guardian (7-iyul 2019-yil). Qaraldi: 9-iyul 2019-yil.
  39. „England women: Sarina Wiegman to succeed Phil Neville in September 2021“. BBC Sport (14-avgust 2020-yil).
  40. „Sarina Wiegman will become our new England Women's head coach from September 2021“. TheFA.com. The Football Association.
  41. „England women: Sarina Wiegman to succeed Phil Neville in September 2021“. BBC Sport (14-avgust 2020-yil).
  42. Garry. „Hege Riise: the quiet Norway legend given temporary charge of England women“. The Telegraph (21-fevral 2021-yil).
  43. „England deliver thrashing in Wiegman's first match“. BBC Sport.
  44. „England put 20 past Latvia in record victory“. BBC Sport.
  45. Sanders, Emma. „Euro 2022: England beat Germany to win first major women's trophy in dramatic style“. BBC Sport (31-iyul 2022-yil). Qaraldi: 31-iyul 2022-yil.